Ispitivanje aviona sa aspekta metodologije, bezbednosti i razvoja letelice

  • Branko B. Bilbija Opitni pilot
DOI: https://doi.org/10.5937/vojtehg65-12681
Ključne reči: test pilot||, ||opitni pilot, sound barrier||, ||zvučni zid, spin||, ||kovit, theodolites||, ||teodoliti, telemetry||, ||telemetrija, ultra high-speed cameras||, ||ultra brze kamere, test-measuring equipment||, ||ispitno-merna oprema, aircraft aerodynamics||, ||aerodinamika aviona, air force||, ||ratno vazduhoplovstvo, necessity of testing||, ||nužnost ispitivanja, experimental research||, ||opitna istraživanja, aircraft testing||, ||ispitivanje vazduhoplova,

Sažetak


Vazduhoplovstvo u celini, a pre svega avijacija i avioni za kratko vreme, nakon 1903. godine, uveliko su pomerili granice ljudske delatnosti. Od „klimavih” i nebezbednih letećih sprava, avion je postao rešavajući faktor u ratovima i jedno od pouzdanih sredstava prevoza i komunikacije među ljudima širom sveta. Brzi tehničko-tehnološki razvoj zahtevao je i poseban pristup. Masovna proizvodnja i korišćenje aviona iznedrili su potrebu za standardizacijom u proizvodnji, ispitivanju i uvođenje u operativnu upotrebu borbenih aviona, kao i uvođenje aviona za potrebe vazdušnog saobraćaja. Ispitivanje aviona danas je više diciplinarna istraživačka aktivnost velikog broja stručnjaka iz različitih oblasti, među kojima je opitni pilot nezaobilazni član. Radi toga se ispitno-merna oprema (IMO) posebno dizajnira, a opitni piloti obučavaju u specijalizovanim školama za opitne pilote.


Reference

Arhiv Vazduhoplovnog opitnog centra (VOC), 2016. Fotografije. Beograd.

Bilbija, B. 1986. Program obuke opitnih pilota VOC-a. Beograd.

Bilbija, B. 1987. Program obuke opitnih pilota VOC-a. Beograd.

Bilbija, B. 1990. Narodna armija br.2669. Profesija opitni pilot. Beograd.

Bilbija, B. 2014. AM 98, Opitni piloti. Beograd.

Dimitrijević, B. 2003. Vazduhoplovni opitni centar 1933-2003. Beograd.

Filipović, Z. 2012. Ispitno merna oprema. Beograd.

Janić, Č., & Petrović, O. 2011. Kratka istorija avijacije u Srbiji. Beograd.

Milošević, V. 1981. Program obuke opitnih pilota VOC-a. Beograd.

Milošević, V. 1992. Teorija letenja. Beograd.

Sredstva za ispitivanje aviona 2016. Beograd: Arhiv. Dokumentacija-VOC-a.

Uputstva za teodolite i telemetriju VOC-a 1989. Beograd.

Objavljeno
2017/01/14
Broj časopisa
Vol. 65 Br. 1 (2017): januar – mart
Rubrika
Originalni naučni radovi

Vojnotehnički glasnik omogućava otvoreni pristup i, u skladu sa preporukom CEON-a, primenjuje Creative Commons odredbe o autorskim pravima:

Autori koji objavljuju u Vojnotehničkom glasniku pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga Creative Commons licencom koja omogućava drugima da dele rad uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni rad onlajn (npr. u institucionalnom repozitorijumu ili na svojim internet stranicama) pre i tokom postupka prijave priloga, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog rada (up. Efekat otvorenog pristupa).