Savremena prevencija naprasne srčane smrti
Sažetak
Naprasni srčani zastoj i naprasna srčana smrt su termini koji se u medicini vrlo često koriste kao sinonimi. Naprasna srčana smrt se definiše kao “prirodna, neočekivana smrt usled srčanih uzroka koja nastaje unutar jednog sata od početka akutnih simptoma i praćena je naglim gubitkom svesti”. Prisustvo srčanog oboljenja može biti poznato od ranije, ali su vreme i način smrti neočekivani. Koronarna bolest (KB) je odgovorna za 75–80% svih slučajeva NSS. Dok je ateroskleroza primarni poremećaj kod ljudi srednje i starije životne dobi, kod dece i mladih osoba (<35 godina), uzrok NSS najčešće predstavljaju maligne aritmije koje se javljau u srčanim komorama - monomorfna ili polimorfna komorska tahikardija i ventrikularna fibrilacija. Etiologija poremećaja srčanog ritma može biti povezana sa osnovnim srčanim oboljenjem, ali je kod mladih osoba najčešće idiopatska. Veći broj studija je potvrdio da su maligne aritmije neposredni uzrok smrti. Etiologija poremećaja srčanog ritma može biti vezana za osnovno srčano oboljenje , ali može biti i idiopatska. Sekundarna prevencija naprasne srčane smrti podrazumeva lečenje onih koji su imali sreće da prežive iznenadni srčani zastoj ili imaju dokumentovane hemodinamski nestabilne komorske aritmije, a primarna prevencija lečenje onih koji imaju povišen rizik za naprasnu srčanu smrt ali bez dokumentovanog prethodnog srčanog zastoja ili malignih komorskih aritmija. S obzirom na to da je najčešća aritmija koja prethodi srčanom zastoju komorska tahikardija (VT) koja degeneriše u komorsku fibrilaciju (VF), prevencija naprasne srčane smrti podrazumeva efikasno prekidanje komorske tahikardije (VT). Na osnovu rezultata studija i podataka iz kliničke prakse može se zaključiti da implantacija ICD značajno smanjuje smrtnost i u primarnoj i u sekundarnoj prevenciji u odnosu na bolesnike koji su primenjivali samo medikamentnu terapiju. Sem toga, pacijenati kod kojih je ugradnjom pacemaker sistema pored defibrilatorske ostvarena i resinhronizaciona terapija imaju značajno bolji kvalitet života, povećanje EF, kao i ehokardiografske parametre. Takođe, primena medikamentozne terapije kod pacijenata sa ugrađenim pacemakerima smanjuje učestalost isporučivanja DC šoka čime se postiže očuvanje miokardne funkcije i smanjuju se oštećenja koja nastaju prilikom prolaska struje kroz srčani mišić. Implantabilni kardioverter defibrilatori su doneli novo poglavlje u lečenju najrizičnijih kardiovaskularnih bolesnika.
Reference
Earley A, Persson R, Garlitski AC, Balk EM, Uhlig K. Effectiveness of implantable cardioverter defibrillators for primary prevention of sudden cardiac death in subgroups a systematic review. Ann Intern Med 2014; 160(2):111-21. [CrossRef] [PubMed]
Kostić T, Deljanin Ilić M, Perišić Z, Milić D, Đorđević M, Golubović M, et al. Design and development of novel therapeutics for coronary heart disease treatment based on cholesteryl ester transfer protein inhibition - in silico approach. J Biomol Struct Dyn 2019;19:1-10.
Kostić T, Momčilović S, Perišić ZD, Apostolović SR, Cvetković J, Jovanović A, et al. Manifestations of Lyme carditis. Int J Cardiol 2017;232:24-32. [CrossRef] [PubMed]
Kostić T, Perišić Z, Djidjić B, Koracevic G, Zivkovic M, Stojkovic A, et al. Clinical opinion: Brugada syndrome and sick sinus syndrome-case which we meet in our practice. Russ J Cardiol 2014;1(105):49-51. [CrossRef]
Kostić T, Perišić Z, Ilić S, Stanojevic D, Koracevic G, Djindjic B, et al, Implantation of an ICD and DFT testing in patient with persistens left superior vena cava. Russ J Cardiol 2015;4(120):38-40. [CrossRef]
Kostić T, Perišić Z, Koraćević G, Stanojević D, Milić D, Vladimir Mitov V, et al. Resynchronization therapy in patients with heart failure. Acta medica medianae 2013;52(2):10-4. [CrossRef]
Kostić T, Perišić Z, Stanojević D, Djindjic B, Koracevic G, Mitov V, et al. Brugada syndrome. Acta Medica Medianae 2015;54(2):37-40. [CrossRef]
Kostić T, Perišić Z, Stojković A, Stanojevic D, Djindjic B, Koracevic G, et al. Oversensing as a cause of inappropriate implantable cardioverter defibrillator therapy-case report. Acta medica medianae 2013; 52(4):44-7. [CrossRef]
Kostić T, Stanojević D, Gudelj O, Milic D, Putnik S, Perisic Z, et al. Implantable cardioverter defibrillator-powerful weapon in primary and secondary prevention of sudden cardiac death. Vojnosanit Pregl 2019;76 (10):1007-13. [CrossRef]
Lee DS, Hardy J, Yee R, Healey JS, Birnie D, Simpson CS, et al. Clinical Risk Stratification for Primary Pre-vention Implantable Cardioverter Defibrillators. Circu-lation Heart Failure 2015;8(5):927-37. [CrossRef] [PubMed]
Milašinovic G. Implantabilni kardioverter defibrilatori. In: Ostojić M, Kanjuh V, Beleslin B, editors. Kardio-logija. Beograd: Zavod za Udzbenike; 2011.
Mond HG, Proclemer A. The 11th world survey of cardiac pacing and implantable cardioverter-defibrilla-tors: calendar year 2009-a World Society of Arrhy-thmia’s project. Pacing Clin Electrophysiol 2011;34: 1013-27. [CrossRef] [PubMed]
Moss AJ. MADIT II and its implications. Eur Heart J 2003;24:16-18. [CrossRef]
Rahmawati A, Chishaki A, Ohkusa T, Sawatari H, Tsuchihashi-Makaya M, Ohtsuka Y, et al. Influence of primary and secondary prevention indications on anxi-ety about the implantable cardioverter-defibrillator. Journal of Arrhythmia 2016;32(2):102-7. [CrossRef] [PubMed]
Schaer B, Kühne M, Reichlin T, Osswald S, Sticherling C. Incidence of and predictors for appropriate implant-able cardioverter-defibrillator therapy in patients with a secondary preventive implantable cardioverter-defi-brillator indication. Europace 2016;18(2):227-31. [CrossRef] [PubMed]
Watkins L JR, Guarnieri T, Griffith LS. Implantation of the automatic implantable cardioverter defibrillator. J Card Surg 1998;3:1-7. [CrossRef] [PubMed]