PROSTATA SPECIFIČNI ANTIGEN U ODNOSU NA KOMBINACIJU PROSTATA SPECIFIČNOG ANTIGENA I ALKALNE FOSFATAZE U PREDIKCIJI SCINTIGRAFSKI DETEKTOVANIH METASTAZA KARCINOMA PROSTATE

Sažetak

Karcinom prostate (CP) je na drugom mestu po po oboljevanju i mortalitetu u populaciji muškaraca starosti preko 50 godina i ima veliki afinitet metastaziranja u koštani sistem. Cilj našeg rada bio je utvrđivanje prediktivne vrednosti prostata specifičnog antigena (PSA) u odnosu na kombinaciju PSA i alkalne fosfataze (ALP) u predikciji postojanja scintigrafski detektabilnih metastaza CP. U studiju je bilo uključeno 620 pacijenata sa patohistološki dokazanim CP koji su na scintigrafiju upućivani zbog povišenih vrednosti PSA, ALP ili zbog kliničkih znakova koji bi mogli da ukazuju napostojanje koštanih metastaza CP. Scintigrafija skeleta (BS) je rađena po ustaljenom protokolu Evropske asocijacije nuklearne medicine (EANM). Statistička obrada podataka podrazumevala je procenu specifičnosti, senzitivnosti, pozitivne i negativne prediktivne vrednosti i ukupne tačnosti PSA i kombinacije PSA/ALP u predikciji postojanja scintigrafski detektabilnih koštanih metastaza CP. U pogledu predikcije postojanja koštanih metastaza na BS, PSA je pokazao senzitivnost 91,88%; specifičnost 37,5%; pozitivnu prediktivnu vrednost 53,32%; negativnu prediktivnu vrednost 85, 62% i ukupnu tačnost 61,22% (95% CI). Kombinacija PSA/ALP je pokazala senzitivnost od 99,20%, specifičnost 96,88%, pozitivnu prediktivnu vrednost 98,41%, negativnu prediktivnu vrednost 98,41% i ukupnu tačnost od 98,41% (95% CI). Kombinacija PSA/ALP je pokazala signifikantno veću senzitivnost, specifičnost, pozitivnu i negativnu prediktivnu vrednost odnosno ukupnu tačnost u odnosuna PSA kao samostalni biološki marker.Prilikom indikovanja BS kod pacijenata sa CP treba uzeti u obzir vrednosti PSA, ALP i kliničke znakeu cilju rane detekcije koštanih metastazai izbegavanja nepotrebnog upućivanje na scintigrafiju pacijenata kod kojih ne postoji visoka sumnja na postojanje koštanih metastaza.