Journal Resuscitatio Balcanica

EuReCa_Srbija Subotica 2014-2021. Epidemiologija vanbolničkog srčanog zastoja

Mihaela Budimski Soldat — 2024-10-13

Cilj

Kontinualno praćenje epidemiologije, zbrinjavanja kao i ishoda vanbolničkog srčanog zastoja na teritoriji opštine Subotica.

Metodologija:

EuReCa_Srbija je deo međunarodne, prospektivne, multicentrične EuReCa_ONE studije preživljavanja pacijenata (epidemiologija, tretman i ishodi) koji su doživeli vanbolnički srčani zastoj u Evropi, registrovanim na „clinicaltrials.gov“ (registracioni broj: NCT02236819) od strane ERC-a. Posmatrani su podaci iz registra istraživačkog centra Subotica u periodu od 1. oktobra 2014. do 31. decembra 2021.

Statistička analiza podataka obavljena je korišćenjem statističkog softvera SPSS Statistics for Windows v27.0 Varijable su prikazane kao učestalosti i procenti, Hi-hvadrat testom ispitivana povezanost između kategoričkih varijabli.

.Rezultati

U navedenom periodu incidenca EuReCa događaja iznosila je 171,67/100.000 stanovnika. Godišnja incidenca započinjanja kardipulmonalne resuscitacije je 60,75/100.000. Medijana starosti za oba pola je 71 (IQR 62-81) godina. Incidenca vanbolničkog srčanog zastoja u kućnim uslovima na godišnjem nivou je 157,08 na 100.000 stanovnika. Incidenca pruženih osnovnih mera životne podrške (BLS) iznosi na godišnjem nivou 11,07. Uspostavljanje spontane cirkulacije (ROSC) je postignuto kod 164/516 pacijenta (31,78%). Godišnja incidenca uspostavljanja spontane cirkulacije je 19,31 na 100.000 stanovnika.

Zaključak

Incidenca započinjanja kariopulmonalne resuscitacije i postignute spontane cirkulacije je komparabilna sa rezultatima evropskih zemalja. Neophodno je dalje praćenje vanbolničkog srčanog zastoja kako bi se ustanovili činioci koji dovode do nedovoljnog učešća građana.

EuReCa_Srbija 2014-2021. Epidemiološka analiza vanbolničkog srčanog zastoja-uticaj reaktivnog vremena na uspešnost resuscitacije

Mihaela Budimski Soldat — 2024-10-13

Cilj ove studije je analiza osnovnih epidemioloških podataka povezanih sa VBSZ i analiza uticaja vremenskih intervala tokom zbrinjavanja pacijenata sa VBSZ na njihovo preživljavanje.

Materijal i metode: Analizirani su epidemiološki podaci, podaci vezani za vremenske intervale tokom procesa reakcije i zbrinjavanja pacijenata sa VBSZ, kao i podaci o ishodima kod ovih pacijenata, na teritoriji sedam opština u Srbiji. Podaci su prikupljeni u okviru programa EuReCa_Srbija tokom perioda 1. oktobar 2014. - 31. devembar 2021. godine.

Rezultati: Ukupna godišnja incidenca zabeleženih VBSZ na ispitivanoj teritoriji iznosila je 137,43/100.000 stanovnika, dok je godišnja incidenca započinjanja primene mera KPR iznosila 50,16/100.000. U grupi pacijenata sa započetim merama KPR, svedok je iste inicirao u 16,98% slučajeva (godišnja incidenca 8,52/100.000). Povratak spontane cirkulacije na mestu zadesa zabeležen je u 18,71% slučajeva sa godišnjom incidencom od 9,38/100.000, dok je u istoj grupi sa spontanom cirkulacijom u bolnicu primljeno 15,49% pacijenata (godišnja incidenca 7,77/100.000). Medijana reaktvnog vremena hitne medicinske pomoći iznosila je 9,0 (IQR 5,0-17,0) minuta, vremena od postizanja ROSC do pristizanja u bolnicu 17,0 (IQR 12,0-27,0) minuta, a vremena od polaska sa mesta srčanog zastoja do pristizanja u bolnicu 9,5 (IQR 5,0-17,0) minuta. Kumulativna proporcija ROSC-a iznosila je 50% nakon 5,6 pređenih kilometara, odnosno 5 minuta od momenta hitnog poziva. Pojava ROSC-a na mestu zadesa nije bila zabeležena nakon 20 minuta proteklih od hitnog poziva, odnosno nakon 11,2 pređenih kilometara od mesta prijema poziva ka mestu zadesa.

Zaključak: Incidenca VBSZ u Srbiji uporediva je sa istom vrednošću u drugim zemljama sa i dalje prisutnim prostorom za unapređenje po pitanju većeg učešća laika u započinjanju mera KPR. Vremenski intervali tokom procesa reakcije HMP i zbrinjavanja pacijenata sa VBSZ duži su u odnosu sa izveštajima iz drugih zemalja te takođe ukazuju na potrebu za modifikacijom onih faktora koji imaju direktan ili indirektan uticaj na iste intervale.

EuReCa_Srbija 2014-2021 - Analiza podataka o nezapočinjanju KPR u odnosu na mesto zadesa srčanog zastoja

Rajka Šušković Bosančić — 2024-10-13

Cilj: Cilj ovog rada bio je da na uzorku prikupljenom u okviru EuReCa_Srbija projekta analiziramo distribuciju započinjanja i ne-započinjanja mera kardiopulmonalne resuscitacije (KPR) prema različitim grupama lokacija. Poseban fokus bio je na utvrđivanju kako se ove distribucije razlikuju u odnosu na životnu dob pacijenata i vrste lokacija na kojima je došlo do srčanog zastoja.

Materijal i metode: Studija je uključivala epidemiološke podatke o VBSZ prikupljene putem upitnika EuReCa studija Evropskog resuscitacionog saveta (ERC). Kriterijum za uključivanje bio je VBSZ zbrinut od strane ekipe HMP. U analizu su uključeni i pedijatrijski pacijenti, kao i pacijenti sa srčanim zastojem ne-kardiogenog uzroka (uključujući i traumatski srčani zastoj). Kreirana baza podataka se sastojala od informacija definisanih jedinstvenim protokolom EuReCa_Jedan studije u periodu od 1. oktobra 2014. do 31. decembra 2021. Nakon popunjavanja svakog upitnika, podaci su uneti u jedinstvenu elektronsku bazu podataka u svakom istraživačkom centru, a zatim u centralizovanu bazu podataka.

Relzutati: U periodu od 1. oktobra 2014. do 31. decembra 2021. godine, zabeleženo je ukupno 8.349 slučajeva vanbolničkog srčanog zastoja (VBSZ), od kojih je u 2.758 slučajeva (33,1%) bila inicirana kardiopulmonalna reanimacija (KPR). Analiza je pokazala statistički značajnu razliku u učestalosti započinjanja ili ne-započinjanja KPR u zavisnosti od specifičnih kategorija lokacije zastoja (χ2(8) = 847,217; p < 0,001). Takođe, utvrđena je značajna razlika u učestalosti započinjanja KPR između slučajeva gde se srčani zastoj dogodio u mestu stanovanja pacijenta i onih van mesta stanovanja (χ2(1) = 75,319; p < 0,001). Visoko statistički značajne razlike zabeležene su i među različitim lokacijama zastoja u grupi pacijenata starijih od 65 godina (χ2(8) = 664,652; p < 0,001) kao i u grupi pacijenata mlađih od 65 godina (χ2(8) = 134,075; p < 0,001).

Zaključak: Istraživanje je pokazalo da stopa preživljavanja nakon vanbolničkog srčanog zastoja (VBSZ) varira u zavisnosti od lokacije incidenta. VBSZ se najčešće dešava u stambenim lokacijama, gde su ishodi lošiji zbog izolovanosti pacijenata, nedostatka AED uređaja i manje verovatnoće prisustva prolaznika. U ustanovama za dugotrajnu negu, visoka stopa ne-započinjenja KPR-a može se pripisati uzrastu i lošem zdravstvenom stanju pacijenata. Nasuprot tome, javna mesta i sportski objekti pružaju bolje ishode zbog dostupnosti AED-a i veće verovatnoće sprovođenja KPR-a. Potrebno je unaprediti strategije hitne pomoći u stambenim sredinama i ustanovama za dugotrajnu negu

EuReCa_Srbija 2014-2023 - Analiza podataka o nezapočinjanju KPR u odnosu na doba dana

Marina Bandulaja — 2024-10-13

Sažetak

Cilj: Cilj ovog rada bio je da na EuReCa_Srbija prikupljenom uzorku utvrdimo razliku u učestalosti pružanja mera kardiopulmonalne reanimacije u odnosu na doba dana, a zbog rezultata nekoliko studija da postoji značajna razlika u preživljavanju pacijenata nakon dnevnog i noćnog vanbolničkog srčanog zastoja.

Materijal i metode: Ova studija analizirala je epidemiološke podatke o vanbolničkom srčanom zastoju prikupljene u okviru EuReCa studije putem protokola EuReCa ONE Evropskog Resuscitacionog Saveta. Baza podataka, koja pokriva period od 1. oktobra 2014. do 31. decembra 2021, kreirana je korišćenjem podataka službi hitne medicinske pomoći iz 16 opština u Srbiji, koje predstavljaju 24,13% populacije.

Rezultati: U periodu 2014-2023, u programu EuReCa Srbija zabeleženo je 10458 slučajeva. Od navedenog broja, u 4261/10458 (40,7%) KPR je započet od strane očevica ili ekipe hitne pomoći, dok KPR nije započet kod 6192/10458 (59,2%). Podelivši dan na četiri šestočasovna perioda, uočena je statistički signifikantna razlika u proporciji započinjanja/ne-započinjanja KPR po periodima dana sa najvećim procentom slučajeva sa nezapočetim KPR, u odnosu na slučajeve sa započetim KPR, u periodu od 6 do 12 časova 2177/3440 (63,3%), a najmanjim u periodu od 18 do 24 časa 1251/2332 (53,6%). Ispitivanjem povezanosti pojedinačnih dana u nedelji i odnosa radnih dana i vikenda nije uočena statički značajna razlika. Pokazalo se da postoji statički značajna razlika u udelu ne-započinjanja KPR po godišnjim dobima, kako po meteorološkoj, tako i po astronomskoj podeli, ali i poređenjem šestočasovnih perioda među pojedinačnim godišnjim dobima.

Zaključak: Procenat započinjanja mera osnovne životne potpore je ispod evropskog proseka. Dobijena je statistički signifikantna razlika u proporciji započinjanja/ne-započinjanja KPR po periodima tokom dana, sa najvišom frekvencijom ne-započinjanja mera KPR u periodu 6-12 časova kada je zabeležen i najveći broj VBSZ. Ohrabrujuć rezultat naše studije predstavlja podatak da je u noćnom periodu kada mnogi autori procenjuju sniženu verovatnoću preživljavanja nakon VBSZ, ustanovljen najveći udeo započinjanja KPR što pozitivno utiče na stopu preživljavanja.

DVOGODIŠNJI TREND VANBOLNIČKOG SRČANOG ZASTOJA U BOSNI I HERCEGOVINI

Hajriz Alihodzić — 2024-10-13

APSTRAKT:

Uvod: Učešćem u istraživanju pod okriljem Međunarodnog komiteta za reanimaciju /ILCOR- International Liaison Committee on Resuscitation / prikupljeni su dostupni podaci vanbolničkog srčanog zastoja /OHCA- Out-of-hospital cardiac arrest/ za 2016. i 2017. godinu iz Bosne i Hercegovine Metode: Pozvali smo na dobrovoljno sudjelovanje sve hitne medicinske pomoći u prikupljanju podataka OHCA 2015.-2017.godina u Bosni i Hercegovini/ BiH/. Dobili smo opisne podatke o najvažnijim elementima najnovijih preporuka Utstein obrasca za 2016.i 2017. godinu iz Sarajevskog kantona i Tuzle. Rezultati: Istraživanjem u BiH 2016. godine obuhvaćeno je 417.498 ili 12.0% ukupnog stanovništva a 2017.godine 529.521 stanovnika ili 15.0%. Godišnja incidenca OHCA u BiH tretiranih od strane hitne medicinske pomoći u 2016. godini bila je 75,4 u 2017. godini 65,0 na 100.000 stanovnika. Pružanje kardiopulmonalne reanimacije /CPR/ od strane očevidaca u 2016. bilo je 2,9% a u 2017. godini 4,1%. Hitna medicinska pomoć je svjedočila OHCA kod 2,2% bolesnika u 2016. godini a 7,3% u 2017.godini. Preživljenje OHCA do otpusta iz bolnice ili 30-dnevno preživljenje bolesnika koji su imali tretman od strane hitne mediicnske pomoći u BiH bio je u 2016. 12,7%, u 2017. godini 7,8%. Zaključak: Uočili smo u BiH ne postoje nacionalni ali ni lokalni registri vanbolničkog srčanog zastoja u skladu sa Utstein preporukama. Izuzetno mali broj započetih CPR od strane očevidaca utiče na ukupan broj preživljavanja do otpusta iz bolnice i 30-dnevno preživljavanje bolesnika.