EFEKAT FIZIKALNE TERAPIJE NA ELEKTRODIJAGNOSTIČKE PARAMETRE I KVALITET ŽIVOTA BOLESNIKA SA DISTALNOM SIMETRIČNOM SENZOMOTORNOM DIJABETESNOM POLINEUROPATIJOM
Sažetak
Cilj. Utvrditi efekat fizikalne terapije na elektrodijagnostičke parametre (brzninu provođenja kroz motorne i senzitivne nerve-n.peroneus i n.suralis, amplitudu i latenciju)i na kvalitet života kod bolesnika sa distalnom simetričnom senzomotornom dijabetesnom polineuropatijom (DSMN).
Metode. Kliničkom studijom obuhvaćeno je 30 ispitanika koji boluju od diabetes mellitusa tip 2 i kod kojih je na osnovu kliničkih simptoma i znakova i parametara elektromioneurografskog nalaza postavljena dijagnozaDSPN. Svaki od 30 bolesnika lečen je identičnom kombinacijom fizikalnih agenasa: pulsirajućim elektromagnetnim poljem i kineziterapijom. Fizikalna terapija je sprovedena u tri desetodnevne serije (pet dana u nedelji), sa pauzom od dva meseca između serija. Prilikom prijema bolesnika i po završetku treće serije terapija vršena je analiza sledećih parametara: Evropski test za ispitivanje kvalteta života (EuroQol; EQ-5D) i Mc-Gill upitnik o bolu.
Rezultati. Nakon sprovedene sve tri serije fizikalne terapije došlo je do statistički značajnog povećanja brzine provođenja n.peroneusa levo (p=0,027) i n.suralisa obostrano (desno p=0,0063; levo p=0,005). Statistički je značajno smanjena latenca za n.peroneus obostrano (desno p=0.003; levo p=0,006). Dobijeni rezultati ukazuju na statistički visoko značajno smanjenje osećaja bola/nelagodnosti (p<0.001)i statistički visoko značajno smanjenje osećaja brige/potištenosti nakon sprovedenih fizikalnih procedura (p<0.001). Uočeno je i statistički visoko značajno povećanje vrednosti EQ-VAS nakon sprovedenih fizikalnih procedura (p<0.001).
Zaključak. Dobijeni rezultati ohrabruju dalju primenu pulsirajućeg elektromagnetnog polja i kineziterapije u lečenju senzorimotorne dijabetesne polineuropatije.
Reference
1. Boulton AJ, Vinik AI, Arezzo JC, Bril V, Feldman EL, Freedman R. Diabetic neuropathies: a statement by the American Diabetes Association. Diabetes Care 2005; 28: 956-62.
Gordois A, Scuffham P, Shearer A, Oglesby A, Tobian JA. The health care cost of diabetic peripheral neuropathy in the US. Diabetes Care 2003; 26: 1790-95.
Daousi C, MacFarlane IA, Woodward A, Nurmikko TJ, Bundred PE, Benbow SJ. Chronic painful peripheral neuropathy in an urban community:a controlled comparasion of people with and without diabetes. Diabetes Med 2004; 21: 976-82.
Jung SJ, Pfeifer MA. Person with diabets and neuropathic symptoms have poor psychosocial adjutments. Diabetes 1986; 35 Suppl: 123.
Barada A, Vučković-Rebrina S. Neurološke komplikacije u šećernoj bolesti. Medix 2009;80/81:158-63.
International Diabetes Foundation. Diabetes: A global Treat. Brussels, Belgium:International Diabetes Foundation 2006; p.1-15.
The EuroQol Group.EuroQol: EQ-5D-3L User Guide: Basic information on how to use EQ-5D-3L instrument. Version 4.0. 2011: 1-24.
Solli O, Stavem K, Kristiansen IS. Health-related quality of life in diabetes: The associations of complications with EQ-5D scores. Health Qual Life Outcomes 2010;8:18.
Dworkin R, Turk D, Revicki D, Harding G, Coyne K, Peirce-Sandner S, Bhagwat D, Everton D, Burke L, Cowan P, Farrar J, Hertz S, Max M, Rappaport B and Melzack R: Development and initial validation of an expanded and revised version of the Short-form McGill Pain Questionnaire (SF-MPQ-2). Pain 2009; 144: 35-42.
Gustafsson T, Puntschart A, Kaijser L, Jansson E. Increased expression of vascular endothelial growth factor in human skeletal muscle in response to short-term one-legged exercise training.J App Physiol 2002; 99:1219-26.
Fuchsjager-Mayrl G, PleinerJ, WiesingerG F, SiederA E, QuittanM, Nuhr M J, Francesconi C, Seit HP,FrancesconiM, Schmetterer L, Wolzt M. Exercise training improves vascular endothelial function in patients with type 1 diabetes. Diabetes Care 2002; 25: 1795-1801.
Kjeldsen K, Richter EA, Galbo H, Lortie G, Clausen T. Trainingincreases the concentration of [3H]ouabain-binding sites in rat skeletalmuscle. Biochim Biophys Acta 1986; 860: 708 –12.
Balducci S, Iacobellis G, Parisi L, Di Biase N, Calandriello E, Leonetti F, Fallucca F. Exercise training can modify the natural history of diabetic peripheral neuropathy. J Diabetes Complications 2006; 20: 216-23.
Nedvidek B. Osnovi fizikalne medicine i rehabilitacije, III izdanje. Novi Sad: Medicinski fakultet Novi Sad, 1991.
Fisher MA, Langbein WE, Colins EG, Williams K, Corzine L. Physiological improvements with moderate exercise in type II diabetic neuropathy. Electromyogr Clin Neurophysiol 2007; 47:23-28.
Graak V, Chaudharz S, Bal BS, Sandhu JS. Evaluation of the efficacy of pulsed electromagnetic field in the management of patients with diabetic polyneuropathy. Int J Diab Dev Ctries 2009; 29:56-61.
Bosi E, Conti M, Vermigli C, Cazzetta G, Peretti E, Cordoni MC, Galimberti G, Scionti L. Effectiveness of frequency-modulated electromagnetic neural stimulation in the treatment of painful diabetic neuropathy. Diabetologia 2005; 48: 817-23