Hipomagnezijemija i dijabetes melitus tipa 2

  • Marijana C Jandrić-Kočić Dom zdravlja Krupa na Uni, služba porodične medicine
  • Nevena Todorovic
  • Snezana Knezevic
Ključne reči: magnezijum, dijabetes melitus, komplikacije, suplementacija

Sažetak


Hipomagnezemija je relativno čest i nerijetko neprepoznat poremećaj elektrolita u dijabetes melitusu tipa 2. U okviru ovog preglednog rada prikazana je patofiziologija nedostatka magnezijuma u dijabetes melitus tipa 2, njegova uloga u razvoju komplikacija bolesti te učinak suplementacije magnezijumom. Pretraživanje literature je sprovedeno korišćenjem sledećih ključnih reči: magnezijum, dijabetes melitus, komplikacije, suplementacija, u okviru PubMed, Emabase, Scopus, SCIndex i Hrčak za period od 2001. do 2023. godine.                                                                                                                            Dijabetes melitusu tipa 2 uzrokuje povećano izlučivanja magnezijuma urinom. S druge strane, snižene koncentracije magnezijuma u krvi osoba s dijabetes melitusom tipa dva predisponiraju komplikacije bolesti. Značajan broj randomizovanih, kontrolisanih istraživanja i meta analiza ukazuju na blagotvorno dejstvo suplementacije magnezijuma u kontroli hiperglikemije, dislipidemije i hipertenzije osoba s dijabetes melitusom tipa 2.                            Rutinsko praćenje i korekcija koncentracije magnezijuma u krvi osoba s dijabetes melitusom tipa 2 mogu pomoći u kontroli i odlaganju komplikacija bolesti. Potrebna su dalja istraživanja kako bi se utrdile čvrste smjernice za kliničku praksu.

Biografija autora

Marijana C Jandrić-Kočić, Dom zdravlja Krupa na Uni, služba porodične medicine
specijalizacija porodične medicine

Reference

1. Seo JW, Park TJ. Magnesium metabolism. Electrolyte Blood Press. 2008 Dec;6(2):86-95. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3894481/.                                         2. Swaminathan R. Magnesium metabolism and its disorders. Clin Biochem Rev. 2003 May;24(2):47-66. Dostupno na:  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1855626/. 3. Ricov M, Sala G, Sigur V, Šerić A, Bašić-Jukić N. Poremećaj regulacije magnezija u bolesnika s kroničnom bubrežnom bolesti. Acta Med Croatica. 2021:75:41-51. Dostupno na: https://hrcak.srce.hr/file/377045.                                                                                                        4. Scientific Opinion on Dietary Reference Values for magnesium. EFSA Journal.2015; 13(7):4186. Dostupno na: https://doi.org/10.2903/j.efsa.2015.4186.                                              5. Cazzola R, Della Porta M, Manoni M, Iotti S, Pinotti L, Maier JA. Going to the roots of reduced magnesium dietary intake: A tradeoff between climate changes and sources. Heliyon. 2020 Nov 3;6(11):e05390. Dostupno na:        https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7649274/                                                                 6. Robbin Laird PA, Stallard N, Momenian Y, Oshirak K, Lucia S. Magnesium Intake in the Mediterranean Diet. IntechOpen; 2022. Dostupno na:  https://www.intechopen.com/online-first/83139.                                                                                                                                    7. Hadžić A. O mineralima u ishrani. Buybook. Sarajevo, Bosna i Hercegovina. 2013. Dostupno na:     https://www.researchgate.net/publication/261145460_3_O_mineralima_u_ishrani.                           8. Ahmad RS, Imran A, Hussain MB. Nutritional Composition of Meat. Meat Science and Nutrition. InTech; 2018. Dostupno na: https://www.intechopen.com/chapters/61245#B7.                     9. Réhault-Godbert S, Guyot N, Nys Y. The Golden Egg: Nutritional Value, Bioactivities, and Emerging Benefits for Human Health. Nutrients. 2019 Mar 22;11(3):684. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6470839/                                                               10. Fiorentini D, Cappadone C, Farruggia G, Prata C. Magnesium: Biochemistry, Nutrition, Detection, and Social Impact of Diseases Linked to Its Deficiency. Nutrients. 2021; 13(4):1136. Dostupno na: https://doi.org/10.3390/nu13041136.                                                                 11. Ciosek Ż, Kot K, Kosik-Bogacka D, Łanocha-Arendarczyk N, Rotter I. The Effects of Calcium, Magnesium, Phosphorus, Fluoride, and Lead on Bone Tissue. Biomolecules. 2021; 11(4):506. https://doi.org/10.3390/biom11040506.                                                                                12. Paolo Severino P, Lucrezia Netti L, Marco Valerio Mariani M, Annalisa Maraone A, Andrea D’Amato A, Rossana Scarpati R et al. Prevention of Cardiovascular Disease: Screening for Magnesium Deficiency. Cardiology Research and Practice. 2019; 4874921. Dostupno na: https://doi.org/10.1155/2019/4874921                                                                 13. Uwitonze AM, Mohammed RS. Role of Magnesium in Vitamin D Activation and Function. Journal of Osteopathic Medicine. 2018;18(3):181-189.  Dostupno na:   https://doi.org/10.7556/jaoa.2018.037                                                                                              14. Pochwat B, Szewczyk B, Sowa-Kucma M, Siwek A, Doboszewska U, Piekoszewski W et al. Antidepressant-like activity of magnesium in the chronic mild stress model in rats: alterations in the NMDA receptor subunits. International Journal of Neuropsychopharmacology. 2014;17(3): 393–405. Dostupno na:       https://doi.org/10.1017/S146114571300108.                                                                                                     15. Radosavljević T, Todorović VN, Šikić B. Mehanizmi regulacije sekrecije insulina. Medicinski pregled. 2004;57(5-6):249-53. Dostupno na:    https://scindeks.ceon.rs/article.aspx?query=ISSID%26and%262288&page=7&sort=8&stype=0&backurl=%2fissue.aspx%3fissue%3d2288                                                                                               16. Kostov K. Effects of Magnesium Deficiency on Mechanisms of Insulin Resistance in Type 2 Diabetes: Focusing on the Processes of Insulin Secretion and Signaling. Int J Mol Sci. 2019 Mar 18;20(6):1351. Dostupno na:           https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6470576/?fbclid=IwAR0fhJ5D1iQ8Ryq6IVXDwz4Cpyural5Zuxb2Oy0Nk6P24MN0lTux02WecnA.                                                             17. Molnes J, Teigen K, Aukrust I, Bjørkhaug L, Søvik O, Flatmark T, Njølstad PR. Binding of ATP at the active site of human pancreatic glucokinase--nucleotide-induced conformational changes with possible implications for its kinetic cooperativity. FEBS J. 2011 Jul;278(13):2372-86. Dostupno na:            https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3531626/                                                                       18. Voma C, Romani AMP. Role of Magnesium in the Regulation of Hepatic Glucose Homeostasis. Glucose Homeostasis. InTech. 2014. Dostupno na:   http://dx.doi.org/10.5772/57564                                                                                                       19. Gommers LMM, Hoenderop JGJ, Bindels RJM, de Baaij JHF.  Hypomagnesemia in Type 2 Diabetes: A Vicious Circle?. Diabetes. 2016;65(1):3–13. Dostupno na: https://doi.org/10.2337/db15-1028                                                                                                         20. Hosseini Dastgerdi A, Ghanbari Rad M, Soltani N. The Therapeutic Effects of Magnesium in Insulin Secretion and Insulin Resistance. Adv Biomed Res. 2022 Jun 29;11:54. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9379913/                          21. Oost LJ, Kurstjens S, Ma C, Hoenderop JGJ, Tack CJ, de Baaij JHF. Magnesium increases insulin-dependent glucose uptake in adipocytes. Front Endocrinol (Lausanne). 2022 Aug 25;13:986616. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9453642/ 22. Song Y, Hsu YH, Niu T, Manson JE, Buring JE, Liu S. Common genetic variants of the ion channel transient receptor potential membrane melastatin 6 and 7 (TRPM6 and TRPM7), magnesium intake, and risk of type 2 diabetes in women. BMC Med Genet. 2009 Jan 17;10:4. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2637850/.                         23. Bockenhauer D, Feather S, Stanescu HC, Bandulik S, Zdebik AA, Reichold M et al. Epilepsy, Ataxia, Sensorineural Deafness, Tubulopathy, and KCNJ10 Mutations. N Engl J Med 2009; 360:1960-1970. Dostupno na:          https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa0810276.                                                       24. Soleimani M. Insulin resistance and hypertension: new insights. Kidney Int. 2015 Mar;87(3):497-9. Dostupno na: https://www.kidney-international.org/article/S0085-2538(15)30174-5/fulltext                                                                                                                 25. Ly JP, Onay T, Sison K, Gavasker S, Venkata S, Lingli L et al. The Sweet Pee model for Sglt2 mutation. J Am Soc Nephrol 2011;22:113–123. Dostupno na:          https://journals.lww.com/jasn/pages/articleviewer.aspx?year=2011&issue=01000&article=00018&type=Fulltext.                                                                                                                                    26. Wang S, Hou X, Liu Y, Lu H, Wei L, Bao Y et al. Serum electrolyte levels in relation to macrovascular complications in Chinese patients with diabetes mellitus. Cardiovasc Diabetol 12, 146 (2013). Dostupno na: https://doi.org/10.1186/1475-2840-12-146                                   27. Shivakumar K, Rajalakshmi AR, Jha KN, Nagarajan S, Srinivasan AR, Lokesh Maran A. Serum magnesium in diabetic retinopathy: the association needs investigation. Ther Adv Ophthalmol. 2021 Dec 5;13:25158414211056385. Dostupno na:       https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8655827/#bibr20-25158414211056385            28. Lu J, Gu Y, Guo M, Chen P, Wang H, i Yu X. Serum Magnesium Concentration Is Inversely Associated with Albuminuria and Retinopathy among Patients with Diabetes. Journal of Diabetes Research. 2016:126014. Dostupno na:           https://doi.org/10.1155/2016/1260141                                                                                              29. Na HS, Shin HJ, Kang SB, Hwang JW, Do SH. Effects of magnesium sulphate on coagulation after laparoscopic colorectal cancer surgery, measured by rotational thromboelastometry (ROTEM®). Anaesthesia. 2014;69:13141321. Dostupno na:   https://doi.org/10.1111/anae.12684                                                                                                   30. Sekiya F, Yoshida M, Yamashita T, Morita T. Magnesium(II) Is a Crucial Constituent of the Blood Coagulation Cascade: POTENTIATION OF COAGULANT ACTIVITIES OF FACTOR IX BY Mg IONS. JBC. 1996;271(15): 8541-8544. Dostupno na: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0021925817354273                                  31. Kostov K, Halacheva L. Role of Magnesium Deficiency in Promoting Atherosclerosis, Endothelial Dysfunction, and Arterial Stiffening as Risk Factors for Hypertension. International Journal of Molecular Sciences. 2018; 19(6):1724. Dostupno na: https://doi.org/10.3390/ijms19061724                                                                                       32. Menaria A, Jain S, Sharma R. Serum Magnesium: A Novel predictor of diabetic nephropathy. Sch. J. App. Med. Sci., 2016; 4(3E):1008-1012. Dostupno na: https://www.saspublishers.com/media/articles/SJAMS_43E_1008-1012.pdf                                33. Pethő ÁG, Tapolyai M, Browne M, Fülöp T. Hypomagnesemia as a Risk Factor and Accelerator for Vascular Aging in Diabetes Mellitus and Chronic Kidney Disease. Metabolites. 2023; 13(2):306. Dostupno na: https://www.mdpi.com/2218-1989/13/2/306                                                                                                                           34. Strom A, Strassburger K, Schmuck M, Shevalye H, Davidson E, Zivehe F et al.  GDS Group. Interaction between magnesium and methylglyoxal in diabetic polyneuropathy and neuronal models. Mol Metab. 2021;43:101114. Dostupno na:           https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212877820301885                                       35. Eberhardt MJ, Filipovic MR, Leffler A, de la Roche J, Kistner K, Fischer MJ et al. Methylglyoxal activates nociceptors through transient receptor potential channel A1 (TRPA1): a possible mechanism of metabolic neuropathies. J Biol Chem. 2012;287(34):28291-306. Dostupno na:    https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0021925820683697                                     36. Oost LJ, Tack CJ, de Baaij JHF. Hypomagnesemia and Cardiovascular Risk in Type 2 Diabetes. Endocrine Reviews, 2022:bnac028. Dostupno na:   https://doi.org/10.1210/endrev/bnac028                                                                                               37. Zhang Y, Li Q, Xin Y, Lv W, Ge C. Association between serum magnesium and common complications of diabetes mellitus. Technol Health Care. 2018;26(S1):379-387. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6004978/                                                            38. Oost LJ, van der Heijden AAWA, Vermeulen EA, Bos C, Elders PJM, Slieker RC et al. Serum Magnesium Is Inversely Associated With Heart Failure, Atrial Fibrillation, and Microvascular Complications in Type 2 Diabetes. Diabetes Care. 2021;44(8):1757–1765.  Dostupno na: https://doi.org/10.2337/dc21-0236                                                             39. Sakaguchi Y, Shoji T, Hayashi T, Suzuki A, Shimizu M, Mitsumoto K et al. Hypomagnesemia in type 2 diabetic nephropathy: a novel predictor of end-stage renal disease. Diabetes Care. 2012;35(7):1591-7. Dostupno na:         https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3379604/                                                               40. Xu L, Li X, Wang X, Xu M. Effects of magnesium supplementation on improving hyperglycemia, hypercholesterolemia, and hypertension in type 2 diabetes: A pooled analysis of 24 randomized controlled trials. Frontiers in Nutrition. 2023: 9. Dostupno na: https://doi.org/10.3389/fnut.2022.1020327                                                                                      41. Verma H, Garg R. Effect of magnesium supplementation on type 2 diabetes associated cardiovascular risk factors: a systematic review and meta-analysis. J Hum Nutr Diet. 2017;30(5):621-633. Dostupno na: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28150351/                           42. He K, Liu K, MartDaviglus ML, Morris SJ, Loria CM, Van Horn Let al. Magnesium Intake and Incidence of Metabolic Syndrome Among Young Adults. Circulation. 2006;113:1675–1682. Dostupno na:   https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/circulationaha.105.588327                                    43. Simental-Mendía LE, Sahebkar A, Rodríguez-Morán M, Guerrero-Romero F. A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials on the effects of magnesium supplementation on insulin sensitivity and glucose control. Pharmacol Res. 2016;111:272-28. Dostupno na:     https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1043661816303085?via%3Dihub           44. Song Y, He K, Levitan EB, Manson JE, Liu S. Effects of oral magnesium supplementation on glycaemic control in Type 2 diabetes: a meta-analysis of randomized double-blind controlled trials. Diabetic Medicine. 2006;23:1050-1056. Dostupno na: https://doi.org/10.1111/j.1464-5491.2006.01852.x                                                                          45. Veronese N, Dominguez LJ, Pizzol D, Demurtas J, Smith L, Barbagallo M. Oral Magnesium Supplementation for Treating Glucose Metabolism Parameters in People with or at Risk of Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Double-Blind Randomized Controlled Trials. Nutrients. 2021 Nov;13(11):4074. Dostupno na:      https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8619199/                                                                46. American Diabetes Association Professional Practice Committee; 2. Classification and Diagnosis of Diabetes: Standards of Medical Care in Diabetes—2022Diabetes Care 1 2022; 45 (Supplement_1): S17–S38. Dostupno na: https://doi.org/10.2337/dc22-S002                            47. Quattrocchi E, Goldberg T, Marzella N. Management of type 2 diabetes: consensus of diabetes organizations. Drugs Context. 2020;9:212607. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7048113/                                                             48. Liamis, G, Hoorn, EJ, Florentin, M, Milionis, H. An overview of diagnosis and management of drug-induced hypomagnesemia. Pharmacol Res Perspect.    2021; 9:e00829. Dostupno na: https://doi.org/10.1002/prp2.829                                         


 

Objavljeno
2024/03/24
Rubrika
Pregledni članak