UČESTVOVANJE DECE SA CEREBRALNOM PARALIZOM U SVAKODNEVNOM ŽIVOTU

Sanela Z Slavkovic; Špela Golubović; Sanja Kalaba; Ivana Broćilo

doi:10.5937/pomc14-14341

Sanela Z Slavkovic Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakulte, Katedra za specijalnu rehabilitaciju i edukaciju
Špela Golubović Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakulte, Katedra za specijalnu rehabilitaciju i edukaciju
Sanja Kalaba Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakulte, Katedra za specijalnu rehabilitaciju i edukaciju
Ivana Broćilo Osnovna škola “Jovan Jovanović Zmaj”, Šid, Republika Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/pomc14-14341

Sažetak

Uvod. Aktivno učestvovanje dece sa cerebralnom paralizom u svakodnevnim aktivnostima je prediktor ukupne socijalne participacije i od ključnog značaja za njihov kvalitet života.

Cilj. Cilj ovog istaživanja jeste utvrditi stepen učestvovanja dece sa cerebralnom paralizom u porodičnim aktivnostima, rekreativnim aktivnostima i brizi o sebi, kao i nivo zadovoljstva u tim aktivnostima.

Metod. Istraživanjem je obuhvaćeno 50 dece uzrasta 7 do 11 godina. Eksperimentalnu grupu je činilo 25 učenika sa cerebralnom paralizom dok je kontrolna grupa obuhvatala 25 učenika tipične populacije. U istraživanju je korišćen upitnik “Angažovanje deteta u svakodnevnom životu” (Child Engagement in Daily Life). Instrument je namenjen roditeljima za opisivanje i evaluaciju dečijeg učešća u porodičnim i rekreativnim aktivnostima, kao i brizi o sebi. Sastoji se iz 18 ajtema. Primenjen je i Sistem klasifikacije grubih motoričkih funkcija (The Gross Motor Function Classification System – GMFCS).

Rezultati. Rezultati pokazuju da deca tipične populacije imaju statistički značajno veći stepen učestvovanja u porodičnim i rekreativnim aktivnostima, kao i brizi o sebi od dece sa cerebralnom paralizom (p=0.00). Deca koja imaju izraženije motoričke smetnje manje učestvuju u porodičnim, rekreativnim aktivnostima i brizi o sebi. Ne postoji statistički značajna razlika u zadovoljstvu pri učestvovanju u aktivnostima svakodnevnog života među decom tipične populacije i dece sa cerebralnom paralizom.

Zaključak. Profesionalci imaju važnu ulogu u smislu definisanja područja tretmana čime doprinose povećanju stepena angažovanja dece sa cerebralnom paralizom u svim domenima funkcionisanja. Uspeh rehabilitacije ne treba meriti samo akademskim postignućima ciljne grupe, već i nivoom samostalnosti u porodičnim i rekreativnim aktivnostima, kao i domenu brige o sebi.

Biografija autora

Sanela Z Slavkovic, Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakulte, Katedra za specijalnu rehabilitaciju i edukaciju

Srbija

Reference

Ferrari A, Cioni G. The spastic forms of cerebaral palsy - A guide to the assessment of adaptive functions. Italija: Springer-Verlag, 2010.

Gojčeta M, Joković Oreb I, Pinjatela R. Neki aspekti kvalitete života adolescenata sa i bez cerebralne. Hrvatska revija za rehabilitacijska istraživanja 2008; 44(1): 39-47.

Nedović G, Rapaić D, Odović G, Potić S, Milićević M. Socijalna participacija osoba sa invaliditetom. Beograd: Društvo defektologa Srbije, 2012.

Woorman JM, Dallmeijer AJ. Activities and participation of 9- to 13-year-old children with cerebral palsy. Clinical Rehabilitation 2006; 20: 937-48.

Woorman JM, Dallmeijer AJ, Knol DL, Lankhorst GJ, Becher JG. Prospective longitudinal study of gross motor function in children with cerebral palsy. Archives of physical medicine and rehabilitation 2007; 88(7): 871-6.

World Health Organization. International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). Geneva: World Health Organization; 2010.

King G, Law M, King S, Rosenbaum P, Kertoy M, Young N. A conceptual model of the factors affecting the recreation and leisure participation of children with disabilities. Physical & Occupational Thearpy in Pediatrics 2003; 23(1): 63-90.

Parkes J, McCullought N, Madden A. To what extent do children with cerebral palsy participate in everyday life situations? Health and Social Care in the Community 2010; 18(3): 304-15.

Lawlor K, Mihaylov S, Welsh B, Jarvis S, Colver A. A qualitative study of the physical, social and attitudinal environments influencing the participation of children with cerebral palsy in northeast England. Pediatric Rehabilitation 2016; 9(3): 219-28.

Miller S, Chhan F. Predictors of life satisfaction in individuals with intellectual disabilities. Journal of Inellectual Disabiliti Research 2008; 52 (12): 1039-47.

Bjornson KF, Belza B, Kartin D, Logsdon RG, McLaughlin J. Self-reported health status and quality of life in youth with cerebral palsy and typically developing youth. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2008; 89 (1), 121-27.

Gevir D, Goldstand S, Weintraub N, Parush S. A comparison of time use between mothers of children with and without disabilities. OTJR: Occupation, Participation and Health 2006; 26 (3), 117-27.

Rassafiani M, Ahmadi Kahjugh M, Hoseini SA, Sahaf R. Time use in mothers of children with cerebral palsy: a comparison study. Hong Kong Journal of Occupational Therapy 2012; 22 (2): 70-4.

Chiarello AL, Palisano JJ, Maggs JM, Orlin NM, Almasri N, Kang L, Chang H. Family priorities for activity and participation of children and youth with cerebral palsy. Physical Therapy 2010; 90(9): 254-64.

Chiarello A L, Palisano JR, Westcott McCoy S, Bartlett JD, Wood A, Chang H, Kang L, Avery L. Child engagement in daily life: a measure of participation for young children with cerebral palsy. Disabil Rehabil 2014; 36(21): 1804-16.

Bottcher L. Children with spastic cerebral palsy, their cognitive functioning, and social participation: A review. Child Neuropsychology 2010; 16: 209-28.

Banjac L, Nikolić S. Socijalna i emocionalna zrelost za polazak u školu dece sa cerebralnom paralizom. Specijalna edukacija i rehabilitacija 2011; 10(2): 179-91.

Palisano R, Rosenbaum P, Walter S, Russell D, Wood E, Galuppi B. Development and reliability of a system to classify gross motor function in children with cerebral palsy. Developmental Medicine and Child Neurology 1997; 39(4): 214-23.

Milićević M, Potić S, Trgovčević S. Socijalna participacija dece sa cerebralnom paralizom u porodičnom i vršnjačkom okruženju. Specijalna edukacija i rehabilitacija 2011; 44- 52.

Glinac A, Dealić A, Matović L. Kvalitet života dece sa cerebralnom paralizom prema vlastitoj proceni i proceni roditelja. Specijalna edukacija i rehabilitacija 2015; 14 (2 ): 193-209.

Imms C. Children with cerebral palsy participate: A review of the literature. Disability and Rehabilitation 2005; 30(24): 1867-84.

Bult MK, Verschuren O, Lindeman E, Jongmans MJ, Westers P, Claassen A, Ketelaar M. Predicting leisure participation of school-aged children with cerebral palsy: longitudinal evidence of child, family and environmental factors. Child: care, health and development 2012; 39(3): 374-80.

Donkervoort M, Roebroeck M, Wiegerink D, van der Heijden- Maessen H. Determinants of functioning of adolescents and young adults with cerebral palsy. Disability and Rehabilitation 2007; 29(6): 453-63.

King G, Imms C, Palisano R, Majnemer A, Chiarell L, Orlin M, Law M, Avery L. Geographical patterns in the recreation and leisure participation of children and youth with cerebral palsy: A CAPE international collaborative network study. Developmental Neurorehabilitation 2013; 16(3): 196-206.