Leksičko-semantička analiza naziva zaraznih bolesti u engleskom i srpskom jeziku

Zorana Jurinjak; Nataša Lukić

doi:10.5937/pomc2023-43277

Zorana Jurinjak Akademija vaspitačko-medicinskih studija u Kruševcu, odsek medcinskih studija Ćuprija
Nataša Lukić Univerzitet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici, Ekonomski fakultet

DOI: https://doi.org/10.5937/pomc2023-43277

Ključne reči: prevodni ekvivalent, kalk, pozajmljenica, anglicizam, jezik struke, infektivna bolest

Sažetak

Predmet ovog rada je analiza naziva zaraznih bolesti na engleskom i njihovih ekvivalenata na srpskom jeziku, a kao sekundarni interes postavlja se utvrđivanje u kojoj je meri engleski, kao dominantan jezik struke, uticao na formiranje naziva infektivnih bolesti u srpskom jeziku. Prilikom istraživanja korišćena je stručna literatura na engleskom, dvojezični i jednojezični medicinski i veterinarski rečnici, dvojezični zbornici radova, etimološki rečnici i drugi radovi na sličnu temu u ovoj oblasti. Analizirano je 185 engleskih termina i 196 srpskih ekvivalentata za 173 infektivne bolesti. Utvrđeni su procesi u razvoju termina na leksičkom nivou gde je ustanovljen veliki uticaj latinskog i grčkog na oba jezika. U engleskom korpusu je konstantovan visok procenat hibridnih pozajmljenica, a kao najčešća prevodna tehnika se javlja kalk. Na osnovu kontrastivne analize ustanovljena su poklapanja, nepoklapanja, sličnosti i razlike na morfološkom, sintaksičkom i semantičkom nivou. Istraživanje je pokazala da do poklapanja dolazi u preko 60% slučajeva, a da su semantičke razlike uglavnom pitanje nultih odnosa. U radu su date statističke analize istraživanja, kao i niz reprezentativnih primera na oba jezika.

Reference

Bjelica, N. 2002. Englesko srpski veterinarski recnik .Drugo izdanje. Beograd: I.P.Nauka.

Bujas, Ž. 2001. Veliki englesko- hrvatski rečnik. Treće izdanje. Zagreb: Nakladni zavod globus.

Bugarski,R.1987.Terminologija između književnojezičkih i strukovnih normi. Terminologija – teorija I praksa. Naučni sastanak slavista u Vukove dane br.18/1, str. 9-13. Beograd: Međunarodni slavistički centar, Filološki fakultet.

Bugarski, R. 1996. Jezici. Novi Sad: Matica srpska.

Bugarski, R.1996. Uvod u opstu lingvistiku, četvrto izdanje. Beograd: Čigoja štampa, XX vek.

Buhman, G. 1984. Termin u jeziku nauke i struke. Strani jezik struke u teoriji i praksi. Zbornik radova Udruženja nastavnika nefiloloških fakulteta. Beograd, (s.a.), str. 117-123.

Black’s Veterinary Dictionary. 2005. 21^st Edition. CD-ROM. London: A&C Black.

Crystal,D.(1995). The Cambridge encyclopedia of the English Language. Cambridge: Cambridge University Press.

Derrick,E.H. 1937 Q-fever a new fever entity: clinical features. Diagnosis, and laboratory investigation. Med J Aust.;11:281-299.

Dimković-Telebaković, G. 2003. Savremeni engleski jezik struke i nauke. Novi Sad-Moskva: Naše slovo

Dugonjić-Radonjić, M. 1987. O nekim vidovima polisemije i homonimije u okviru terminološke leksike. Terminologija – teorija i praksa. Naučni sastanak slavista u Vukove dane br.18/1, str. 105-110. Beograd: Međunarodni slavistički centar, Filološki fakultet.

Đorđević, R. 1997. Gramatika engleskog jezika, drugo izdanje. Beograd: Autor.

Đorđević, R. 2002. Uvod u kontrastiranje jezika, peto izdanje. Beograd: Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu.

Filipović, R. 1986. Teorija jezika u kontaktu. Zagreb: JAZU/Školska knjiga.

Filipović, R.1990. Anglicizmi u hrvatskom ili srpskom jeziku. Zagreb: JAZU/Školska knjiga.

Finkenstaedt, T and D,Wolff .1973. Ordered profusion; studies in dictionaries and the English lexicon. C. Winter. [Internet] Dostupno na : http://catalogue.nla.gov.au/Record/1669376 [7.5.2011]

Gortan-Premk, D. 1987. O mestu termina u leksičkom fondu. Terminologija – teorija i praksa. Naučni sastanak slavista u Vukove dane br.18/1, str. 15-21. Beograd: Međunarodni slainaryvističkicentar, Filološki fakultet.

Klajn, I. 2011. Ispeci pa reci. Peto izdanje.Novi Sad: Prometej.

Mandel GL, Bannett JE, Dolin R.2000. Principles and Practise of Infectious Diseases, 5, Philadelphia, PA: Churchill Livingstone.

McDade,J. 1990. “Historical Aspects of Q Fever”. In Thomas J. Marrie. Q Fever, Volume I: The Disease. CRC Press.

Mićić, S. 2004. Nazivi bolesti i poremećaja u engleskom i srpskom jeziku. Beograd: Beogradska knjiga.

Mićić,S. 2009. Studije o jeziku medicine u engleskom i srpskom. Beograd: Beogradska knjiga.

Prćić, T. 2005. Engleski u srpskom. Novi Sad: Zmaj

Prćić. T. 2001. Rečnik novijih anglicizama (Du yu speak anglorspski?). Novi Sad: Zmaj

Rrečnik srpskohrvatskog književnog jezika. Knjiga šesta. 1976. Drugo fototipsko izdanje 1990. Novi Sad: Matica Srpska.

Rusov, Č. 2004. Potreba i principi standardizacije i internacionalizacije terminologije u veterinarskoj medicine. Veterinarski glasnik vol. 58, br. 5-6, str. 711-719.

Sekulović, G. 1990. Glosar veterinarskih termina, veterinarski i mlekarski institute. Beograd.

Sekulović, G. 1989.Prevodjenje veterinatrske terminologije sa engleskog na sprspohrvatski jezik (neobjavljeni magistarski rad). Filološki fakultet. Beograd.

Sekulović, G. 1990. Prevodjenje veterinarske terminologije sa engleskog na srpskohrvatski jezik (rezime magistarskog rada), Prevodilac br.4.

Sekulović G. 1989.Raslojavanje terminologije infektivnih bolesti životinja u prevodjenju sa engleskog nasprskohrvatski jezik. VII tradicionalni prebeduvački sredb. Ohrid.

Sekulovićm G. 1989 Terminologija infektivnih bolesti domaćih životinja u engleskom i srpskom jeziku. Veterinarski glasnik.go.43.br.10. Beograd..str. 833-976.

Simpozijum XII epizootiološki dani sa međunarodnim učešćem.2010.. Veterinarski zbornik radova, Beograd: Srpsko veterinarsko društvo.

Šipka, D. 2006. Osnovi leksikologije i srodnih disciplina. Novi Sad: Matica srpska.

Weese, J.S. and M. Fulford. 2011. Companion Animal Zoonoses. First Edition. CD-ROM. Ames, Iowa: Blackwell Publishing Ltd.