UTICAJ EMOCIONALNE INTELIGENCIJE NA POBOLjŠANjE KOMPLIJANSE
Sažetak
Emocionalna inteligencija predstavlja sposobnost obrade emocionalnih informacija koje imaju uticaj na brojne kognitivne procese od značaja za postizanje profesionalne uspešnosti. Proučavanje emocionalne inteligencije, u cilju implementacije ovog koncepta u farmaceutsku praksu, je od značaja radi poboljšanja odnosa farmaceuta i pacijenata. Cilj ove studije bio je da se utvrdi povezanost emocionalne inteligencije i potencijala za ostvarenje komplijanse kod pacijenata, uz analizu različitih činilaca koji mogu na njih uticati.
U studiju je uključeno 102 ispitanika, farmaceuta i farmaceutskih tehničara, iz 25 apoteka u Kragujevcu. Svi ispitanici su dobili anketu, kontrolnu listu za savetovanje pacijenata i test emocionalne inteligencije. Za ispitivanje povezanosti emocionalne inteligencije i potencijala za ostvarenje dobre komplijanse kod pacijenta korišćen je test linearne korelacije.
Pokazalo se da emocionalna inteligencija korelira sa potencijalom za poboljšanje komplijanse (r=0,432). Srednja vrednost poena ostvarenih na testu emocionalne intelegencije bila je 185,05±1,84, dok je prosečna vrednost ukupne vrednosti bodova za postizanje dobre komplijanse iznosila 17,35±0,56. Različiti faktori: vrsta vlasništva nad apotekom, doprinos uspehu apoteke i zadovoljstvo strukom su statistički zanačajno povezani sa nivoom emocionalne inteligencije, dok je potencijal za ostvarenje komplijanse zavisio od dužine radnog staža, kompetentnosti, profesionalnog napretka farmaceutskih radnika i prisustva hroničnog bolesnika u porodici.
Ova studija je pokazala da su farmaceutski radnici sa višim nivoom emocionalne inteligencije imali veći potencijal za poboljšanje komplijanse pacijenata. Utvrđeno je da je nivo emocionalne inteligencije farmaceutskih radnika značajno povezan sa zadovoljstvom stručnim radom, doprinosom napretku apoteke i vrstom vlasništva nad apotekom u kojoj se radi. Dužina radnog staža, kompetentnost i viđenje mogućnosti profesionalnog napretka su se statistički značajno razlikovale između osoba sa različitim nivoom potencijala za unapređenje komplijanse. Viši potencijal za ostvarenje komplijanse je konstantovan kod osoba koje u porodici imaju pacijenta sa hroničnom bolešću.
Reference
Mayer JD, Salovey P, Caruso DR, Sitarenious G. Measuring Emotional Intelligence With the MSCEIT V2.0. Emotion. 2003; 3(1): 97-105.
Mayer JD, Salovey P, Caruso DR. Emotional Intelligence: Theory, Findings and Implications. JPI. 2004; 15(3): 197-215.
Brockett MA, Mayer JD, Warner RM. Emotional intelligence and its to everyday behavior. Pers Individ Dif. 2004; 36(10): 1387-1402.
Mayer JD, Salovey P, Caruso DR. Emotional intelligence meets tradicional standards for an intelligence. Intelligence. 1999; 27(4): 267-94.
Austin JE, Evans P, Goldwater R, Potter V. А preliminary study of emotional intelligence, empathy and exam performance in first year medical students. Psych Sci. 2005; 39 (1): 1395-1405.
Elizabeth JA, Phillip E, Ruth G еt al. A preliminary study of emotional intelligence, empathy and exam performance in first year medical students. Acad Med. 2005; 39(3): 1395-1405.
Ried LD, McKenzie M. A Preliminary Report on the Academic Performance of Pharmacy Students in a Distance Education Program. Am J Pharm Educ. 2004; 68(3): Article 65.
Kassam R, Collins JB, Berkowitz J. Patient satisfaction with pharmaceutical care delivery in community pharmacies. Patient Prefer Adherence. 2012; 6: 337-48.
Jakovljević M, Biorac N, Marković V. Uloga komplijanse pacijenata u terapiji hroničnih oboljenja- farmakoekonomska perspektiva. M.Č. ISNN. 2008; 61(1): 57-63.
Damjanović A, Dunjić-Kostić B, Jašović-Gašić M. Važnost komplijanse za pacijente. Enigrami. 2010; 32(4): 57-60.
Hamoudi NM, Shirwaikar AA, Ali HS, Al Ayoubi EI. Pharmaceutical Consultation in UAE Community Pharmacies. Indian J Pharm Sci. 2011; 73(4): 404-8.
Senegal JZ. Compliance to concordance: a critical view. J Med Humanit. 2007; 28(2): 81-96.
Satterfield JМ, Swenson S, Rabow M. Emotional Intelligence in Internal Medicine Residents: Educational Implications for Clinical Performance and Burnout. Ann Behav Sci Med Educ. 2009; 14(2): 65–68.
Houglum JE, Aparasn RR, Delfinis TM. Predictors of Academic Success and Failure in a Pharmacy professional Program. Am J Pharm Educ. 2005; 69(3): 283-88.
Romanelli F, Cain J, Smith KM. Emotional intelligence as a predictor of academic and/or professional success. Am J Pharm Educ. 2006; 70(3): 69-72.
Petrides KV, Frederickson N, Furnham A. The role of trart emotional intelligence in academic performance and deviant behavior at school. Pers Individ Dif. 2004; 36(5): 277-93.
Lust E, Moore FC. Emotional intelligence instruction in a pharmacy communications course. Am J Pharm Educ. 2006; 70(1): 6.
Satterfield JM, Hughes E. Emotion skills training for medical students. Med Educ. 2007; 41(10): 935–41.
Kidd RS, Latif DA. An evaluation of traditional and novel predictors of didactic and professional practice success of pharmacy students. Am J Pharm Educ. 2003; 67(4); 67-9.
Weng HC, Steed JF, Yu SW, Liu YT, Hsu CC, Yu TJ, Chen W. The effect of surgeon empathy and emotional intelligence on patient satisfaction. Adv Health Sci Educ. 2011; 16(5): 591-600.
Crick NR, Crotpeter JK, Bigbee MA. Relationally and physically aggressive children’s intent attribution and feeling of distress for relational and instrumental peer provocation. Child Dev. 2002; 73(4): 1134-42.
Look KA, Mott DA, Leedham RK, Kreling DH, Hermansen-Kobulnicky CJ. Pharmacy participation and claim characteristics in the Wisconsin Medicaid Pharmaceutical Care Program from 1996 to 2007. J Manag Care Pharm. 2012; 18(2): 116-28.
Birks YF, Watt IS. Emotional intelligence and patient-centred care. J R Soc Med. 2007; 100(8): 368-374.
Wong FY, Chan FW, You JH, Wong EL, Yeoh EK. Patient self-management and pharmacist-led patient self-management in Hong Kong: a focus group study from different healthcare professionals' perspectives. BMC Health Serv Res. 2011; 11: 121.
Chen JT, LaLopa J, Dang DK. Impact of Patient Empathy Modeling on pharmacy students caring for the underserved. Am J Pharm Educ. 2008; 72(2): 40.
Russo-Alvarez G. Encouraging the development of emotional intelligence in pharmacy schools. Am J Pharm Educ. 2010; 74(8): 152.
Venkatesh J, Balaji D. Emotional intelligence enhances unique leadership. IJBMS. 2011; 1(3): 195-99.
Gonzalez AE, Piquaras JA, Linares VR. Emotional Intelligence in Physicial and Mental health. J Educ Psych. 2010; 8(2): 861-90.
Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga Creative Commons licencom koja omogućava drugima da dele rad uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni rad onlajn (npr. u institucionalnom repozitorijumu ili na svojim internet stranicama) pre i tokom postupka prijave priloga, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog rada (up. Efekat otvorenog pristupa).