LEČENjE TEŠKOG AKUTNOG PANKREATITISA
Sažetak
Uvod: Akutni pankreatitis je akutni zapaljenjski proces u pankreasu sa promenljivim učešćem drugih regionalnih tkiva ili udaljenih organskih sistema. Teška forma bolesti, prisutna je u 10-20% slučajeva, produženog je toka i obično zbog visoke učestalosti lokalnih i sistemskih komplikacija, zahteva bolničko lečenje.
Cilj: Analizom rezultata prikazanih istraživanja, utvrditi razlike u efikasnosti standardnih metoda sa novim modalitetima lečenja u smislu smanjenja smrtnosti od teškog akutnog pankreatitisa. Materijali i metode: Pregledom medicinske literature i pretraživanjem „MEDLAJN“ baze podataka originalnih naučnih radova i sistematskih preglednih članaka,
kombinacijom ključnih reči: akutni pankreatitis, lečenje, komplikacije, mortalitet, pronađeno je ukupno 914 radova, objavljenih u poslednjih 13 godina; 64 rada odnosila su se na randomizirana kontrolisana klinička ispitivanja a ukupno 14 radova je zadovoljilo kriterijume za selekciju i
ekstrakciju podataka. Prema istim kriterijumima i ključnim rečima bila je pretražena i baza podataka „SKOPUS“, gde su bila pronađena 44 rada, od kojih se 24 odnosilo na randomizirana kontrolisana ispitivanja, ali kriterijume za selekciju su ispunila samo dva. Rezultati: Od ukupno 16 radova, na konzervativno lečenje odnosilo se osam, dok su nove metode lečenja bile opisane u šest radova. Kombinovano, hirurško-endoskopsko lečenje, bilo je primenjeno u samo dva rada. Najveći uzorak ispitanika u analiziranim studijama bio je 290, u studiji sa antagonistom
faktora aktivacije trombocita, dok je najmanji uzorak od 22 pacijenta bio u studiji koja je upoređivala potpuno parenteralno sa potpunim enteralnim hranjenjem.
Zaključak: Najbolji rezultat u lečenju teškog akutnog pankreatitisa pokazale su kontinuirana regionalna arterijska infuzija inhibitora proteaze i intravenska primena alanil-glutamin dipeptida. Dosta obećava i rano, visoko-zapreminsko prečišćavanje krvi.
Reference
Garg PK. Acute Pancreatitis-ECAB. New Delhi: Else-vier Health Sciences, 2010.
Forsmark CE. Pancreatitis and its complications. Totowa: Humana Press Inc., 2005.
Klingensmith ME. The Washington Manual of Surgery. 5th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2008.
Balthazar EJ. Imaging of the Pancreas: Acute and Chro-nic Pancreatitis. Berlin-Heidelberg: Springer-Verlag, 2007.
Gloor B, Schmidtmann AB, Worni М, Ahmed Z, Uhl W, Büchler MW. Pancreatic sepsis: prevention and therapy. Best Practice & Research Clinical Gastroenterology 2002; 16: 379-90.
Hirota M, Takada T, Kitamura N, et al. Fundamental and intensive care of acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci 2010; 17: 45-52.
Jiang HL, Xue WJ, Li DQ, et al. Influence of continuo-us veno-venous hemofiltration on the course of acute pancreatitis. World J Gastroenterol 2005; 11: 4815-21.
Déchelotte P, Hasselmann M, Cynober L, et al. L-alanyl-L-glutamine dipeptide–supplemented total pa-renteral nutrition reduces infectious complications and glucose intolerance in critically ill patients: The French controlled, randomized,double-blind, multicenter study. Crit Care Med 2006; 34: 598-604.
Xue P, Deng LH, Xia Q, et al. Impact of alanyl-gluta-mine dipeptide on severe acute pancreatitis in early stage. World J Gastroenterol 2008; 14: 474–8.
Wu XM, Ji KQ, Wang HY, Fu Li G, Zang B, Min Chen W. Total Enteral Nutrition in Prevention of Pan-creatic Necrotic Infection in Severe Acute Pancreatitis. Pancreas 2010; 39: 248-51.
Doley RP, Yadav TD, Wig JD, et al. Enteral Nutrition in Severe Acute Pancreatitis. JOP. J Pancreas 2009; 10: 157-62.
Louie BE, Noseworthy T, Hailey D, Gramlich LM, Ja-cobs P, Warnock GL. 2004 MacLean–Mueller Prize Enteral or parenteral nutrition for severe pancreatitis: a randomized controlled trial and health technology asses-sment. Can J Surg 2005; 48: 298–306.
Ola´h A, Pardavi G, Bela´gyi T, Nagy A, Issekutz A, Mohamed GE. Early Nasojejunal Feeding in Acute Pancreatitis Is Associated With a Lower Complication Rate. Nutrition 2002; 18: 259–62.
Sheng LX, Fu Q, Qin LJ, et al. Low Molecular Weight Heparin in the Treatment of Severe Acute Pancreatitis: A Multiple Centre Prospective Clinical Study. Asian J Surg 2009; 32: 89-94.
Van Santvoort HC, Besselink MG, Bakker OJ, et al. A Step-up Approach or Open Necrosectomy for Necroti-zing Pancreatitis. N Engl J Med 2010; 362: 1491-502.
Besselink MG, Van Santvoort HC, Nieuwenhuijs VB, et al. Minimally invasive ‘step-upapproach’ versus maximal necrosectomy in patients with acute necrotising pancreatitis (PANTER trial): design and rationale of a randomised controlled multicenter trial. BMC Surgery 2006; 6: 6.
Yu W, Li W, Wang Z, Ye X, Li N, Li J. Early percuta-neous transhepatic gallbladder drainage compared with endoscopic retrograde cholangiopancreatography and papillotomy treatment for severe gallstone associated acute pancreatitis. Postgrad Med J 2007; 83: 187-91.
Piavscik M, Rydzewska G, Milewski J, et al.The Re-sults of Severe Acute Pancreatitis Treatment With Continuous Regional Arterial Infusion of Protease Inhi-bitor and Antibiotic. A Randomized Controlled Study. Pancreas 2010; 39: 863-7.
Johnson CD, Kingsnorth AN, Imrie CW, et al. Double blind, randomised, placebo controlled study of a platelet activating factor antagonist, lexipafant, in the treatment and prevention of organ failure in predicted severe acute pancreatitis. Gut 2001; 48: 62-9.
Bansal D, Bhalla А, Bhasin DK, et al. Safety and Efficacy of Vitamin-based Antioxidant Therapy in Pa-tients with Severe Acute Pancreatitis: A Randomized Controlled Trial. Saudi J Gastroenterol. 2011; 17: 174–9.
Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga Creative Commons licencom koja omogućava drugima da dele rad uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni rad onlajn (npr. u institucionalnom repozitorijumu ili na svojim internet stranicama) pre i tokom postupka prijave priloga, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog rada (up. Efekat otvorenog pristupa).