Sport - nauka i praksa

VIŠE “LAJKOVA” VIŠE PENJANJA: ISTRAŽIVANJE NAMERE PENJAČA DA KORISTE DRUŠTVENE MEDIJE ZA SAMOPROMOVISANJE

Ilina Arsova — 2024-10-10

Nadovezujući se na Ajzenovu (1991; 2013) teoriju planiranog ponašanja (Theory of Planned Behavior -TPB), cilj ove studije je da istraži prediktore korišćenja društvenih medija među penjačima širom sveta. Fokusira se na faktore kao što su stav, subjektivna norma i namera, ispitujući njihov uticaj na samopromociju penjača na različitim platformama društvenih medija. Istraživanje je obuhvatilo aktivnosti koje se protežu od prirodnog okruženja do takmičarskog sportskog penjanja, naglašavajući razvojnu ulogu društvenih medija u ovim kontekstima. Korišćenjem korelacionog istraživačkog dizajna, studija je istraživala kako TPB varijable utiču na angažovanje penjača da se korišćenjem društvenih medija samopromovišu u okviru penjačke zajednice. Uzorak se sastoji od 142 penjača iz 21 zemlje koji su učestvovali u onlajn anketi, odabranoj svrsishodnim i pogodnim metodama uzorkovanja. Svi ispitanici su potvrdili da koriste platforme društvenih medija za samopromociju, pri čemu se Instagram pojavljuje kao primarni izbor. Ovo istraživanje doprinosi razumevanju preseka psiholoških faktora penjača i njihovog ponašanja na društvenim medijima, bacajući svetlo na to kako stavovi, društvene norme i namere oblikuju samoprezentaciju, na internet-mreži, u avanturističkim sportovima. Ispitujući ovu dinamiku, studija pruža uvid u to šta pokreće digitalne interakcije penjača i njihove implikacije na šire trendove u sportskoj komunikaciji i angažovanju zajednice. Štaviše, ova studija je otkrila da penjačice nameravaju da češće koriste društvene medije za samopromociju u poređenju sa penjačima.

FAKTORSKA STRUKTURA INTERESOVANJA ADOLESCENATA PREMA SPORTOVIMA

Miroljub Živorad Ivanović — 2024-10-03

Cilj ove empirijske studije bio je ispitivanje latentne strukture interesovanja adolescenata prema sportovima. Prigodni uzorak obuhvatio je (N = 144) valjevska maturanta srednjih škola muškog pola prosečne starosti 18.05 ± 1.82 godina. U ovom transverzalnom istraživanju primenjena je adaptirana verzija Upitnika interesovanja prema sportovima ‒ PS (Prot i Bosnar, 1999). Maksimalna srednja vrednost ocena u PS₂ upitniku evidentirana kod preferencije sportova automobilizam i motociklizam (M = 3.72), a minimalna kod sportske gimnastike (M =1.10). Analizom glavnih komponenti (PCA) na osnovu Gatman-Kajzerovog kriterijuma ekstrahovano je pet glavnih komponenata, uz 61.91% objašnjene ukupne varijanse. Izdvojena petofaktorska struktura latentnih dimenzija interpretirana je kao: sportovi na otvorenim objektima fizičke kulture, borilački sportovi i sportovi snage, fundamentalni sportovi i sportovi sa naglašenom umetničkom dimenzijom, sportovi sa loptom i reketom i sportovi sa preciznošću. Linearne korelacije izolovanih zajedničkih faktora su statistički signifikantne p ≤ 0,05), pozitivnog su smera, niskog ili umerenog intenziteta, što pokazuje da te izdvojene latentne varijable nisu međusobno nezavisne, već da postoji relevantna korenspondencija među njima. Preferencija sportskih interesovanja u petofaktorskoj strukturi adolescenata orijentisana je na „muške“ i delimično „neutralne“ sportove, što signalizira na relevantnost rodnog stereotipa u oblasti sporta. U radu se raspravlja i o praktičnim implikacijama relevantnosti izolovane petofaktorske strukture interesovanja adolescenata prema sportovima. Sprovedeno transverzalno istraživanje doprinelo je postojećoj literaturi i empirijskim podacima o ovom retko istraživanom fenomenu na srpskoj adolescentskoj populaciji.

PROCENA DUŽINE I FREKVENCIJE KORAKA PRI TRČANJU RAZLIČITIM BRZINAMA KOD MUŠKARACA I ŽENA

Nađa Ilić — 2024-10-03

Uspešnost u toku trčanja zavisi od mnogobrojnih faktora, a jedni od najbitnijih jesu dužina i frekvencija koraka. Prvi cilj ovog istraživanja je procena razlika dužine i frekvencije koraka između muškaraca i žena pri različitim brzinama trčanja. Drugi cilj jeste ispitivanje povezanosti morfoloških karakteristika muškaraca i žena sa dužinom i frekvencijom koraka. U ovom istraživanju su učestvovale dve grupe od 37 rekreativnih trkača (22 muškaraca i 15 žena). Ispitanici su trčali na tredmilu noseći na svakom članku noge dva prenosiva Prosense akcelerometra. Protokol je podrazumevao 10 minuta trčanja i to: 3 minuta zagrevanja na 8 km/h, po jedan minut trčanja na 8, 10, 12 i 14 km/h (korišćeno za dalje analize) i 3 minuta trčanja na 8 km/h. Glavne varijable koje su se koristile su dužina i frekvencija koraka. Rezultati su pokazali da su žene imale veću frekvenciju koraka od muškaraca pri gotovo svim brzinama trčanja (p < 0,05), ali u dužini koraka nije bilo razlike između muškaraca i žena. Takođe, kod muškaraca su dobijene visoke i statistički značajne negativne korelacije visine i frekvencije koraka (r >-0,59<-0,66), kao i niske do umerene pozitivne korelacije visine sa dužinom koraka (r >0,17<0,46). Kod žena su dobijene niske do umerene negativne korelacije visine i frekvencije koraka (r >-0,28<-0,43) i takođe niske do umerene pozitivne korelacije visine sa dužinom koraka (r >0,34<0,52). Rezultati istraživanja kao i moderna tehnologija korišćena u ovom radu bi značajno unapredila trenažni proces trkača rekreativaca.

PROCJENA EFIKASNOSTI TEKVONDO TRENERA

Jovana Njegovan — 2024-10-03

Cilj sprovedenog istraživanja bio je ispitivanje stepena podudarnosti sportista i tekvondo trenera o njihovoj efikasnosti, kao i ispitivanje dubljeg značenja odgovora tekvondo trenera o načinu pripreme za redovne treninge i saradnji sa drugim trenerima. Uzorak istraživanja obuhvatao je deset trenera Tekvondo saveza Bosne i Hercegovine i 265 tekvondo sportista. U tu svrhu sprovedeno je kvantitativno-kvalitativno istraživanje. Kroz realizaciju kvantitativnog dijela istraživanja primjenjeni su istraživački instrumenti: anketni upitnik za trenere, petostepena skala Likertovog tipa pomoću kojeg je vršena procjena i samoprocjena profesionalnosti tekvondo trenera i protokol intervjua za trenere. U kvalitativnom dijelu istraživanja korištena je tehnika dubinskog intervjua. U skladu sa određenim istraživačkim pitanjima i kvalitativne metode kodiranja u završnoj verziji kodnog stabla izdvojena su: dva područja i četiri kategorije sa pripadajućim dimenzijama efikasnosti tekvondo trenera. Analizom dobijenih rezultata može se reći da postoji pozitivna procjena i samoprocjena efikasnosti tekvondo trenera i da ne postoji značajna razlika u procjeni sportista i samoprocjeni trenera navedenog faktora. U kvalitativnom dijelu istraživanja, kroz odgovore trenera došlo se do saznanja da je većinski dio trenera efikasan i posvećen u svom trenerskom radu.

Živanović, N. (2024). FIEP SPECIALIZED MULTI–LINGUAL DICTIONARY, PHYSICAL CULTURE, PHYSICAL EDUCATION, SPORT, PHYSICAL RECREATION. BOOK I

Ivana Markov Čikić — 2024-10-03