Peritumorska infiltracija CD3 limfocita pravi razliku kod karcinoma prostate
Sažetak
Karcinom prostate (KP) je drugi najčešći karcinom kod muškaraca i peti najčešći uzročnik smrti od karcinoma. Pacijenti sa karcinomom prostate mogu imati različite forme bolesti, od lokalizovanog hormone-senzitivnog do metastatskog kastracijski rezistentnog. Najvažniji prognostički parametri su TMN status, inicijalni prostata-specifični antigen (PSA), Gleason skor i gradus group; međutim, ovi parametri nisu dovoljni da bi se predvidio tok bolesti. Neophodni su novi biomarkeri koji bi poboljšali procenu rizika i omogućili preciznije, personalizovano lečenje. O ulozi lokalnog imunog odgovora uveliko se raspravlja.
Da bismo razjasnili značaj lokalne limfocitne infiltracije, sproveli smo prospektivnu kohortnu studiju kod 96 novodijagnostifikovanih pacijenata sa karcinomom prostate (32 sa srednje/visokorizičnim lokalizovanim, 32 sa lokalno uznapredovalim i 32 sa metastatskom bolešću). Pacijenti su praćeni 96 meseci (8 godina). Analizirali smo razliku u gustini CD3 i CD8 T limfocita unutar tumorskog tkiva (T) i na invazivnoj membrani (M – granica između tumorskog tkiva i zdravog tkiva – peritumorska stroma).
Naša studija je procenjivala kako limfocitna infiltracija utiče na period bez progresije bolesti (PFS) i ukupno preživljavanje (OS). Limfocitna infiltracija je brojana u polju najveće gustine, sa Leica mikroskopom uvećanjem 10x20 i fotografisana sa Leica kamerom, vidno polje 0,1452 mm². Potom su limfociti brojani manuelno uz pomoć komercijalno dostupnog programa Aperio 12.0.
Rezultati korelacije među posmatranim parametrima pokazali su statistički značajnu korelaciju između CD3 M i PFS (P=0.04, CI 95%), kao i CD3 M i OS (P=0.03, CI 95%), u smislu da veća gustina CD3 M prati kraći PFS i OS. Za CD3 T, CD8 T i CD8 M nije pronađena statistički značajna korelacija sa PFS-om i OS-om. Druga istraživanja su pokazala da je limfocitna infiltracija loš prognostički parametar za karcinom prostate, a naši rezultati su saglasni sa tim. Mi smo pronašli da je peritumorska infiltracija CD3 limfocita nezavisan prediktor kraćeg PFS-a i OS-a.
Reference
Bray F, Laversanne M, Sung H, Ferlay J, Siegel RL, Soerjomataram I, et al. Global cancer statistics 2022: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA Cancer J Clin 2024; 74(3): 229–63.
Andersen LB, Nørgaard M, Rasmussen M, Fredsøe J, Borre M, Ulhøi BP, et al. Immune cell analyses of the tumor microenvi-ronment in prostate cancer highlight infiltrating regulatory T cells and macrophages as adverse prognostic factors. J Pathol 2021; 255(2): 155–65.
Soliman SAM, Yassen NN, Abdelaal SE, Shabana ME. Expres-sion of CD3+ and CD8+ tumor-infiltrating lymphocytes in prostatic carcinoma: immunohistochemical study and image analysis. Egypt J Pathol 2024; 44(2): 207–14.
Ness N, Andersen S, Valkov A, Nordby Y, Donnem T, Al-Saad S, et al. Infiltration of CD8+ lymphocytes is an independent prognostic factor of biochemical failure-free survival in pros-tate cancer. Prostate 2014; 74(14): 1452–61.
Zafar MM, Rauf Z, Sohail A, Khan AR, Obaidullah M, Khan SH, et al. Detection of tumour infiltrating lymphocytes in CD3 and CD8 stained histopathological images using a two-phase deep CNN. Photodiagnosis Photodyn Ther 2022; 37: 102676.
Esmail RSEN, Kamal A, Shabana M. Immunoscore As A Pre-dictor Of Disease Recurrences And Patientsâ€TM Survival in Colon Cancer: A Clinicopathologic Study. Open Access Maced J Med Sci 2020; 8(E): 143–9.
Lam TBL, MacLennan S, Willemse PM, Mason MD, Plass K, Shepherd R, et al. EAU-EANM-ESTRO-ESUR-SIOG Pros-tate Cancer Guideline Panel Consensus Statements for De-ferred Treatment with Curative Intent for Localised Prostate Cancer from an International Collaborative Study (DETEC-TIVE Study). Eur Urol 2019; 76(6): 790–813.
Hammer Ø, Harper DAT, Ryan PD. PAST: Paleontological Statistics Software Package for Education and Data Analysis. Palaeontologia Electronica 2001; 4(1): 1–9.
Statistics Kingdom. Correlation Coefficient Calculator [Inter-net]. Melbourne: Statistics Kingdom [cited 2025 Jun 23; ac-cessed 2025 Aug 28]. Available from: https://www.statskingdom.
com/correlation-calculator.html
Vilaça M, Correia Pinto J, Magalhães H, Reis F, Mesquita A. Tumor-Infiltrating Lymphocytes in Localized Prostate Cancer: Do They Play an Important Role? Cureus 2023; 15(1): e34007.
Davidsson S, Ohlson AL, Andersson SO, Fall K, Meisner A, Fiorentino M, et al. CD4 helper T cells, CD8 cytotoxic T cells, and FOXP3(+) regulatory T cells with respect to lethal pros-tate cancer. Mod Pathol 2013; 26(3): 448–55.
Yang Y, Attwood K, Bshara W, Mohler JL, Guru K, Xu B, et al. High intratumoral CD8+ T-cell infiltration is associated with improved survival in prostate cancer patients undergoing radi-cal prostatectomy. Prostate 2021; 81(1): 20–8.
Kärjä V, Aaltomaa S, Lipponen P, Isotalo T, Talja M, Mokka R. Tumour-infiltrating lymphocytes: A prognostic factor of PSA-free survival in patients with local prostate carcinoma treated by radical prostatectomy. Anticancer Res 2005; 25(6C): 4435–8.
Richardsen E, Uglehus RD, Due J, Busch C, Busund LT. The prognostic impact of M-CSF, CSF-1 receptor, CD68 and CD3 in prostatic carcinoma. Histopathology 2008; 53(1): 30–8.
Flammiger A, Bayer F, Cirugeda-Kühnert A, Huland H, Tennstedt P, Simon R, et al. Intratumoral T but not B lymphocytes are re-lated to clinical outcome in prostate cancer. APMIS 2012; 120(11): 901–8.
Molina OE, LaRue H, Simonyan D, Hovington H, Vittrant B, Têtu B, et al. Regulatory and memory T lymphocytes infiltrating prostate tumors predict long term clinical outcomes. Front Immunol 2024; 15: 1372837.