DIJAGNOSTIČKA PRIMENA KOGNITIVNIH EVOCIRANIH POTENCIJALA U PARKINSONOVOJ BOLESTI
Sažetak
Idiopatska Parkinsonova bolest predstavlja hronični, progresivni, neurodegenerativni poremećaj od kojeg oboleva svaka stota osoba u populaciji starijoj od 60 godina. Osim dobro poznatih motornih znakova bolesti (bradikinezija, rigiditet i tremor), u kasnijim fazama dolazi do razvoja kognitivnih poremećaja i do ispoljavanja pune kliničke slike demencije. Značajan preduslov za adekvatno kognitivno funkcionisanje čini očuvana pažnja. Rano prepoznavanje kognitivnih poremećaja vrlo je značajno, ne samo iz medicinskih razloga već i zbog mogućih socijalnih problema.
Cilj rada je utvrđivanje dijagnostičkog značaja koji kognitivni evocirani potencijali imaju za otkrivanje poremećaja pažnje u različitim stadijumima Parkinsonove bolesti.
Primenom neurofiziološke metode kognitivnih evociranih potencijala ispitano je 45 muškaraca i žena sa idiopatskom Parkinsonovom bolešću, starih od 55 do 76 godina.
Iako su sve registrovane latencije u našoj studiji bile u okvirima fizioloških vrednosti, postoji statistički značajna razlika srednjih vrednosti latencija talasa N2 i P3 između kontrolnih subjekata i ljudi sa Parkisonovom bolešću. Bez obzira što osobe sa Parkinsonovom bolešću nemaju jasne kliničke znake demencije, kod njih svesno prepoznavanje nastale promene u nizu stimulusa traje duže nego kod zdravih subjekata iz kontrolne grupe.
Na osnovu dosadašnjih rezultata može se zaključiti da navedene komponente kognitivnih evociranih potencijala, naročito P3 talas, mogu biti korisno dijagnostičko sredstvo u validaciji kognitivnih poremećaja kod osoba sa Parkinsonovom bolešću koje nisu dementne.
Reference
Đurić S. Evocirani potencijali. Prosveta, Niš, 2002.
Ferrazoli N, Donadon C, Rezende A, Skarzynski PH, Sanfins MD. The Application of P300-Long-Latency Auditory-Evoked Potential in Parkinson Disease. Int Arch Otorhinolaryngol 2021;26(1): e158-e166. [CrossRef] [PubMed]
Folmer RL, Vachhani JJ, Riggins A. Electrophysiological Evidence of Auditory and Cognitive Processing Deficits in Parkinson Disease. Biomed Res Int 2021; 2021:6610908. [CrossRef] [PubMed]
Hünerli D, Emek-Savaş DD, Çavuşoğlu B, Dönmez Çolakoğlu B, Ada E, Yener GG. Mild cognitive impairment in Parkinson's disease is associated with decreased P300 amplitude and reduced putamen volume. Clin Neurophysiol 2019;130(8):1208-17. [CrossRef] [PubMed]
Lei J, Conradi N, Abel C, Frisch S, Brodski-Guerniero A, Hildner M, et al. Cognitive effects of rhythmic auditory stimulation in Parkinson's disease: A P300 study. Brain Res 2019; 1716:70-9. [CrossRef] [PubMed]
Ocić G. Klinička neuropsihologija. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1998.
Prabhakar S, Syal P, Srivastava T. P300 in newly diagnosed non-dementing Parkinson's disease: effect of dopaminergic drugs. Neurol India 2000;48(3):239-42. [PubMed]
Tang H, Huang J, Nie K, Gan R, Wang L, Zhao J, et al. Cognitive profile of Parkinson's disease patients: a comparative study between early-onset and late-onset Parkinson's disease. Int J Neurosci 2016;126(3):227-34. [CrossRef] [PubMed]
Toda K, Tachibana H, Sugita M, Konishi K. P300 and reaction time in Parkinson's disease. J Geriatr Psychiatry Neurol 1993;6(3):131-6. [CrossRef] [PubMed]
Tokić K, Titlic M, Beganovic-Petrovic A, Suljic E, Romac R, Silic S. P300 Wave Changes in Patients with Parkinson's Disease. Med Arch 2016;70(6):453-6. [CrossRef] [PubMed]
Xu H, Gu L, Zhang S, Wu Y, Wei X, Wang C, et al. N200 and P300 component changes in Parkinson's disease: a meta-analysis. Neurol Sci 2022; 43(12): 6719-30. [CrossRef] [PubMed]
Yilmaz FT, Özkaynak SS, Barçin E. Contribution of auditory P300 test to the diagnosis of mild cognitive impairment in Parkinson's disease. Neurol Sci 2017;38(12):2103-9. [CrossRef] [PubMed]
