Izveštavanje o Evropskoj uniji u informativnim programima nacionalnih radio stanica u Srbiji
Sažetak
Vidljivost Evropske unije u medijima privlači pažnju brojnih istraživača. Istraživanja pokazuju da se o Evropskoj uniji izveštava gotovo uniformno, površno i sporadično, i da su mediji više zainteresovani da nadnacionalna pitanja učine nacionalno relevantnim. Izveštavanje o EU se najčešće ispituje na uzorku nacionalnih štampanih medija i televizijskih stanica u EU i državama u regionu Zapadnog Balkana. Međutim, informativni programi radio stanica se retko kad uzimaju u obzir analize, iako mogu da imaju značajan uticaj na publiku. Radio je, odmah posle televizije, drugi najvažniji izvor informisanja za građane Evrope. Cilj ovog rada je da istraži u kojoj meri i na koji način nacionalne radio stanice u Srbiji izveštavaju o EU temama. Za potrebe empirijskog istraživanja sprovedena je analiza sadržaja centralno-informativnih emisija Radio Beograda 1, Radija B92, Radija S i Radio Indeksa u tromesečnom periodu u toku 2013. godine. Rezultati pokazuju da je u ukupnom informativnom programu ovih stanica samo 5,44% emitovanog sadržaja posvećeno EU temama. Tematski okviri u kojima se izveštava o EU su ograničeni na dnevno-političke događaje i sastanke visokih političkih zvaničnika sa predstavnicima EU u Briselu, bez dublje obrade aktuelnih pitanja i kritičkog odnosa novinara prema temi.
Reference
Adam, S. (2007). Domestic Adaptations of Europe: A Comparative Study of the Debates on EU Enlargement and a Common Constitution in the German and French Quality Press. International Journal of Public Opinion Research, 19(4): 409–433.
Anderson, P. J. & Price, J. (2008). An Evaluation of the Press and Communication Reforms of the Prodi Commission of 1999-2004: With Particular Reference to UK Europhile and Eurosceptic Journalists' Perceptions of their Impact. European Journal of Communication, 23(1): 29–46.
Baisnée, O. & Marchetti, D. (2006). The Economy of Just-in-time Television Newscasting: journalistic production and professional excellence at Euronews. Ethnography, 7(1): 99–123.
Balčytienė, A. & Vinciūnienė, A. (2010). Assessing Conditions for the Homogenisation of the European Public Sphere: How Journalists Report, and Could Report, on Europe. In C. Bee & E. Bozzini (eds.), Mapping the European Public Sphere. Institutions, Media and Civil Society (pp. 141–158). Aldershot: Ashgate Publishing Ltd.
Balčytienė, A., Raeymaeckers, K., De Bens, E., Vinciūnienė, A. & Schröder, R. (2007). Understanding the Complexity of EU Communication: The Spokespersons’ Perspective. In AIM Research Consortium (ed.), Understanding the Logic of EU Reporting from Brussels. Analysis of Interviews with EU Correspondents and Spokespersons. Adequate Information Management in Europe (AIM) - Working Papers, 2007/3. Bochum/Freiburg: Projekt Verlag.
BBC Media Action (2012). Evropska Unija u očima domaćih medija. Posećeno 15. 6. 2014. URL: http://www.europa.rs/mediji/najnovije-vesti/1425/Evropska+unija+u+o%C4%8Dima+doma%C4%87ih+medija+.html.
Bijsmans, P. & Altides, C. (2007). Bridging the Gap between EU Politics and Citizens? The European Commission, National Media and EU Affairs in the Public Sphere. European Integration, 29(3): 323–340.
Blic (2015). Istraživanje: želimo u EU, ali ne znamo kako idu pregovori. Posećeno 5. 1 .2015. URL: http://www.blic.rs/Vesti/Politika/523817/ISTRAZIVANJE-Zelimo-u-EU-ali-ne-znamo-kako-idu-pregovori.
de Vreese, C. H. (2001). Europe in the News – A Cross-National Comparative Study of the News Coverage of Key EU Events. European Union Politics, 2(3): 283–307.
de Vreese, C. H. (2002a). Framing Europe: Television News and European Integration. Amsterdam: Aksant Academic Publishers .
de Vreese, C. H. (2002b). Communicating Europe. „The Next Generation Democracy: Legitimacy in Network Europe” project. Brussels: The Foreign Policy Centre and the British Council.
Deacon, D., Pickering, M., Golding, P. & Murdock, G. (2010). Researching Communications: A Practical Guide to Methods in Media and Cultural Analysis. London: Bloomsbury Academic.
Donev, D., Dukov, J., Čalovski, V., Kamčevska, V. & Trajanovski, N. (2013). Izvestuvanje za evropeizacijata vo Republika Makedonija. U D. Valić Nedeljković & J. Kleut (urs.), Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 105–116). Novi Sad: Filozofski fakultet.
Esser, F., de Vreese, C. H., Strömbäck, J., van Aelst, P., Aalberg, T., Stanyer, J., Lengauer, G., Berganza, R., Legnante, G., Papathanassopoulos, S., Salgado, S., Sheafer, T. & Reinemann, C. (2012). Political Information Opportunities in Europe: A Longitudinal and Comparative Study of Thirteen Television Systems. The International Journal of Press/Politics, 17(3): 247–274.
European Parliament. (2014). Results of the 2014 European elections. Posećeno 15. 9. 2014. URL: http://www.europarl.europa.eu/elections2014-results/en/turnout.html
Garavoglia, M. (2011). Democracy in Europe: Politicizing Champions for the European Public Sphere. IAI Working Papers 1114, Istituto affari internazionali (IAI).
Garcia-Blanco, I. & Cushion, S. (2010). A Partial Europe without Citizens or EU-level Political Institutions – How far can Euronews Contribute to a European Public Sphere?. Journalism Studies, 11(3): 393–411.
Gattermann, K. (2013). News about the European Parliament: Patterns and External Drivers of Broadsheet Coverage. European Union Politics, 14(3): 436–457.
Iuhas, F. & Matei, A. (2013). European Union Political Themes on the Radio News. Case Study: Radio Romania News and Europa FM. In I. Boldea (coord.), Studies on Literature, Discourse and Multicultural Dialogue, Section: Journalism (pp. 65–71). Târgu Mureș: Editura Arhipelag XXI.
Kancelarija za evropske integracije, Vlada Republike Srbije (2012). Evropska orijentacija građana Srbije – trendovi. Posećeno 10. 4. 2013. URL: http://www.seio.gov.rs/upload/documents/nacionalna_dokumenta/istrazivanja_javnog_mnjenja/istrazivanje_dec_2012.pdf.
King, G., Keohane, R.O. & Verba, S. (1994). Designing Social Inquiry. Scientific Inference in Qualitative Research. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Krstić, A. & Milojević, A. (2013). Evropske teme iz perspektive novinara lokalnih medija u Srbiji. Godišnjak Fakultet političkih nauka, 7(10): 67–82.
Krstić, A. (2014). Evropske institucije i internet: nova faza demokratije?. U M. Brekalo et al. (urs.), Kultura, društvo, identitet – europski realiteti (str. 371–383). Osijek: Odjel za kulturologiju – Sveučilište Josipa Jurja Strossmayera.
Lecheler, S. & de Vreese, C. H. (2010). Framing Serbia: The Effects of News Framing on Public Support for EU Enlargement. European Political Science Review, 2(1): 73–93.
Leclercq, C. (2015). Evropskim medijima potrebno ujedinjenje i pomoć Brisela. Posećeno 5. 9. 2015. URL: www.EurActiv.com.
Leroy, P. & Siune, K. (1994) The Role of Television in European Elections. The Cases of Belgium and Denmark. European Journal of Communication, 9(1): 47–69.
Le Voci, V. (2013). Sunset Boulevard for Management Partnerships Requiem for True Cooperation on ‘Communicating Europe’. Convergences, 3: 12–15.
Machill, M., Beiler, M. & Fischer, C. (2005). Europe-topics in Europe’s Media: The Debate about the European Public Sphere: A Meta-analysis of Media Content Analyses. European Journal of Communication, 21(1): 57–88.
Mancini, P. et al. (2007). Context, News Values and Relationships with Sources: Three Factors Determining Professional Practices of Media Reporting on European Matters. In A. R. Consortium (ed.), Reporting and Managing European News: Final Report of the Project Adequate Information Management in Europe 2004–2007 (pp. 117–153). Bochum/Freiburg: Projekt Verlag.
Martinoli, A. (2014). Interaktivnost i transmedijalno pripovedanje kao okviri za razvoj savremene radio drame. U M. Nikolić (ur.), Menadžment dramskih umetnosti i medija – izazovi XXI vek (str. 381–399). Beograd: Fakultet dramskih umetnosti, Univerzitet umetnosti
McNair, B. (2009). Journalism and Democracy. In K. Wahl-Jorgensen & T. Hanitzsch (eds), The Handbook of Journalism Studies (pp. 237–249). New York: Routledge
Meyer, C. (1999). Political Legitimacy and the Invisibility of Politics: Exploring the European Union’s Communication Deficit. Journal of Common Market Studies, 37(4): 617–639.
Milinkov, S., Gajić, Z. & Pavkov, K. (2013). Analiza medijskog izveštavanja o evropeizaciji u Srbiji. U D. Valić Nedeljković & J. Kleut (urs.), Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 117–127). Novi Sad: Filozofski fakultet.
Morgan, D. (1999). The European Parliament, Mass Media and the Search for Power and Influence. Aldershot: Ashgate.
Norris, P. (2000). A Virtuous Circle. Political communications in Post-industrial Societies. Cambridge University Press
Peter, J., Semetko, H. A. & de Vreese, C. H. (2003). EU Politics on Television News – A Cross-National Comparative Study. European Union Politics, 4(3): 305–327.
Pfetsch, B., Adam, S. & Eschner, B. (2008). The Contribution of the Press to Europeanization of Public Debates: A Comparative Study of Issue Salience and Conflict Lines of European Integration. Journalism, 9(4): 463–490.
Pralica, D. (2013). Evropa i evropeizacija – komparativna analiza izveštavanja štampanih i elektronskih medija u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Makedoniji i Srbiji. U D. Valić Nedeljković & J. Kleut (urs.), Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 73–80). Novi Sad: Filozofski fakultet.
Price, M. (2002). Media and Sovereignty: The Global Information Revolution And Its Challenge To State Power. Cambridge, MA: The MIT Press.
Radović, S. (2009). Slike Evrope – Istraživanje predstava o Evropi i Srbiji na početku XXI veka. Beograd: Etnografski institut SANU.
Republička radiodifuzna agencija (Regulatorno telo za elektronske medije, RTEM) (2013). Registar dozvola. Posećeno 10. 5. 2013. URL: http://www.rra.org.rs/pages/browse_permits/cirilica/national
Ružić, N. & Rabrenović, A. (2013). Izvještavanje crnogorskih medija o evropskim integracijama. U D. Valić Nedeljković & J. Kleut (urs.), Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 91–104). Novi Sad: Filozofski fakultet.
Scharkow, M. & Vogelgesang, J. (2010). Effects of Domestic Media Use on European Integration. Communications, 35(1): 73–91.
Semetko, H. A., de Vreese, C. & Peter, J. (2000). Europeanised Politics – Europeanised Media? European Integration and Political Communication. West European Politics, 23(4): 121–141.
Sonntag, N. (1983). Media Coverage of the European Parliament: A Comparative Study. European Journal of Political Research, 11(2): 215–222.
Standard Eurobarometer 78 (2012). Media Use in the European Union. Directorate-General for Communication (DG COMM “Research and Speechwriting” Unit, Survey carried out by TNS Opinion & Social at the request of the European Commission, Directorate-General Communication. Posećeno 13. 10. 2013. URL: http://ec.europa.eu/public_opinion/index_en.htm
Statham, P. (2008). Making Europe News: How Journalists View Their Role and Media Performance. Journalism, 9(4): 398–422.
Tammpuu, P. & Pullerits, E. (2006). The Case of Estonia. In AIM Research Consortium (ed.), Understanding the Logic of EU Reporting in Mass Media. Analysis of EU Media Coverage and Interviews in Editorial Offices in Europe (pp. 21–32). Bochum: Projektverlag.
Trenz, H. J. (2004). Media Coverage on European Governance Exploring the European Public Sphere in National Quality Newspapers. European Journal of Communication, 19(3): 291–319.
Turčilo, L. & Buljubašić, B. (2013). Izvještavanje bosanskohercegovačkih medija o evropskim integracijama i ideji Evrope. U D. Valić Nedeljković, & J. Kleut (urs.), Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 81–90). Novi Sad: Filozofski fakultet.
Valić Nedeljković, D. & Kleut, J. (urs.) (2013a). Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana. Novi Sad: Filozofski fakultet.
Valić Nedeljković, D. & Kleut, J. (2013b). Teorijsko-metodološki okvir istraživanja. U Evropa ovde i tamo: analiza diskursa o evropeizaciji u medijima Zapadnog Balkana (str. 61–71) Novi Sad: Filozofski fakultet.
Vuletić, V. (2014). Politička elita u Srbiji i EU. Beograd: Klett.
Autori zadržavaju autorska prava nad objavljenim člancima, a izdavaču daju neekskluzivno pravo da članak objavi, da u slučaju daljeg korišćenja članka bude naveden kao njegov prvi izdavač, kao i da distribuira članak u svim oblicima i medijima.
Licenciranje
Objavljeni članci distribuiraju se u skladu sa licencom Creative Commons Autorstvo - Deliti pod istim uslovima 4.0 International (CC BY-SA). Dopušteno je da se delo kopira i distribuira u svim medijima i formatima, da se prerađuje, menja i nadograđuje u bilo koje svrhe, uključujući i komercijalne, pod uslovom da se na pravilan način citiraju njegovi prvobitni autori, postavi link ka originalnoj licenci, naznači da li je delo izmenjeno i da se novo delo objavi pod istom licencom kao i originalno.
Korisnici su pri tome dužni da navedu pun bibliografski opis članka objavljenog u ovom časopisu (autori, naslov rada, naslov časopisa, volumen, sveska, paginacija), kao i njegovu DOI oznaku. U slučaju objavljivanja u elektronskoj formi takođe su dužni da postave HTML link, kako sa originalnim člankom objavljenim u časopisu CM: Communication and Media, tako i sa korišćenom licencom.
Autori mogu da stupaju u zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad prvobitno objavljen u ovom časopisu.
Politika samoarhiviranja
Autorima je dozvoljeno da objavljenu verziju rada deponuju u institucionalni ili tematski repozitorijum ili da je objave na ličnim veb stranicama (uključujući i profile na društvenim mrežama, kao što su ResearchGate, Academia.edu, itd.), na sajtu institucije u kojoj su zaposleni u bilo koje vreme nakon objavljivanja u časopisu.
Autori su obavezni da pritom navedu pun bibliografski opis članka objavljenog u ovom časopisu (autori, naslov rada, naslov časopisa, volumen, sveska, paginacija) i postave link, kako na DOI oznaku tog članka, tako i na korišćenu licencu.Autorima je dozvoljeno da objavljenu verziju rada deponuju u institucionalni ili tematski repozitorijum ili da je objave na ličnim veb stranicama (uključujući i profile na društvenim mrežama, kao što su ResearchGate, Academia.edu, itd.), na sajtu institucije u kojoj su zaposleni u bilo koje vreme nakon objavljivanja u časopisu.
Odricanje od odgovornosti
Stavovi izneti u objavljenim radovima ne izražavaju stavove urednika i članova redakcije časopisa. Autori preuzimaju pravnu i moralnu odgovornost za ideje iznete u svojim radovima. Izdavač neće snositi nikakvu odgovornost u slučaju ispostavljanja bilo kakvih zahteva za naknadu štete.