C REAKTIVNI PROTEIN I PROKALCITONIN KAO DIJAGNOSTIČKI MARKERI SISTEMSKIH BAKTERIJSKIH INFEKCIJA KOD FEBRILNE ODOJČADI I DECE
Sažetak
Uvod: C-reaktivni protein (CRP) i prokalcitonin (PCT) su, uz sedimentaciju eritrocita i broj leukocita u kompletnoj krvnoj slici i hemokulturu, koja je "zlatni standard", najznačajni laboratorijski parametri u dijagnostikovanju sistemskih bakterijskih infekcija u dečijem uzrastu.
Cilj istraživanja: je da se proceni značaj određivanja C-reaktivnog proteina (CRP) i prokalcitonina (PCT), u odnosu na sedimentaciju eritrocita (SE) i ukupan broj leukocita (UBL), za dijagnozu sistemke bakterijske infekcije kod febrilne dece, kao i da se utvrditi, koji od ovih parametara je bolji pokazatelj kontrole bolesti i uspeha terapije.
Materijal i metode: Odrađena je prospektivna studija, u koju je uključeno 82 dece, uzrasta od 30 dana do 16 godina, koja su primnjena na Odeljenje intenzivne nege, Klinike za Pedijatriju, KC Kragujevac. Sva deca su imala temperaturu ≥38°C, ali su bila bez lokalizovanih znakova za infekciju. Odmah na prijemu su uzeti SE, UBL, CRP i PCT i komparirane njihove vrednosti. Prema težini kliničke slike, CRP i PCT su ponavljani u intervalima od 2-5 dana i njihove vrednosti su analizirane kao pokazatelji kontrole bolesti i uspeha antibiotske terapije.
Rezultati: Sistemske infekcije (sepsa i purulentni meningitis) dijagnostikovane su u 47 (57,32%) slučajeva, dok su u 35 (42,68%) dijagnostikovane infekcije gornjih i donjih respiratornih puteva, i 4 slučaja seroznog meningitisa koji zajedno predstavljaju kontrolnu grupu. U grupi sa sistemskim infekcijama vrednosti UBL su statistički značajno više u odnosu na kontrolnu grupu (χ²=12,474, p=0,02), kao i CRP (χ²=6,185, p=0,13) i PCT (χ²=16,299, p=0,00). Sedimentacija eritrocita je bila statistički značajno viša u kontrolnoj grupi (χ²=3,397, p=0,65). Najsenzitivniji u dijagnostici sistemskih bakterijskih infekcije je bio PCT (80,9%), dok je najmanje senzitivan UBL (68,1%).
Površina ispod ROC krive za CRP iznosila je 0,699. Cut off vrednost za CRP je 78,85 za senzitivnost 0,553 i specifičnost 0,800. Površina ispod ROC krive za PCT iznosila je 0,824. Cut off vrednost za PCT bila je 2,69 za senzitivnost 0,809 i specifičnost 0,743.
Zaključak: Prokacitonin i C reaktivni protein su bolji pokazatelji sistemske bakterijske infekcije, od sedimentacije i ukupnog broja leukocita, kod febrilne dece bez poznatog uzroka. Za procenu kontrole bolesti najsenzitivniji parametar je PCT.
Ključne reči: prokalcitonin, C-reaktivni protein, infekcija, sepsa