Assessment of timely detection of abdominal aortic aneurysm in Serbian population based on the data from SERBVASC registry of operated patients

Sažetak

Uvod Skrining muškaraca starijih od 65 godina na aneurizmu abdominalne aorte (AAA) se pokazao efikasnim u zemljama koje ga primenjuju. Do sada nije procenjivana incidenca AAA u srpskoj populaciji.

Cilj studije je bio da se proceni broj elektivno i hitno operisanih bolesnika sa AAA i proceniti incidencu shodno populaciji.

Materijal i metode Podaci su dobijeni iz registra vaskularnih operacija - Srbvasc u čijem kreiranju učestvuje 16 ustanova. Podaci o demografskim karakteristikama stanovništva za izračunavanje incidence su dobijeni iz publikacije Republičkog zavoda za statistiku Republike Srbije. Za statističku analizu podataka korišćene su metode deskriptivne statistike a vrednosti su iskazivane na 100 000 stanovnika.

Rezultati Tokom 2021. godine učinjeno je 422 operacije AAA u 7 ustanova, 323 (76,54%) zbog asimptomatske, 37 (8,76%) zbog simptomatske AAA i 62 (14,69%) zbog rupturirane AAA. Incidenca elektivno operisanih AAA je 8,06 slučaja na 100 000 stanovnika, incidenca operativno tretiranih rupturiranih AAA je 1,55 slučaja na 100 000 stanovnika. Ukupna incidenca svih operativno tretiranih AAA je 10,53 slučaja na 100 000 stanovnika. Incidenca tretiranih AAA kod osoba starijih od 65 godina je 42,40 slučajeva na 100 000 stanovnika starijih od 65 godina.

Zaključak Incidenca operativno tretiranih elektivnih AAA u ispitivanoj populaciji je manja u odnosu na prijavljene vrednosti u literaturi ali je udeo rupturiranih AAA više od dva puta veći od publikovanih vrednosti u literaturi. Najefikasniji način za smanjenje broja hitno operisanih AAA je uvođenje skrininga AAA u grupama populacija sa većim rizikom.