FAKTORI RIZIKA I LEČENJE TINITUSA KOD ADOLESCENATA

Milena Tomanic; Goran  Belojevic; Ljiljana  Cvorovic; Dusan Mladenovic; Jelena  Ilic Zivojinovic; Dragana Davidovic; Ana Jovanovic; Katarina  Djurdjevic

doi:10.5937/medi56-43528

Milena Tomanic Institute of Hygiene and Medical Ecology Faculty of Medicine, University of Belgrade Dr. Subotica 8, 11000 Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0002-7502-5232
Goran Belojevic Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0002-5463-4397
Ljiljana Cvorovic Clinic of Otorhinolaryngology and Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Serbia, Belgrade, Serbia Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0003-3783-1708
Dusan Mladenovic Institute of Pathophysiology "Ljubodrag Buba Mihailovic", Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0002-8921-6232
Jelena Ilic Zivojinovic Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0001-7607-1313
Dragana Davidovic Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0002-6640-4134
Ana Jovanovic https://orcid.org/0000-0002-1523-6580
Katarina Djurdjevic Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia https://orcid.org/0000-0002-1150-4699

DOI: https://doi.org/10.5937/medi56-43528

Ključne reči: Key Words: tinnitus, adolescents, risk behaviors, risk factors, and treatment.

Sažetak

FAKTORI RIZIKA I LEČENJE TINITUSA KOD ADOLESCENATA

- Narativna sinteza istraživačkih dokaza

Milena Tomanić¹, Goran Belojević¹, Ljiljana Čvorović^2,3, Dušan Mladenović⁴, Jelena Ilić-Živojinović¹, Dragana Davidović¹, Ana Jovanović¹ and Katarina Đurđević¹

Sažetak

Uvod: Tinitus je svesna percepcija zvuka bez spoljašnjeg zvučnog stimulusa. Naziv ovog simptoma potiče od latinske reči tinnire (zvoniti). Zvuk se najčešće percipira kao zujanje, zvonjenje, šištanje, a u manjem broju slučajeva kao glas, muzika ili nekoliko različitih zvukova istovremeno. Tinitus će se kod svakog trećeg čoveka javiti bar jednom u životu, a hronično je prisutan kod 10-15% odraslih. Kod dece i adolescenata, uzrasta od 5 do 19 godina, raspon prevalencije tinitusa je prilično širok (od 5% do preko 40%), u zavisnosti od toga kako je tinitus definisan u studiji. Ovaj rad ima za cilj da pruži najnoviji pregled faktora rizika za nastanak tinitusa i uvid u dosadašnje terapijske pristupe njegovog lečenja kod adolescenata.

Metode: Autori su pretraživali baze podataka PubMed, Embase, and Cochrane Review koristeći ključne reči: tinitus, adolescenti, rizično ponašanje, faktori rizika i lečenje. Kriterijum za uključivanje je bio da je članak objavljen na srpskom ili engleskom jeziku bez zadatih vremenskih okvira.

Rezultati: Uobičajeni faktori rizika za tinitus među adolescentima su ženski pol, izloženost buci, gubitak sluha, pušenje marihuane, duvana i izloženost pasivnom pušenju, kao i nedostatak sna. Nedavno su uočeni i dodatni faktori rizika povezani sa navikama u ishrani: nedostatak unosa vode, deficit niacina i proteina i konzumacija zaslađenih gaziranih pića, brze hrane i belog umesto integralnog hleba. Rezultati trenutnog lečenja tinitusa, bilo farmaceutski, hirurški ili bihejvioralni su nezadovoljavajući, što izaziva frustraciju kod pacijenata ali i lekara. Trenutno ne postoji registrovani lek za tinitus.

Zaključak: Tinitus je jedna od najvećih enigmi moderne medicine. S obzirom da se tinitus još uvek smatra neizlečivim, ukazujemo na glavne faktore rizika među adolescentima na koje je značajno usmeriti primarnu prevenciju.

Ključne reči: tinitus, adolescenti, rizična ponašanja, faktori rizika i lečenje.

Biografije autora

Milena Tomanic, Institute of Hygiene and Medical Ecology Faculty of Medicine, University of Belgrade Dr. Subotica 8, 11000 Belgrade, Serbia

MD, PhD

Goran Belojevic, Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

MD, PhD

Ljiljana Cvorovic, Clinic of Otorhinolaryngology and Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Serbia, Belgrade, Serbia Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

MD, PhD

Dusan Mladenovic, Institute of Pathophysiology "Ljubodrag Buba Mihailovic", Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

Jelena Ilic Zivojinovic, Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

MD, PhD

Dragana Davidovic, Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

MD, PhD

Ana Jovanovic

MD

Katarina Djurdjevic, Institute of Hygiene and Medical Ecology, Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia

MD