Sudskomedicinske karakteristike ubistava žena u Crnoj ori u XXI vijeku
Sažetak
Uvod: Nasilje je jedan od vodećih uzroka smti žena, odmah posle kardiovaskularnih i malignih oboljenja.
Cilj: Prikazati sudskomedicinske karakteristike žena žrtava ubistava, koje su ubijene u vremenskom intervalu od 01.01.2001. do 31.12.2010. godine, na teritoriji Crne Gore.
Materijal i metode: Pristup informacijama i njihova obrada vršena je na Institutu za morfološku grupu predmeta, na katedri za Sudsku medicinu u Podgorici, Crna Gora. Korišćeni su podaci iz autopsičkih izvještaja 223 ubijenih muskaraca i žena, a zatim su obradjene forenzičke karakteristike 53 slučaja femicida. Karakteristike su sagledavane i upoređivane u odnosu na godine starosti ubijenih žena, te smo oformili dvije starosne kategorije, i to mladju 5-39 i starijun 40-80 god.
Rezultati i diskusija: U periodu od 2000. do 2010. godine, u Crnoj Gori je bilo ukupno 223 ubistava, od toga 53 (23,76%) femicida. Preko dvije trećine femicida čine ubistva žena starije životne dobi. Radi se o udatim ženama, koje imaju djecu, niskog su nivoa obrazovanja, katkada konzumiraju alkohol i pretežno žive u gradovima centralnog i primorskog regiona Crne Gore. Najčešće bivaju ubijene ručnim vatrenim oružjem, od strane intimnog partnera, u sopstvenoj kuci i umiru na licu mjesta. Počinitelj ubistva najčešće puca u glavu i grudni koš žrtve, sa više hitaca sprijeda. Ubistva se najviše dešavaju u dnevnim satima, petkom i subotom. U svakom desetom slučaju ubica je nakon ubistva izvršio samoubistvo.
Zaključak: Crna Gora ima nisku stopu femicida u odnosu na prosječne internacionalne vrijednosti.
Ključne riječi: ubistva, femicidi, ručno vatreno oružje, nasilje
Reference
World report on violence and health: summary. Geneva, World Health Organization, [studija na internetu] 2002. [citirano decembar 2011] Dostupno na: http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/en/summary_en.pdf
Zečević D, Antonin B. Sudska medicina, Biblioteka Udžbenici i priručnici Sveučilišta u Zagrebu. V izdanje, Zagreb, 1989, 181-291
Garcia-Moreno C, Watts C. Violence against women: an urgent public health priority. Bulletin of the World Health Organization [članak na internetu]. 2011[citirano decembar 2011];89:2-2. Dostupno na: http://www.who.int/bulletin/volumes/89/1/10-085217/en/index.html
Catalano S, Rand M, Smith E, Snyder H. Female victims of violence. Bureau of Justice Statistics [članak na internetu]. September 30, 2009 [citirano decembar 2011]. Dostupno na: http://bjs.ojp.usdoj.gov/content/pub/pdf/fvv.pdf
[No authors listed] WHO urges governments to take action to reduce violence against women. Indian J Med Sci [članak na internetu]. 2003 Mart [citirano decembar 2011];
(3):125-6. Dostupno na: http://www.who.int/mediacentre/news/releases/pr89/en/
Mouzos, J. Femicide: the killing of women in Australia 1989-1998. National Library of Australia Cataloguing-in-Publication entry. [studija na internetu]. Dostupno na: http://www.aic.gov.au/documents/A/9/9/%7BA99154F1-04A7-48FA-B3AD-814D7E4C64A4%7Dfull_report.pdf
Čukić D, Šoć M. Ubistva u Crnoj Gori vatrenim oružjem u poslednjih pet godina. Zbornik radova V kongresa sudske medicine sa međunarodnim učešćem. Herceg-Novi. 1997. 69-77
Mathews S, Abrahams N, Jewkes R, Martin LJ, Lombard C, Vetten L. Intimate femicide-suicide in South Africa: a cross-sectional study. Bulletin of the WHO [članak na internetu]. 2008 Jul [citirano decembar 2011];86(7):552-58. Dostupno na: http://www.who.int/bulletin/volumes/86/7/07-043786/en/
[No authors listed] Femicide and Social Disorganization. Violence Against Women, March 2001[citirano decembar 2011]; vol. 7, 3: pp. 335-351. Dostupno na http://vaw.sagepub.com/content/7/3/335
Moracco K, Runyan C, Butts J. Femicide in North Carolina, 1991-1993: A statewide study of patterns and precursors [članak sa interneta] Homicide Studies 1998. [citirano decembar 2011] 442-446. Dostupno na: http://www.scopus.com/record/display.url?eid=2-s2.0-3142642091&origin=inward&txGid=CC19CA1D9AE149F7FDF50482A7907880.I0QkgbIjGqqLQ4Nw7dqZ4A%3a2
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga Creative Commons Attribution licencom koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni rad onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog rada (Vidi Efekte otvorenog pristupa).