ČINJENIČNA IDENTIFIKACIJA PREKRŠAJA
Abstract
Autor u radu razmatra pojam činjenične identifikacije prekršaja kao glavnog uslova za primenu opšte pravne norme na konkretan slučaj. Nakon uvodnih napomena u kojima se ukazuje na osnovne postulate primene prava, autor daje sumarnu teorijsku analizu i kodifikuje razmatrani pojam, ukazujući na njegove ključne karakteristike. Kao rezultat navedenog, autor zaključuje da se činjenična identifikacija prekršaja manifestuje u materijalnopravnom i procesnopravnom aspektu. Analizirajući materijalnopravne aspekte pojma, autor ukazuje na vezu činjenične identifikacije prekršaja i strukture pravne norme, tehnike propisivanja prekršaja i načina saznanja pravnorelevantnih činjenica i elemente koji čine činjeničnu identifikacije prekršaja. Razmatrajući procesnopravne karakteristike pojma, autor ističe da je uticaj činjenične identifikacije prekršaja na prekršajni postupak višestruk: ona je najvažniji deo optužnih akata, nužan uslov za procesuiranje okrivljenog i utvrđivanje prekršajne odgovornosti, određuje činjenični okvir dokaznog postupka kroz definisanje predmeta dokazivanja, može biti modifikovana tokom postupka, a predstavlja osnov sudske odluke. U radu je ukazano na nužnost pravilne činjenične identifikacije prekršaja u izreci optužnog akta, a pojedine zakonske odredbe koje se odnose na ispitivanje optužnog akta u pogledu činjenične identifikacije prekršaja su analizirane sa aspekta nepristrasnosti suda i ravnopravnosti stranaka u prekršajnom postupku. Autor je mišljenja da aktuelna sudska praksa neopravdano favorizuje ovlašćenog tužioca i da isti mora da snosi konsekvence nevaljane činjenične identifikacije prekršaja, te da se pojedina zakonska rešenja moraju menjati. Na kraju, kao rezultat sprovedene studije, autor daje metodski postupak i smernice za pravno valjanu činjeničnu identifikaciju prekršaja.
References
Adamović, V; Pretres pred prvostepenim i drugostepenim prekršajnim sudom, objavljeno u: Bilten Vrhovnog kasacionog suda br. 2/2017, Intermex, Beograd, 2017.
Bayer, V; Jugoslаvensko krivično procesno pravo, knjiga druga, Pravo o činjenicama i njihovom utvrđivanju u krivičnom postupku, Informator, Zagreb, 1978.
Blagojević, S; Metodologija prava, Službeni list SRJ, Beograd, 1997.
Vuković, I; Prekršajno pravo, Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2015.
Vrhovšek, M; Komentar Zakona o prekršajima sa obrascima i registrom pojmova, Poslovni biro, Beograd, 2010.
Grubiša, M; Činjenično stanje u krivičnom postupku, Informator, Zagreb, 1980.
Đorđević, Đ; Prekršajno pravo sa osnovama privrednoprestupnog prava, Kriminalističko policijska akademija, Beograd, 2015.
Đuričić M., Bejatović G; Prekršajno pravo, Privredna akademija, Novi Sad, 2015.
Jelačić, M; Prekršajno pravo teorija i praksa, Službeni glasnik, Beograd, 2004.
Jeličić, M; Obrazloženje krivične presude kao elemenat prava na pravično suđenje, doktorska disertacija, Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd, 2016.
Jeličić, M; Teret i predmet dokazivanja i shodna primena Zakonika o krivičnom postupku, objavljeno u: Reformski procesi i poglavlje 23 (godinu dana posle) krivičnopravni aspekti, Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu i Intermex, Zlatibor, 2017.
Jovašević, D; Prekršajno pravo, Sven, Niš, 2012.
Lukić, R. D; Metodologija prava, Srpska akademija nauka i umetnosti, Beograd, 1977.
Lukić, R.D, Košutić B; Uvod u pravo, Službeni list SCG, Beograd, 2003.
Meier, L; Probability, Confidence, and the Constitutionality of Summary Judgment, Hastings Constitutional Law Quarterly, vol. 42/2014-2015.
Mrvić Petrović, N; Komentar novog Zakona o prekršajima, sa specijalnim prilogom, Paragraf, Beograd, 2014.
Pašalić, Z; Prekršajno zakonodavstvo kao instrument državne reakcije na nedozvoljeno ponašanje, objavljeno u: Optuženje i drugi krivičnopravni instrumenti državne reakcije na kriminalitete, Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu i Intermex, Zlatibor, 2014.
Pihler, S; Prekršajno pravo, Graphica Academica, Novi Sad, 2000.
Stojanovović, Z; Komentar Krivičnog zakonika, Službeni glasnik, Beograd, 2016.
Tasić, Đ; Uvod u pravne nauke, Beograd, 1941.
Hart, W. O; Facts and Law, The Bell Yard, no. XIII / 1934, The journal of the Law Socity's School of Law.
Čavoški, K; Uvod u pravo I Osnovni pojmovi i državni oblici, Draganić, Beograd, 1999.
Čavoški, K., Vasić, R; Uvod u pravo, Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2011.
Šušnjara, M; Vreme izvršenja prekršaja, objavljeno u: Bilten Vrhovnog kasacionog suda br. 2/2012, Intermeks, Beograd, 2012.
PRAVNI PROPISI:
Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Zakon o ratifikaciji Evropske konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda sa dodatnim protokolima - "Službeni list Srbije i Crne Gore - Međunarodni ugovori", br. 9/03, 5/05 i 7/05 - ispravka i „Službeni glasnik RS – Međunarodni ugovori“, br. 12/10 i 10/15.
Ustav Republike Srbije, „Službeni glasnik RS“ br. 98/06.
Zakon o prekršajima, „Službeni glasnik RS“ br. 65/13 i 13/16.
Zakonik o krivičnom postupku, „Službeni glasnik RS“ br. 72/2011, 101/2011,121/2012,32/2013, 45/2013 i 55/2014.
Zakon o bezbednosti saobraćaja na putevima, „Službeni glasnik RS", br. 41/2009, 53/2010, 101/2011, 55/2014, 32/2013 - Odluka US RS, 96/2015 - drugi zakon, 9/2016 - Odluka US RS i 24/2018.
Zakon o javnom redu i miru „Službeni glasnik RS“ br. 6/2016 i 24/2018.
Zakon o deviznom poslovanju, „Službeni glasnik RS ", br. 62/2006, 31/2011,119/2012 i 139/2014.
Zakon o poreskom postupku i poreskoj administraciji, „Službeni glasnik RS ", br. 80/2002, 84/2002 - ispr., 23/2003 - ispr., 70/2003, 55/2004, 61/2005, 85/2005 - dr. zakon, 62/2006 - dr. zakon, 63/2006 - ispr. dr. zakona, 61/2007, 20/2009, 72/2009 - dr. zakon, 53/2010, 101/2011, 2/2012 - ispr., 93/2012, 47/2013, 108/2013, 68/2014, 105/2014, 91/2015 - autentično tumačenje, 112/2015, 15/2016, 108/2016 i 30/2018.
Zakon o porezu na dodatu vrednost, „Službeni glasnik RS", br. 84/2004, 86/2004 - ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012, 108/2013, 6/2014 - usklađeni din. izn., 68/2014 - dr. zakon, 142/2014, 5/2015 - usklađeni din. izn., 83/2015, 5/2016 - usklađeni din. izn., 108/2016, 7/2017 - usklađeni din. izn., 113/2017, 13/2018 - usklađeni din. izn. i 30/2018.
Zakon o porezu na dohodak građana, „Službeni glasnik RS", br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 - dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 - ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011, 91/2011 - odluka US, 7/2012 - usklađeni din. izn., 93/2012, 114/2012 - odluka US, 8/2013 - usklađeni din. izn., 47/2013, 48/2013 - ispr., 108/2013, 6/2014 - usklađeni din. izn., 57/2014, 68/2014 - dr. zakon, 5/2015 - usklađeni din. izn., 112/2015, 5/2016 - usklađeni din. izn., 7/2017 - usklađeni din. izn., 113/2017 i 7/2018 - usklađeni din. izn.
Odluka o uslovima i načinu obavljanja menjačkih poslova, „Službeni glasnik RS" br. 51/2015 i 3/2016
SUDSKA PRAKSA:
Presuda Višeg prekršajnog suda u Beogradu Prž. 5576/12 od 09.04.2012. godine.
Presuda Prekršajnog apelacionog suda, odeljenja u Novom, Sadu Prž. broj 19728/15 оd 28. 10. 2015. godine.
Presuda Prekršajnog apelacionog suda, odeljenja u Novom Sadu 8908/16 od 28.04.2016. godine.
Presuda Prekršajnog apelacionog suda, odeljenja u Novom Sadu Prž. 813/18 od 27.02.2018. godine.
Presuda Prekršajnog suda u Šapcu Pr. 724/17 od 03.01.2018. godine.
Presuda Prekršajnog suda u Šapcu Pr. 12629/16 od 20.03.2018. godine.