Gradske opštine u Republici Srbiji
Sažetak
Predmet ovog rada su gradske opštine, jedan od oblika lokalne vlasti na najnižem nivou u gradovima. Proces urbanizacije, proširenje gradova i nastajanje novih, stvara potrebu za unutrašnjom decentralizacijom. Do decentralizacije dolazi kada nastane potreba i proceni se da će neki drugi, niži nivo vlasti efikasnije obavljati određene poslove. Zbog velikog broja stanovnika i sve veće teritorije, veliki gradovi se često organizuju dvostepeno. Gradske opštine su rezultat decentralizacije i predstavljaju deo teritorijalne organizacije gradova. Iako nisu jedinice lokalne samouprave, imaju svoju upravu i poslove koje im je delegirala gradska vlast iz sopstvene nadležnosti. Uređenje gradskih opština, njihovi poslovi i način finansiranja, kao i osvrt na uporedna rešenja u regionu, glavna su pitanja koja se razmatraju u ovom radu.
Ključne reči: gradske opštine, lokalna samouprava, grad, decentralizacija, teritorijalne jedinice, jedinice lokalne samouprave.
Reference
Alimpić, Z., 2009, Reforma prostorne organizacije Beograda kao grada – regiona, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka.
Brdarević, Lj., 2009, Finansiranje grada Beograda, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka.
Lokalna samouprava: propisi i praksa, 2008, Pravni bilten, 1, Beograd, Stalna konferencija gradova i opština,.
Milosavljević, B., 2009, Sistem lokalne samouprave u Srbiji, drugo izdanje, Beograd, Stalna konferencija gradova i opština,.
Milosavljević, B., 2015, Dva veka lokalne samouprave u Srbiji: razvoj zakonodavstva 1804–2014, Beograd, Stalna konferencija gradova i opština.
Milosavljević, B., Jerinić, J., 2017, Ustavnopravni položaj lokalne samouprave: Ustav Republike Srbije u uporednoj evropskoj perspektivi, Beograd, Stalna konferencija gradova i opština.
Milosavljević, B., Jerinić, J., 2016, Status of Serbian towns in the light of recent efforts towards a national decentralisation strategy, Hrvatska i komparativna javna uprava, Zagreb.
Pavlović, V., Orlović, S., 2009, Beograd – demokratska metropola, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka.
Urbanistički zavod Beograda, 2008, Organizacija i finansiranje glavnog grada, publikacija, Beograd.
Pravni izvori
Evropska povelja o lokalnoj samoupravi, Sl. glasnik RS – Međunarodni ugovori, br. 70/07.
Ustav Republike Srbije, Sl. glasnik RS, br. 98/06.
Zakon o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije, Sl. glasnik RS, br. 129/07, 18/16 i 47/18.
Zakon o lokalnoj samoupravi, Sl. glasnik RS, br. 129/07, 83/14 – dr. zakon, 101/16 – dr. zakon i 47/18.
Zakon o glavnom gradu, Sl. glasnik RS, br. 129/07, 83/14 – dr. zakon i 101/16 – dr. zakon.
Zakon o finansiranju lokalne samouprave, Sl. glasnik RS, br. 62/06, 47/11, 93/12, 99/13, 125/14, 95/15, 83/16, 91/16, 104/16 i 96/17.
Odluka o obimu sredstava za vršenje poslova grada i gradskih opština i utvrđivanju prihoda koji pripadaju gradu, odnosno gradskim opštinama u 2016. godini, Sl. list grada Beograda, br. 81/15.
Statut grada Beograda, Sl. list grada Beograda, br. 39/08, 06/10 i 23/13.
Statut grada Niša, Sl. list grada Niša, br. 88/08, 143/16 i 18/19.
Statut grada Novog Sada, Sl. list grada Novog Sada, br. 43/08 i 11/19.
Statut grada Užica, Sl. list grada Užica, br. 25/17.
Statut grada Vranja, Sl. glasnik grada Vranja, br. 24/18.
Statut grada Požarevca, Sl. glasnik grada Požarevca, br. 4/13 i 15/16.
Statut gradske opštine Stari grad, Sl. list grada Beograda, br. 3/11, 9/11, 34/13, 64/13, 4/14, 25/15, 94/16 i 75/17.
Statut gradske opštine Vračar, Sl. list grada Beograda, br. 45/08, 17/10, 44/10, 6/12, 35/12, 44/12 i 29/13.
Statut gradske opštine Savski venac, Sl. list grada Beograda, br. 45/08, 18/10, 35/10, 33/13, 36/13 i 66/16.
Statut gradske opštine Novi Beograd, Sl. list grada Beograda, br. 43/08, 12/10, 3/11, 33/13 i 88/15.
Statut gradske opštine Zemun, Sl. list grada Beograda, br. 43/10 i 43/13.
Statut gradske opštine Čukarica, Sl. list grada Beograda, br. 44/08 i 15/10.
Statut gradske opštine Voždovac, Sl. list grada Beograda, br. 43/08, 15/10 i 36/10.
Statut gradske opštine Zvezdara, Sl. list grada Beograda, br. 43/08, 43/09 i 15/10.
Statut gradske opštine Palilula, Sl. list grada Beograda, br. 43/08, 16/10 i 35/13.
Statut gradske opštine Rakovica, Sl. list grada Beograda, br. 39/08.
Statut gradske opštine Barajevo, Sl. list grada Beograda, br. 44/08 i 17/10.
Statut gradske opštine Grocka, Sl. list grada Beograda, br. 42/08, 17/10 i 59/11.
Statut gradske opštine Lazarevac, Sl. list grada Beograda, br. 43/08 i 15/10.
Statut gradske opštine Mladenovac, Sl. list grada Beograda, br. 40/10.
Statut gradske opštine Obrenovac, Sl. list grada Beograda, br. 44/08, 4/10 i 15/10.
Statut gradske opštine Sopot, Sl. list grada Beograda, br. 45/08 i 12/10.
Statut gradske opštine Surčin, Sl. list grada Beograda, br. 44/08 i 12/10.
Statut gradske opštine Medijana, Sl. list grada Niša, br. 124/08 i 109/12.
Statut gradske opštine Niška banja, Sl. list grada Niša, broj 124/08.
Statut gradske opštine Palilula, Sl. list grada Niša, br. 123/08 i 109/12.
Statut gradske opštine Pantelej, Sl. list grada Niša, broj 123/08.
Statut gradske opštine Crveni krst, Sl. list grada Niša, broj 123/08.
Statut gradske opštine Požarevac, Sl. glasnik grada Požarevca, broj 2/10.
Statut gradske opštine Kostolac, Sl. glasnik grada Požarevca, br. 2/08, 06/09 i 2/10.
Ustav Republike Hrvatske, Narodne novine, br. 56/90, 135/97, 08/98, 113/00, 124/00, 28/01, 41/01, 55/01, 76/10, 85/10 i 05/14
Ustav Bosne i Hercegovine (Aneks IV Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, Sl. list BiH, br. 25/09 – Amandman I) .
Ustav Federacije BiH, Sl. novine Federacije Bosne i Hercegovine, br. 1/94, 13/97, 16/02, 22/02, 52/02, 63/03, 9/04, 20/04, 33/04, 71/05, 72/05 i 88/08.
Ustav Republike Srpske, Sl. glasnik Republike Srpske. br. 21/92 – prečišćen tekst, 28/94, 8/96, 13/96, 15/96, 16/96, 21/96, 21/02, 26/02, 30/02, 31/02, 69/02, 31/03, 98/03, 115/05, 117/05 i 48/11.