SEPTIČNO STANJE U DIFERENCIJALNOJ DIJAGNOZI NEJASNOG FEBRILNOG STANJA

Luka Ilić; Aleksandar Jeremić

doi:10.5937/smclk5-47932

Luka Ilić Institut za ortopediju „Banjica”, Beograd, Srbija
Aleksandar Jeremić Kliničko bolnički centar „Zvezdara”, Beograd, Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/smclk5-47932

Ključne reči: sepsa, SIRS, nejasno febrilno stanje, infektivne bolesti

Sažetak

Uvod: U savremenom svetu nejasno febrilno stanje je sve češći entitet sa raznovrsnom etiologijom. Septično stanje značajno participira kao etiološki faktor nejasnog febrilnog stanja a često se previdi, tj. lečenje se započinje kasno.

Cilj rada: Utvrditi učestalost sepse, ustanoviti demografske karakteristike, kliničku prezentaciju oboljenja, utvrditi proporciju dokazanih izazivača i njihovu raspodelu po vrstama, predstaviti laboratorijske analize bolesnika sa dijagnozom sepse po prijemu i po otpustu iz bolnice.

Materijal i metode: Ispitivanjem su obuhvaćeni pacijenti lečeni na Klinici za infektivne i tropske bolesti Kliničkog centra Srbije, na Odeljenju kliničke farmakoterapije u periodu od 1.12.2014. do 31.12.2017. godine, a kod kojih je u toku ispitivanja etiologije nejasnog febrilnog stanja dokazana sepsa.

Rezultati: Među 420 ispitivanih pacijenata, kod 50 (11,9%) je dokazana sepsa. U istraživanje je bilo uključeno 29 (58%) žena i 21 (42%) muškarac, prosečne starosti 63,76 ± 13,6 (24-90) godina. Kod 40 (80%) pacijenata je iz hemokulture dokazan uzročnik oboljenja, dok kod 10 (20%) pacijenata nije. Povišena telesna temperatura se javila kod 49 (98%) ispitanika, kod 24 (47%) postojala je jeza i drhtavica, 13 (25,5%) pacijenata imalo je mučninu, 16 (31,4%) povraćanje. Glavobolja se javila kod 8 (16%) pacijenata, dok su dijareja, dizurične tegobe, kao i poremećaj svesti registrovani kod 11 (21,6%) obolelih. Upoređivanjem srednjih vrednosti biohemijskih analiza pacijenata dobijenih po prijemu i po otpustu iz bolnice, utvrđeno je da postoji statistički značajna razlika (p<0,01) koja ukazuje na smanjenje vrednosti laboratorijskih parametara kao što su sedimentacija eritrocita, C-reaktivni protein, ukupan broj leukocita i procenat segmentiranih leukocita.

Zaključak: U posmatranom uzorku sepsa se, kao etiološki faktor nejasnog febrilnog stanja, sreće relativno često (11,9%). I pored značajnog napretka i razvoja sofisticiranih dijagnostičkih postupaka, u diferencijalnoj dijagnozi nejasnog febrilnog stanja treba uvek razmišljati o potencijalnoj sistemskoj infekciji kao mogućem uzroku u sklopu koje septično stanje zauzima važno mesto, čak i kada nas inicijalna ispitivanja ne navode na takav zaključak.

Reference

Arnow PM, Flaherty JP. Fever of unknown origin. Lancet. 1997 Aug 23;350(9077):575-80. doi: 10.1016/S0140-6736(97)07061-X.

Gelfand J. A. Fever of unknown origin In: Braunwald E, Fauci AS, Kasper DL, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL. editors. Harrison's Principles of Internal Medicine, 15th edition. New York, NY: McGraw-Hill; 2001. p. 125.

Knockaert DC, Vanderschueren S, Blockmans D. Fever of unknown origin in adults: 40 years on. J Intern Med. 2003 Mar;253(3):263-75. doi: 10.1046/j.1365-2796.2003.01120.x.

Astiz ME, Rackow EC. Septic shock. Lancet. 1998 May 16;351(9114):1501-5. doi: 10.1016/S0140-6736(98)01134-9.

Vincent JL, Opal SM, Marshall JC, Tracey KJ. Sepsis definitions: time for change. Lancet. 2013 Mar 2;381(9868):774-5. doi: 10.1016/S0140-6736(12)61815-7.

Levy MM, Fink MP, Marshall JC, Abraham E, Angus D, Cook D, et al. International Sepsis Definitions Conference. 2001 SCCM/ESICM/ACCP/ATS/SIS International Sepsis Definitions Conference. Intensive Care Med. 2003 Apr;29(4):530-8. doi: 10.1007/s00134-003-1662-x.

Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M, et al. The Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3). JAMA. 2016 Feb 23;315(8):801-10. doi: 10.1001/jama.2016.0287.

Rhee C, Dantes R, Epstein L, Murphy DJ, Seymour CW, Iwashyna TJ, et al; CDC Prevention Epicenter Program. Incidence and Trends of Sepsis in US Hospitals Using Clinical vs Claims Data, 2009-2014. JAMA. 2017 Oct 3;318(13):1241-9. doi: 10.1001/jama.2017.13836.

Martin GS, Mannino DM, Eaton S, Moss M. The epidemiology of sepsis in the United States from 1979 through 2000. N Engl J Med. 2003 Apr 17;348(16):1546-54. doi: 10.1056/NEJMoa022139.

Martin GS. Sepsis, severe sepsis and septic shock: changes in incidence, pathogens and outcomes. Expert Rev Anti Infect Ther. 2012 Jun;10(6):701-6. doi: 10.1586/eri.12.50.

Padkin A, Goldfrad C, Brady AR, Young D, Black N, Rowan K. Epidemiology of severe sepsis occurring in the first 24 hrs in intensive care units in England, Wales, and Northern Ireland. Crit Care Med. 2003 Sep;31(9):2332-8. doi: 10.1097/01.CCM.0000085141.75513.2B.

Finfer S, Bellomo R, Lipman J, French C, Dobb G, Myburgh J. Adult-population incidence of severe sepsis in Australian and New Zealand intensive care units. Intensive Care Med. 2004 Apr;30(4):589-96. doi: 10.1007/s00134-004-2157-0.

Angus DC, Linde-Zwirble WT, Lidicker J, Clermont G, Carcillo J, Pinsky MR. Epidemiology of severe sepsis in the United States: analysis of incidence, outcome, and associated costs of care. Crit Care Med. 2001 Jul;29(7):1303-10. doi: 10.1097/00003246-200107000-00002.

Ferrer R, Artigas A, Levy MM, Blanco J, González-Díaz G, Garnacho-Montero J, et al; Edusepsis Study Group. Improvement in process of care and outcome after a multicenter severe sepsis educational program in Spain. JAMA. 2008 May 21;299(19):2294-303. doi: 10.1001/jama.299.19.2294.

Yébenes JC, Ruiz-Rodriguez JC, Ferrer R, Clèries M, Bosch A, Lorencio C, Rodriguez A, et al; SOCMIC (Catalonian Critical Care Society) Sepsis Working Group. Epidemiology of sepsis in Catalonia: analysis of incidence and outcomes in a European setting. Ann Intensive Care. 2017 Dec;7(1):19. doi: 10.1186/s13613-017-0241-1.

Dellinger RP, Levy MM, Rhodes A, Annane D, Gerlach H, Opal SM, et al; Surviving Sepsis Campaign Guidelines Committee including the Pediatric Subgroup. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of severe sepsis and septic shock: 2012. Crit Care Med. 2013 Feb;41(2):580-637. doi: 10.1097/CCM.0b013e31827e83af.

Parrillo JE, Parker MM, Natanson C, Suffredini AF, Danner RL, Cunnion RE, et al. Septic shock in humans. Advances in the understanding of pathogenesis, cardiovascular dysfunction, and therapy. Ann Intern Med. 1990 Aug 1;113(3):227-42. doi: 10.7326/0003-4819-113-3-227.

Marx JA, Hockberger RS, Walls RM. Rosen’s emergency medicine: concepts and clinical practice. 7th edition. Philadelphia, PA: Mosby/Elsevier; 2010.

Rumbus Z, Matics R, Hegyi P, Zsiboras C, Szabo I, Illes A, et al. Fever Is Associated with Reduced, Hypothermia with Increased Mortality in Septic Patients: A Meta-Analysis of Clinical Trials. PLoS One. 2017 Jan 12;12(1):e0170152. doi: 10.1371/journal.pone.0170152.