PERIOPERATIVNO ZBRINJAVANJE PACIJENATA SA KARDIOVASKULARNIM RIZIKOM U ABDOMINALNOJ HIRURGIJI
Sažetak
Uvod: Priprema kardiovaskularnih bolesnika za različite vrste hirurških intervencija predstavlja svakodnevni izazov u radu anesteziologa. Kompleksnost se ogleda u težini osnovnog oboljenja pacijenta, efektima medikamentozne terapije, urgentnosti i vrsti hirurške intervencije. U proceni kardiovaskularnog rizika hirurškog pacijenta na raspolaganju su različiti skoring sistemi, među njima Revised Cardiac Risk Index (RCRI/Lee kriterijum) koji se zbog svoje sveobuhvatnosti i jednostavnosti procene najčešće koristi. Cilj rada je da kroz primer dva pacijenta sa kardiovaskularnim oboljenjima, pokaže kako se multidisciplinarnim pristupom, uz individualizovanu strategiju i primenu savremenih vodiča, rizik od perioperativnih komplikacija može redukovati.
Prikaz slučajeva: U prvom slučaju reč je o pacijentu sa kliničkom slikom akutnog apendicitisa. Zbog angine pektoris, mesec dana pre hirurške intervencije kod pacijenta je plasiran stent, i propisana dvojna antiagregaciona terapija.
U drugom primeru reč je o pacijentu sa kliničkom slikom akutnog kalkuloznog holecistitisa. Pacijent ima tešku formu ishemijske kardiomiopatije, zbog čega je planirana revaskularizacija miokarda, unutar mesec dana od abdominalne hirurške intervencije. Oba pacijenta su pod povišenim perioperativnim rizikom za razvoj miokardnog oštećenja, dok u slučaju prvog pacijenta postoji i povišen rizik od krvarenja, usled primene redovne terapije.
Zaključak: Prava ravnoteža u perioperativnom zbrinjavanju ove kategorije pacijenta može se postići mutidisciplinarnim pristupom, kao i prilagođavanjem savremenih smernica individualnim potrebama pacijenta.
Reference
Weiser TG, Haynes AB, Molina G, Lipsitz SR, Esquivel MM, Uribe-Leitz T, et al. Estimate of the global volume of surgery in 2012: an assessment supporting improved health outcomes. Lancet. 2015 Apr 27;385 Suppl 2:S11. doi: 10.1016/S0140-6736(15)60806-6.
Halvorsen S, Mehilli J, Cassese S, Hall TS, Abdelhamid M, Barbato E, et al; ESC Scientific Document Group. 2022 ESC Guidelines on cardiovascular assessment and management of patients undergoing non-cardiac surgery. Eur Heart J. 2022 Oct 14;43(39):3826-924. doi: 10.1093/eurheartj/ehac270.
Roshanov PS, Walsh M, Devereaux PJ, MacNeil SD, Lam NN, Hildebrand AM, et al. External validation of the Revised Cardiac Risk Index and update of its renal variable to predict 30-day risk of major cardiac complications after non-cardiac surgery: rationale and plan for analyses of the VISION study. BMJ Open. 2017 Jan 9;7(1):e013510. doi: 10.1136/bmjopen-2016-013510.
De Hert S, Staender S, Fritsch G, Hinkelbein J, Afshari A, Bettelli G, et al. Pre-operative evaluation of adults undergoing elective noncardiac surgery: Updated guideline from the European Society of Anaesthesiology. Eur J Anaesthesiol. 2018 Jun;35(6):407-65. doi: 10.1097/EJA.0000000000000817.
Ruetzler K, Smilowitz NR, Berger JS, Devereaux PJ, Maron BA, Newby LK, et al. Diagnosis and management of patients with myocardial injury after noncardiac surgery: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation. 2021 Nov 9;144(19):e287-e305. doi: 10.1161/CIR.0000000000001024.
Ellenberger C, Schorer R, Diaper J, Jeleff A, Luise S, Hagermann A, et al. Myocardial injury after major noncardiac surgery: A secondary analysis of a randomized controlled trial. Surgery. 2022 Jun;171(6):1626-34. doi: 10.1016/j.surg.2021.10.029.
Devereaux PJ, Biccard BM, Sigamani A, Xavier D, Chan MTV, Srinathan SK, et al; Writing Committee for the VISION Study Investigators. Association of postoperative high-sensitivity troponin levels with myocardial injury and 30-day mortality among patients undergoing noncardiac surgery. JAMA. 2017 Apr 25;317(16):1642-51. doi: 10.1001/jama.2017.4360.
Atkinson TM, Giraud GD, Togioka BM, Jones DB, Cigarroa JE. Cardiovascular and ventilatory consequences of laparoscopic surgery. Circulation. 2017 Feb 14;135(7):700-10. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.116.023262.
