PROCENA PSIHOMETRIJSKIH KARAKTERISTIKA SRPSKE VERZIJE UPITNIKA ZA PROCENU METAKOGNITIVNE SVESNOSTI

  • Zoran Bukumirić Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu
  • Dejana Stanisavljević Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Nataša Milić Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Anđa Ćirković Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Jelena Milin-Lazović Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Marko Savić Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Nina Rajović Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za medicinsku statistiku i informatiku, Beograd, Srbija
  • Aleksandar Ćorac Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, Medicinski fakultet, Katedra za preventivnu medicinu, Srbija
  • Jelena Jović Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, Medicinski fakultet, Katedra za preventivnu medicinu, Srbija
  • Aleksandra Ilić Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, Medicinski fakultet, Katedra za preventivnu medicinu, Srbija
  • Mirjana Pajčin Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, Medicinski fakultet, Katedra za preventivnu medicinu, Srbija
  • Snežana Mugoša Univerzitet Crne Gore, Medicinski fakultet, Podgorica, Crna Gora
  • Mirjana Nedović Vuković Univerzitet Crne Gore, Medicinski fakultet, Podgorica, Crna Gora
  • Borko Bajić Institut za javno zdravlje Crne Gore, Podgorica, Crna Gora
  • Igor Sladojević Univerzitet u Banjoj Luci, Medicinski fakultet, Banja Luka, Bosna i Hercegovina
  • Srđan Mašić Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Medicinski fakultet, Katedra za primarnu zdravstvenu zaštitu i javno zdravlje, Foča, Bosna i Hercegovina
  • Dragan Spaić Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Medicinski fakultet, Katedra za primarnu zdravstvenu zaštitu i javno zdravlje, Foča, Bosna i Hercegovina
  • Dejan Bokonjić Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Medicinski fakultet, Katedra za pedijatriju, Foča, Bosna i Hercegovina
Ključne reči: metakognicija, svesnost, psihometrijske karakteristike, interna konzistentnost, konstruktivna validnost

Sažetak


Uvod: Metakognicija, koja se odnosi na sposobnost praćenja i regulisanja sopstvenih kognitivnih procesa, igra ključnu ulogu u medicinskom obrazovanju. Procena metakognitivne svesnosti je posebno važna za studente, jer utiče na njihove strategije učenja i akademski uspeh. Studija je imala za cilj da ispita psihometrijske karakteristike srpske verzije Upitnika za procenu metakognitivne svesnosti (engl. Metacognitive Awareness Inventory – MAI), apostrofirajući njenu konstruktivnu validnost i internu konzistentnost.

Materijali i metode: Ova studija preseka sprovedena je na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, oktobra 2024. godine i obuhvatila je studente treće godine medicine. Psihometrijske karakteristike srpske verzije MAI upitnika procenjene su ocenom njene faktorske strukture i interne konzistentnosti. MAI upitnik se sastoji od 52 stavke, koje obuhvataju dve primarne komponente: „Znanje o kogniciji“ i „Regulaciju kognicije“. Podkomponente komponente „Znanje o kogniciji“ bile su: deklarativno znanje, proceduralno znanje i uslovno znanje, dok su podkomponente komponente „Regulacija kognicije“ bile: planiranje, strategije upravljanja informacijama, praćenje učenja i razumevanja, strategije za ispravljanje grešaka i evaluacija.

Rezultati: U studiju je uključeno ukupno 426 studenata medicine. Prosečna starost ispitanika bila je 21,3±1,4 godine, a većinu su činile osobe ženskog pola (68,5%). Prosečna ocena na skali bila je 199,0. Kao rezultat interne analize konzistentnosti srpske verzije MAI upitnika dobijen je Kronbahov koeficijent α od 0,94 i Mek Donaldov koeficijent ω od 0,95 za celu skalu, što ukazuje na odličnu pouzdanost skale. Srpska verzija MAI upitnika je validirana korišćenjem konfirmatorne faktorske analize, potvrđujući pretpostavljenu osmofaktorsku i dvofaktorsku strukturu. Osmofaktorski model pokazao je dobre indekse uklapanja (IFI = 0,908, CFI = 0,905, RMSEA = 0,042), sa statistički značajnim faktorskim opterećenjima (p < 0,05). Na isti način, dvofaktorski model je pokazao adekvatno uklapanje (IFI = 0,921, CFI = 0,918, RMSEA = 0,039), pri čemu su sva opterećenja takođe bila značajna (p < 0,05).

Zaključak: Naša studija je pokazala da je srpska verzija MAI upitnika pouzdan i validan instrument za procenu metakognitivne svesnosti studenata medicine.

Reference

Gündüz A, Gündoğmuş İ, Engin B, Bağlar G, Gündüz EBU. The validity and reliability of the Turkish version of the Meta-Worry Questionnaire. Noro Psikiyatr Ars. 2022 Aug 24;59(3):218-25. doi: 10.29399/npa.27926.

Schraw G, Sperling Dennison R. Assessing Metacognitive Awareness. Contemporary Educational Psychology. 1994; 19 (4): 460-75.

Flavell JH. Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. Am Psychol. 1979 Oct;34(10):906-11. doi: 10.1037/0003-066X.34.10.906.

Livingston JA. Metacognition: an overview. 2003. [Internet]. Available from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED474273.pdf

Metcalfe J, Shimamura APS. Metacognition. Knowing about knowing. Cambridge (MA), Bradford Book, Massachusetts Institute of Technology. 1994. doi: 10.7551/mitpress/4561.001.0001.

Schraw G, Moshman D. Metacognitive theories. Educational Psychology Review. 1995 Dec;7(4):351-71.

Dunlap, JC. Problem-based learning and self-efficacy: How a capstone course prepares students for a profession. ETR&D. 2005 Mar;53:65-83. doi: 10.1007/BF02504858.

Maudsley G, Strivens J. 'Science', 'critical thinking' and 'competence' for tomorrow's doctors. A review of terms and concepts. Med Educ. 2000 Jan;34(1):53-60. doi: 10.1046/j.1365-2923.2000.00428.x.

Molenaar I, Sleegers P, van Boxtel C. Metacognitive scaffolding during collaborative learning: a promising combination. Metacognition Learn. 2014 Jul 17;9:309-32. doi: 10.1007/s11409-014-9118-y.

Smith JM, Mancy R. Exploring the relationship between metacognitive and collaborative talk during group mathematical problem-solving – what do we mean by collaborative metacognition? Res Math Educ. 2018;20(1):14-36. doi: 10.1080/14794802.2017.1410215.

Akin A, Abaci R, Çetin B. The validity and reliability of the Turkish version of the Metacognitive Awareness Inventory. Educ Sci: Theory Pract. 2007 May;7(2):671-8.

Wild D, Grove A, Martin M, Eremenco S, McElroy S, Verjee-Lorenz A, et al.; ISPOR Task Force for Translation and Cultural Adaptation. Principles of Good Practice for the Translation and Cultural Adaptation Process for Patient-Reported Outcomes (PRO) Measures: report of the ISPOR Task Force for Translation and Cultural Adaptation. Value Health. 2005 Mar-Apr;8(2):94-104. doi: 10.1111/j.1524-4733.2005.04054.x.

Gutierrez de Blume AP, Montoya Londoño DM, Jiménez Rodríguez V, Morán Núñez O, Cuadro A, Daset L, et al. Psychometric properties of the Metacognitive Awareness Inventory (MAI): standardization to an international spanish with 12 countries. Metacognition Learn. 2024 Jun 24;9:793-825. doi: 10.1007/s11409-024-09388-9.

Omprakash A, Kumar AP, Kuppusamy M, Sathiyasekaran BWC, Ravinder T, Ramaswamy P. Validation of Metacognitive Awareness Inventory from a Private Medical University in India. J Educ Health Promot. 2021 Sep 30;10:324. doi: 10.4103/jehp.jehp_39_21.

Craig K, Hale D, Grainger C, Stewart ME. Evaluating metacognitive self-reports: systematic reviews of the value of self-report in metacognitive research. Metacognition Learn. 2020 May 9;15:155-213. doi: 10.1007/s11409-020-09222-y.

Li S, Xu J, Jia X, Zhao Y, Liu X, Wang Y. Translation and psychometric validation of the Chinese version of the metacognitive awareness scale among nursing students. Front Psychol. 2024 May 16;15:1354810. doi: 10.3389/fpsyg.2024.1354810.

Tavakol M, Dennick R. Making sense of Cronbach's alpha. Int J Med Educ. 2011 Jun 27;2:53-5. doi: 10.5116/ijme.4dfb.8dfd.

McDonald RP. Test theory: a unified treatment. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. 1999.

Hayes AF, Coutts JJ. (2020). Use Omega rather than Cronbach’s alpha for estimating reliability. But…. Commun. Methods Meas. 2020 Feb 11;14(1):1-24. doi: 10.1080/19312458.2020.1718629.

Objavljeno
2024/12/31
Rubrika
Originalni članci