Kriza profesionalnog novinarstva u tranzicionom društvu Srbije

  • Irina R. Milutinović Institut za evropske studije
Ključne reči: journalism||, ||novinarstvo, code of ethics||, ||etički kodeks, profession||, ||profesija, media transition||, ||medijska tranzicija, Republic of Serbia||, ||Republika Srbija,

Sažetak


Procesi demokratske tranzicije medijskog sistema u Republici Srbiji pokrenuti su sa političkim promenama 2000. godine i odvijaju se kroz normativnu harmonizaciju sa regulatornim okvirom EU. Ove procese snažno determinišu i promene koje se odvijaju u sferi informacionih i komunikacionih tehnologija. Cilj ovog istraživanja je da razmotri stanje u profesionalnom novinarstvu dve decenije posle otpočinjanja medijske tranzicije u Srbiji. Samoregulatorni mehanizmi i naročito profesionalni etički kodeks, kao njihov imanentni deontološki normativ, posmatrani su kao instrumenti za emancipaciju novinarske profesije u krhkom demokratskom okruženju. Istraživanje pokazuje zašto samoregulatorni instrumenti nisu uspeli da osiguraju integritet novinarske profesije u procesu medijske tranzicije.

Biografija autora

Irina R. Milutinović, Institut za evropske studije
Viši naučni saradnik

Reference

Bourdieu, P. (2000). Narcissus Mirror: On Television. Beograd: CLIO [In Serbian]

Glaser, M. (2006, September 27). Your Guide to Citizen Journalism. MediaShift. Available at http://www.pbs.org/mediashift/2006/09/your-guide-to-citizen-journalism270

Hallin, D. C., Mancini, P. (2004). Comparing Media Systems: Three Models of Media and Politics. Cambridge, UK: Cambridge University Press

Jevtović, Z. (2015). Communication sovereignty in the era of global media. Nacionalni interes (3)/2015, 257–274. https://doi.org/10.22182/ni/2432015.11 [In Serbian]

Kljajić, V. (2014). Serbian Print Media in a Changed Public Discourse, Mediji i komunikacije, 1(1), 87–100 [In Serbian]

Korni, D. (1999). Ethics of informing. Beograd: CLIO [In Serbian]

Lambeth, E.B. (1998). Commited Yournalism: An Ethic for the Proffesion. Bloomington: Indiana Univeristy Press

McQuail, D. (1976). Mass Communication Theory: An Introduction. Beograd: Glas [In Serbian]

McQuail, D. (2007). Media role in society. CM, II(3), 5–16 [In Serbian]

McQuail, D. (2010). McQuail’s Mass Comunication Theory (6th ed.). London: SAGE

Milutinović, I. (2016a). The problem of media policy: self-regulation аs challenge of journalism profession on the Net. Srpska politička misao (3), 59–75 https://doi.org/10.22182/spm.5332016.4 [In Serbian]

Milutinović, I. (2016b). Is the ethical code for media in Serbia necessary?. Kultura polisa, XIII(31), 523–533 [In Serbian]

Milutinović, I. (2017). Media ownership and democratic capacity of transitional society: The case of Serbia. European Journal of Communication, 32(4), 367–380

Milutinović, I. (2019). Media System and Euro-Integrations: State of Play, Challanges and prospects. In: I. Janev (Ed.) Serbia: Current Political, Economic and Social Issues and Chalenges (pp. 143–164): Challenges and Prospects. New York: Nova science publishers

Möller, C., Richter, A. (2013). Internet and New Media Space. In: А. Hulin, M. Stone (Eds.) Guide to Self-Regulation of Online Media (pp. 8-43). Beč: Ured predstavnice OSCE-a za slobodu medija [In Serbian]

O’Reilly, T. (2005 September 30). What Is Web 2.0. Design Patterns and Business Models for the Next Generation of Software. Available at https://www.oreilly.com/pub/a/web2/archive/what-is-web-20.html

Pešić, J. (2018, December 19). Media tenders in 2018: A lot of irregularities, controversial and MKI tender. UNS. Available at http://uns.org.rs/sr/desk/akcija/71483/medijski-konkursiu-2018-godini-mnogo-nepravilnosti-sporan-i-konkurs-mki.html [In Serbian]

Radojković, M., Stojković, B. (2003). Journalists as a professional group. Sociološki pregled XXXVII (3-4), 241–254 doi:10.5937/socpreg0304241R [In Serbian]

Radojković, M. (2010). Citizen journalism: A new form of communication or a new global risk. In: J. Surčulija (Ed.), Freedom of Expression on the Internet (pp. 129-139). Belgrade: Center for Internet Development.

Reljić, S. (2013). The crisis of media and the crisis media. Beograd: Službeni glasnik [In Serbian]

Schudson, M. (2003). The Sociology of News. New York: W. W. Norton & Company

Skroza, T. (2019, June 10). Destroying the Press Council: The final hit of the government in the mission of destroying quality journalism. Available at http://www.uns.org.rs/sr/desk/vesti-iz-medija/81547/satiranje-saveta-za-stampu-zavrsni-udarac-vlasti-umisiji-unistavanja-kvalitetnog-novinarstva.html [In Serbian]

Soloski, Dž. (1993). Journalism professionalism: control mechanisms, Gledišta, no. 1-6 [In Serbian]

Teofilović, I., Zahirović, T., Stojanović, M., Popović, D. (2018). Freedom of expression and media freedom in Serbia in the EU integration process. Beograd: Građanske inicijative & Fondacija za otvoreno društvo [In Serbian]

Valić Nedeljković, D. (2013). Media scene in Serbia. In: D. Valić Nedeljković, J. Kleut (Eds.) Europe here and there: an analysis of the discourse of Europeanization in the Western Balkans media, 53-58. Novi Sad: Faculty of Philosophy

Weaver, D., Willnat, L. (2012). Conclusions. In: D. H. Weaver, L. Willnat (Eds.), The Global Journalist in the 21st Century, 527–553. NY and London: Routledge

Weaver, D. H., Wilhoit Cleveland, G. (1986). The American journalist: A portrait of U.S. news people and their work. Bloomington: Indiana University Press

Anti-Corruption Council (2011). Report on the pressures and control of the media in Serbia, No. 07-00-6614/2011-01, 19 September. Belgrade. Available at http://www.antikorupcija-savet.gov.rs/Storage/Global/Documents/mediji/IZVESTAJ%20O%20MEDIJIMA,%20PRECISCENA%20VERZIJA.pdf [In Serbian]

Anti-Corruption Council (2015). Report on ownership structure and control of the media in Serbia, No. 345-00-1829/2015, 26 February. Belgrade. Available at http://www.antikorupcija-savet.gov.rs/Storage/Global/Documents/izvestaji/izvestaj%20mediji%2026%2002.pdf [In Serbian]

BIRN Srbija (2018). Transparency of project co-financing of media content. Available at https://kazitrazi.rs/wp-content/uploads/2018/03/Transparentnost-projektnogsufinansiranja-medijskih-sadr%c5%beaja.pdf [In Serbian]

CEPROM (2018). Media presentation of children in Serbia 2018. Beograd: Ministarstvo kulture i informisanja [In Serbian]

CoE (1950). Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms. Available at http://www.echr.coe.int/Documents/Convention_ENG.pdf.

CoE (2008). Media Indicators in a Democracy. Recommendation no. 1848 (2008). Strasbourg: Parliamentary Assembly

CoE (2013). Resolution No 2: Preserving the essential role of media in the digital age. Political Declaration: Freedom of Expression and Democracy in the Digital Age. Opportunities, rights, responsibilities. Council of Europe Conference of Ministers responsible for Media and Information Society. Adopted on November 8 2013 in Belgrade. Available at https://rm.coe.int/1680484e65

Danas (2017, October 14). EFJ President: Serbia is the worst case in the Balkans. Available at: https://www.danas.rs/drustvo/predsednik-efj-srbija-najgori-slucaj-na-balkanu/

EC (2019). Commission Staff Working document. Serbia 2019 Report. Available at http://europa.rs/wp-content/uploads/2019/05/Commission-Staff-working-documentSerbia-annual-report-2019.pdf

Freedom House (2017). Freedom of the Press 2017. Serbia profile. Available at https://freedomhouse.org/report/freedom-press/2017/serbia

Index on censorship (2018, October 23). Letter: Serbian media facing ‘very difficult’ situation. Available at https://www.indexoncensorship.org/2018/10/letter-serbianmedia-facing-very-difficult-situation/

Press Council (2013). The Press Council activity report for 2013. Available at http://www.savetzastampu.rs/latinica/izvestaji/111/2014/06/30/453/godisnji-izvestaj-saveta-zastampu-za-2013_-godinu.html [In Serbian]

Press Council (2015). Serbian Journalists’ Code of Ethics. Available at http://www.savetzastampu.rs/english/serbian-journalists-code-of-ethics

Press Council (2015). The Press Council activity report for 2015. Available at http://www.savetzastampu.rs/latinica/izvestaji/111/2016/03/11/1018/izvestaj-o-radu-saveta-zastampu-za-2015_-godinu.html [In Serbian]

Press Council (2016). Violation of the Serbian Journalists’ Code in Daily News (MarchDecember 2016). Available at http://www.savetzastampu.rs/doc/monitoring-2016/szs_monitoring_mart-decembar_2016.pdf [In Serbian]

Press Council (2016b). Council: Code most brutally violated in reports on singer. Available at http://www.savetzastampu.rs/cirilica/pres/95/2016/05/11/1111/savet-kodeksnajbrutalnije-krsen-u-tekstovima-o-pevacici.html [In Serbian]

Press Council (2016c). Press Council Activity Report for 2016. Available at http://www.savetzastampu.rs/latinica/izvestaji/111/2016/03/11/1018/izvestaj-o-radu-saveta-zastampu-za-2015_-godinu.html [In Serbian]

Press Council (2016d). Violations of the Code of Serbian Journalists in daily papers (MarchAugust 2016). Available at http://www.savetzastampu.rs/doc/monitoring-2016/_szsppt_mart-avgust_broj-prekrsaja-po-tekstovima.pdf [In Serbian]

Press Council (2017a). Rules of Procedure of the Complaints Commission. http://www.savetzastampu.rs/cirilica/poslovnik-o-radu-komisije [In Serbian]

Press Council (2017b). Guests of N1: Code of journalists violated daily. Available at http://www.savetzastampu.rs/cirilica/pres/95/2017/02/23/1394/gosce-n1_-novinarskikodeks-se-krsi-svakodnevno.html [In Serbian]

Press Council (2017c). Press Council Activity Report for 2017. Available at http://www.savetzastampu.rs/latinica/izvestaji/111/2016/03/11/1018/izvestaj-o-radusaveta-za-stampu-za-2015_-godinu.html [In Serbian]

Press Council (2017d). Violations of the Code of Serbian Journalists in daily papers (MarchNovember 2017). Available at http://www.savetzastampu.rs/doc/monitoring-2017/krsenje-kodeksa-novinara-u-dnevnim-novinama.pdf [In Serbian]

Press Council (2018). Violation of the Serbian Journalists’ Code in Daily News (АуugustDecember 2018). Available at http://www.savetzastampu.rs/cirilica/uploaded/szs_monitoring_avg-dec_2018.pdf [In Serbian]

Reporters sans frontières (2018). World Press Freedom Index 2018. Available at https://rsf.org/fr/classement

TV N1 (2017, February 2). The Code of journalism is violated on a daily basis. Available at http://www.savetzastampu.rs/cirilica/pres/95/2017/02/23/1394/gosce-n1_-novinarski-kodeks-se-krsi-svakodnevno.html [In Serbian]

Objavljeno
2019/11/01
Broj časopisa
Rubrika
Pregledni naučni rad