Komorbiditet kao prognostički faktor kod bolesnika sa lokoregionalno uznapredovalim, inoperabilnim planocelularnim karcinomima glave i vrata
Sažetak
Uvod/Cilj. Kod bolesnika sa malignim bolestima često se javljaju druga oboljenja ili stanja, nevezana za sam tumor koja se zajednički nazivaju komorbiditetom. Zahvaljujući činjenici da poznati faktori rizika od nastanka planocelularnih karcinoma glave i vrata, kao što su zloupotreba duvana i alkohola, mogu dovesti do oštećenja drugih važnih organa, bolesnici sa ovom vrstom tumora pogodni su za analizu uticaja komorbidnih stanja na prognozu maligne bolesti. Cilj rada bio je procena prevalence komorbiditeta, i najčešćih komorbidnih stanja kao i njihovog uticaja na prognozu preživljavanja u ovoj populaciji bolesnika. Metode. U periodu od jula 2002. godine do januara 2007. Godine, 100 bolesnika sa lokoregionalno uznapredovalim, inoperabilnim, planocelularnim karcinomima glave i vrata lečeno je na Institutu za onkologiju i radiologiju Srbije neoadjuvantnom hemioterapijom u sastavu: citarabin-5 fluorouracil-cispaltin. Medijana starosne dobi obolelih bila je 55 godina. Ispitanici su bili najvećim delom muškarci (91%), sa prosečno 4 primenjena hemioterapijska ciklusa. Podaci o komorbidnim stanjima prikupljani su prospektivno korišćenjem različitih izvora podataka i to pre početka samog lečenja. Za procenu ozbiljnosti komorbidnih stanja korišćen je ACE-27 komorbidni indeks (Adult Comorbidity Evaluation 27) sa četvorostepenom skalom (0–3). Prosečno vreme praćenja bolesnika iznosilo je 15 meseci, sa rasponom od 3 do 59 meseci. Rezultati. Komorbiditet je bio prisutan kod 69 (69%) bolesnika, dok 31 (31%) bolesnik nije imao komorbidnih stanja pre početka lečenja. Najčešća komorbidna stanja odnosila su se na alkoholizam, aktivni ili raniji (71%), zatim hronične plućne bolesti (25%), kao i kardiovaskularne bolesti (18%). Ukupni komorbidni zbir bio je određen na osnovu najviše rangiranog opserviranog komorbidnog stanja, osim u slučaju gde su opsrevirana dva ili više oboljenja gradusa 2, u različitim organima, u kom slučaju je ukupni komorbidni zbir iznosio 3. Prosečno preživljavanje za celu grupu bolesnika iznosilo je 12 meseci. Srednji ACE-27 skor iznosio je 1 sa rasponom od 0 do 3 i bio je prisutan kod 43 (43%) bolesnika. Bolesnici bez komorbiditeta imali su značajno duže preživljavanje u odnosu na one sa bilo kojom vrstom komorbiditeta (p = 0.0089), a isto je bilo zapaženo poređenjem preživljavanja kod bolesnika bez komorbiditeta u odnosu na bolesnike sa komorbiditetima gradusa 2 i 3, uzeto zbirno (p = 0.0047). Rezultati ostalih poređenja između grupa nisu bili statistički značajni. Zaključak. Komorbiditet je važan prognostički parametar kod bolesnika sa lokoregionalno uznapredovalim planocelularnim karcinomima glave i vrata, pa se savetuje odgovarajuća procena pre početka lečenja.
Reference
Siegel RL, Miller KD, Jemal A. Cancer statistics, 2016. CA Cancer J Clin 2016; 66(1): 7–30.
Naghavi M. The Global Burden of Cancer 2013. JAMA Oncol 2015; 1(4): 505–27.
Hospital registry for cancer. Belgrade: Institute of Oncology and Radiology of Serbia; 2010.
Haddad RI, Shin DM. Recent advanced in head and neck can-cer. N Engl J Med 2008; 359(11): 1143–54.
Piccirillo JF. Importance of comorbidity in head and neck can-cer. Laryngoscope 2000; 110(4): 593–602.
Feinstein AR. The pre-therapeutic classification of co-morbidity in chronicdisease. J Chronic Dis 1970; 23(7): 455–68.
Fine JP, Gray RJ. A proportional hazards model for the subdis-tribution of a competing risk. J Am Stat Assoc 1999; 94(446): 496–509.
Kaplan MH, Feinstein AR. The importance of classifying initial co-morbidity in evaluating the outcome of diabetes mellitus. J Chronic Dis 1974; 27(7–8): 387–404.
Mukherjee B, Ou HT, Wang F, Erickson SR. A new comorbidity index: the health-related quality of life comorbidity index. J Clin Epidemiol 2011; 64(3): 309–19.
Piccirillo JF, Tierney RM, Costas I, Grove L, Spitznagel EL Jr. Prognostic importance of comorbidity in a hospital-based can-cer registry. JAMA 2004; 291(20): 2441–7.
Piccirillo JF, Vlahiotis A. Comorbidity in patients with cancer of the head and neck: prevalence and impact on treatment and prognosis. Curr Oncol Rep 2006; 8(2): 123–9.
Albertsen PC, Moore DF, Shih W, Lin Y, Li H, Lu-Yao GL. Impact of comorbidity on survival among men with localized prostate cancer. J Clin Oncol 2011; 29(10): 1335–41.
Andersen PK, Geskus RB, de Witte T, Putter H. Competing risks in epidemiology: possibilities and pitfalls. Int J Epidemiol 2012; 41(3): 861–70.
Barnett K, Mercer SW, Norbury M, Watt G, Wyke S, Guthrie B. Epidemiology of multimorbidity and implications for health care, research, and medical education: a cross-sectional study. Lancet 2012; 380(9836): 37–43.
Hall SF, Rochon PA, Streiner DL, Paszat LF, Groome PA, Rohland SL. Measuring comorbidity in patients with head and neck cancer. Laryngoscope 2002; 112(11): 1988–96.
Datema FR, Ferrier MB, van der Schroeff MP, Baatenburg de Jong RJ. Impact of comorbidity on short-term mortality and overall survival of head and neck cancer patients. Head Neck 2010; 32(6): 728–36.
Land LH, Dalton SO, Jensen MB, Ewertz M. Impact of comor-bidity on mortality: a cohort study of 62,591 Danish women diagnosed with early breast cancer, 1990-2008. Breast Cancer Res Treat 2012; 131(3): 1013–20.
Patnaik JL, Byers T, Diguiseppi C, Denberg TD, Dabelea D. The influence of comorbidities on overall survival among older women diagnosed with breast cancer. J Natl Cancer Inst 2011; 103(14): 1101–11.