Traheostomija kod odojčadi: indikacije i ishodi

Aleksandar  Sovtić; Bojana  Gojšina; Ivan Baljošević; Stefan  Popović

doi:10.2298/VSP240125028S

Aleksandar Sovtić Institute of Mother and Child Health Care of Serbia “Dr. Vukan Čupic”, Belgrade, Serbia; †University of Belgrade, Faculty of Medicine, Belgrade, Serbia
Bojana Gojšina Institute of Mother and Child Health Care of Serbia “Dr. Vukan Čupic”, Belgrade, Serbia
Ivan Baljošević Institute of Mother and Child Health Care of Serbia “Dr. Vukan Čupic”, Belgrade, Serbia
Stefan Popović Institute of Mother and Child Health Care of Serbia “Dr. Vukan Čupic”, Belgrade, Serbia

DOI: https://doi.org/10.2298/VSP240125028S

Keywords: novorođenče;, disanje, veštačko;, srbija;, traheostomija.

Abstract

Uvod/Cilj. Produžena ventilacija predstavlja najčešću indikaciju za pedijatrijsku traheostomiju. Cilj rada bio je da se utvrde indikacije, komplikacije i ishod traheostomije kod dece, kao i udruženost fenotipa i komplikacija koje prate traheostomiju. Metode. Retrospektivnom studijom procenjene su osnovne indikacije, komplikacije i stope dekanulacije kod dece sa traheostomom, lečene na Institutu za zdravstvenu zaštitu majke i deteta Srbije ,,Dr Vukan Čupić” u Beogradu, tokom trogodišnjeg perioda. Rezultati. Studijom je obuhvaćeno ukupno 38 novorođenčadi, od kojih je njih 31 (81%) bilo podvrgnuto elektivnoj traheostomiji, a 7 (19%) urgentnoj traheostomiji zbog akutnog respiratornog distresa i teške intubacije. Srednja životna starost novorođenčadi bila je 5,4 ± 3,5 meseci, a najmlađe je bilo staro 36 sati. Primarna indikacija za elektivnu traheostomiju bila je produžena mehanička ventilacija kod 13 (42%) bolesnika, neuromuskularni poremećaji kod 5 (16%) bolesnika, opstrukcija disajnih puteva kod 10 (32%), kraniofacijalne anomalije kod 2 (5%) i plućna bolest kod jednog (3%) bolesnika. Rane komplikacije (koje su se javljale tokom prvih sedam dana od traheostomije) bile su prisutne kod 4 (10,5%) bolesnika, od kojih je njih troje imalo curenje vazduha (zbog neodgovarajućeg izbora kanile), a dehiscenciju rane imao je jedan bolesnik. Kasne komplikacije (koje su se pojavile kasnije od sedam dana posle traheostomije) bile su prisutne kod 4 (10,5%) bolesnika i to peristomalna granulacija kod tri bolesnika i opstrukcija tubusa, kod jednog bolesnika. Nije bilo smrtnih ishoda kod bolesnika povezanih sa traheostomijom, mada je ukupan mortalitet bio 21% (8 bolesnika). Svi ovi bolesnici preminuli su usled primarnog oboljenja. Sedamnaest (44,7%) bolesnika je uspešno dekanilisano. Zaključak. Za većinu bolesnika je, zbog prirode njihovih osnovnih oboljenja, bilo potrebno dugotrajno lečenje i retencija traheostomije što se podudaralo sa niskom stopom dekanulacije. Zbog toga bi traheostomije trebalo izvoditi prvenstveno u specijalizovanim centrima sa obučenim medicinskim osobljem, čime se obezbeđuje odgovarajuća zdravstvena zaštita.

References

Roberts J, Powell J, Begbie J, Siou G, McLarnon C, Welch A, et al. Pediatric tracheostomy: A large single-center experience. Laryngoscope 2020; 130(5): E375–80.

Blomstedt P. Tracheostomy in ancient Egypt. J Laryngol Otol 2014; 128(8): 665–8.

Walsh J, Rastatter J. Neonatal Tracheostomy. Clin Perinatol 2018; 45(4): 805–16.

Gergin O, Adil E, Kawai K, Watters K, Mortiz E, Rahbar R. In-dications of pediatric tracheostomy over last 30 years: Has an-ything changed? Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2016; 87: 144–7.

Ogilvie LN, Kozak JK, Chiu S, Adderley RJ, Kozak FK. Changes in pediatric tracheostomy 1982-2011: a Canadian tertiary children's hospital review. J Pediatr Surg 2014; 49(11): 1549–53.

Chang J, Sidell DR. Tracheostomy in Infants in the Neonatal Intensive Care Unit. Neoreviews 2020; 21(5): e323–34.

Mahida JB, Asti L, Boss EF, Shah RK, Deans KJ, Minneci PC, et al. Tracheostomy placement in children younger than 2 years: 30-day outcomes using the National Surgical Quality Im-provement Program Pediatric. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg 2016; 142(3): 241–6.

Mahadevan M, Barber C, Salkeld L, Douglas G, Mills N. Pediat-ric tracheotomy: 17-year review. Int J Pediatr Otorhinolaryn-gol 2007; 71(12): 1829–35.

Atmaca S, Bayraktar C, Aşilioğlu N, Kalkan G, Ozsoy Z. Pediat-ric tracheotomy: 3-year experience at a tertiary care center with 54 children. Turk J Pediatr 2011; 53(5): 537–40.

D’Souza JN, Levi JR, Park D, Shah UK. Complications Follow-ing Pediatric Tracheotomy. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg 2016; 142(5): 484–8.

Gumussoy M. Pediatric Tracheotomy: Comparison of surgical technique with early and late complications in 273 cases. Pak J Med Sci 2019; 35(1): 247–51.

Dursun O, Ozel D. Early and long-term outcome after trache-ostomy in children. Pediatr Int 2011; 53(2): 202–6.

Zenk J, Fyrmpas G, Zimmermann T, Koch M, Constantinidis J, Iro H. Tracheostomy in young patients: indications and long-term outcome. Eur Arch Otorhinolaryngol 2009; 266(5): 705–11.

Jain KM, Patnaik S, Sahoo B, Mishra R, Behera JR. Tracheosto-my in Pediatric Intensive Care Unit: Experience from Eastern India. Indian J Pediatr 2021; 88(5): 445–9.

Zebda D, Anderson B, Huang Z, Yuksel S, Roy S, Jiang ZY. Early Tracheostomy Change in Neonates: Feasibility and Benefits. Otolaryngol Head Neck Surg 2021; 165(5): 716–21.

Muller RG, Mamidala MP, Smith SH, Smith A, Sheyn A. Inci-dence, epidemiology, and outcomes of pediatric tracheostomy in the United States from 2000 to 2012. Otolaryngol Head Neck Surg 2019; 160(2): 332–8.

Teplitzky TB, Brown AF, Brooks RL, Bailey CH, Whitney C, Sew-ell A, et al. Mortality among children with a tracheostomy. Laryngoscope 2023; 133(2): 403–9.

Maunsell R, Avelino M, Caixeta Alves J, Semenzati G, Lubianca Neto JF, Krumenauer R, et al. Revealing the needs of children with tracheostomies. Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis 2018; 135(5S): S93–7.

Fuller C, Wineland AM, Richter GT. Update on pediat-ric tracheostomy: indications, technique, education, and decannulation. Curr Otorhinolaryngol Rep 2021; 9(2): 188–99.