Ultrastrukturne promene peritoneuma na modelu peritoneumske dijalize kod zečeva
Sažetak
Uvod/Cilj. Poslednjih godina u porastu je broj bolesnika sa terminalnom bubrežnom insuficijencijom koji se leče dijalizom. Dugotrajna primena peritoneumske dijalize praćena je razvojem strukturnih i funkcionalnih promena trbušne maramice. Cilj rada bio je analiza ultrastrukturnih promena mezotelnog prekrivača i submezotelnog vezivnog tkiva trbušne maramice na modifikovanom neuremijskom infuzionom modelu peritoneumske dijalize kod zeca. Metode. Istraživanje je izvedeno na pet zdravih zečeva rase Činčila. Hirurške procedure implantacije i vađenja peritoneumskog katetera, prevencija opstrukcije katetera, zaštita životinja od infekcije, instilacije dijalizata, uzimanje i priprema uzoraka peritoneuma za histološku analizu vršeni su prema prethodno opisanim protokolima. Rezultati. Eksperimentalne životinje dobro su podnosile aklimatizaciju, hirurške procedure i instilaciju dijalizata, nije bilo komplikacija tokom perioda praćenja. Analizom uzoraka tkiva životinja kojima je rađena peritoneumska dijaliza evidentirane su promene u mezotelnom sloju i u vezivnom tkivu submezotelnog sloja korišćenjem transmisione elektronske mikroskopije (TAM). Mezotelne ćelije koje su u direktnom kontaktu sa dijaliznom tečnosti podležu deskvamaciji, niske su, ljuspaste, sa proširenjem u predelu perinukleusnog dela; imaju brojne mikrovile u apikalnom delu i mnogobrojne transportne vezikule. Ispod mezotelnih ćelija, uočavaju se prošireni limfni sudovi i snopovi kolagenih vlakana koji se pružaju u različitim pravcima i okružuju tela i razgranate produžetke fibroblasta. Nukleusi fibroblasta su pretežno euhromatski, a u citoplazmi se uočavaju brojne sekretorne granule, vezikule, kao i mitohondrije. Zaključak. Modifikovani model peritoneumske dijalize kod zečeva koji smo koristili u ovoj studiji je praktičan, reproducibilan i ne zahteva sofisticiranu tehnologiju, te je pogodan za dalja histološka istraživanja dugotrajnih efekata dijaliznih rastvora na membranu peritoneuma zečeva.
Reference
Brown EA, Johansson L Epidemiology and management of end-stage renal disease in the elderly. Nat Rev Nephrol 2011; 7(10): 591−8.
De Nicola L, Donfrancesco C, Minutolo R, Lo Noce C, De Curtis A, Palmieri L, et al. Epidemiology of chronic kidney disease in Italy: current situation and contribution of the CARHES study. G Ital Nefrol 2011; 28(4): 401−7. (Italian)
Jovanović N, Nešić V, Laušević M, Stojimirović B. peritoneal dialysis adequacy. Srp Аrh Celok Lek 2005; 133(11−12): 498−504. (Serbian)
Lamiere N, Van Biesen W. What can we learn from registry data on peritoneal dialysis outcome? Ronco C, Crepaldi C, Cruz DN, editors. Peritoneal Dialysis – from basic concepts to clinical excellence. Basel: Karger; 2009. p. 227−36.
Stojimirović BB, Obradović MM, Trpinac DP, Milutinović DD, Obradović DI, Nešić VB. Mesothelial paracrystalline inclusions in continuous ambulatory peritoneal dialysis patients. Perit Dial Int 2001; 21(Suppl 3): S54−7.
Witowski J, Jorres A. Peritoneal dialysis: a biological membrane with nonbiological fluid. Ronco C, Crepaldi C, Cruz DN, editors. Peritoneal Dialysis – from basic concepts to clinical excellence. Basel: Karger; 2009. p. 27−34.
William JD, Craig KJ, Topley N, Von Ruhland C, Fallon M, New-man GR, et al. Morphological changes in the peritoneal mem-brane of patients with renal disease. J Am Soc Nephrol 2002; 13(2): 470−9.
Stojimirović B, Obradović M, Trpinac D, Milutinović D, Nešić V. Peritoneal lining cells changes in end stage kidney disease. Facta Universitatis 2000; 7(1): 97−101.
Trpinac DP, Stojimirović BB, Obradović MM, Milutinović DD, Obrasdović DI, Nešić VB. Effect of uremia and peritoneal dialy-sis on peritoneal mesothelial cells. Vojnosanit Pregl 2002; 59(1): 17−21. (Serbian)
Stojimirović BB, Obradović MM, Trpinac DP, Milutinović DD, Obradović DI, Nešić B. Characteristics of lamellar bodies in peritoneum Facta Universitatis 2002; 9(2): 171−4.
Trbojević-Stanković J, Obradović M, Cemerikić-Martinović V, Trpinac D, Lausević Z, Stojimirović B. Immunohistochemical study of pathological alterations of peritoneum in patients with terminal renal insufficiency and on peritoneal dialysis. Vojnosanit Pregl 2011; 68(7): 556−60.
Smit W, Parikova A, Struijk DG, Krediet RT. The difference in causes of early and late ultrafiltration failure in peritoneal dialysis. Perit Dial Int 2005; 25(Suppl 3): S41−5.
Stojimirović B, Jovanović N, Laušević Ž, Krstić S, Obradović M, Žunić-Božinovski S. First histological findings in rabbit model of peritoneal dialysis. Acta Veterinaria. 2010; 60 (5−6): 625−32.
Stojimirovic B, Jovanovic N, Lausevic Z, Krstic S, Trbojevic-Stankovic J, Trpinac D, et al. Possibilities of histological studies in non-uremic rabbit model of peritoneal dialysis. J AnimVet Adv 2011; 10(11): 1414−20.
Žunić-Božinovski S., Laušević Ž, Krstić S, Jovanović N, Trbojević-Stanković J, Stojimirović B. An experimental, non-uremic rabbit model of peritoneal dialysis. Physiol Res 2008; 57(2): 253−60.
Hirihara I, Kusano E, Yanagiba S, Miyata Y, Ando Y, Muto S, et al. Peritoneal injury by methylglyoxal in peritoneal dialysis. Perit Dial Int 2006; 26(3): 380−92.
De Vriese AS, Mortier S, Lamiere NH. What happens to the peritoneal membrane in long term peritoneal dialysis? Perit Dial Int 2001; 21(Suppl 3): S9−18.
William JD, Craig KJ, Topley N, Von Ruhland C, Fallon M, New-man GR, et al. Morphological changes in the peritoneal mem-brane of patients with renal disease. J Am Soc Nephrol 2002; 13(2): 470−9.
Peng YM, Shu ZJ, Xiao L, Sun L, Tang WB, Huang Y, et al. A new non-uremic rat model of long term peritoneal dialysis. Physiol Res 2011; 60(1): 157−64.
Santamaria B, Ucero AC, Reyero A, Selgas R, Ruiz-Ortera M, Catalan M, et al. 3,4-Dideoxyglucosone-3-one as a mediator of peritoneal demesothelization. Nephrol Dial Transplant 2008; 23(10): 3307−15.
Yamamoto T, Tomo T, Okabe E, Namoto S, Suzuki K, Hirao Y. Gluthatione depletion as a mechanism of 3,4-Dideoxyglucosone-3-one-induced cytotoxicity in human peri-toneal mesothelial cells: role in bioimcompatibility of perito-neal dialysis fluid. Nephrol Dial Transplant 2009; 24(5): 1436–42.
Aroeira LS, Aguilera A, Sanchez-Tomero JA, Bajo MA, del Peso G, Jimenez-Heffernan JA, et al. Epithelial to mesenchimal transition and peritoneal membrane failure in peritoneal dialysis patients: pathologic significance and potential therapeutic options. J Am Soc Nephrol 2007; 18(7): 2004−13.
Witowksi J, Ksiazek K, Jorres A. Glucose-induced mesothelial cells senescence and peritoneal neoangiogenesis and fibrosis. Perit Dial Int 2008; 28(Suppl 5): S34–7.
