GROF KARLO KHUEN-HÉDERVÁRY I SRBI U UGARSKOJ I HRVATSKOJ

Sažetak

Grof Karlo Khuen-Héderváry (1849.-1918.) mađarski je političar i državnik, koji je od 1883. do 1903. bio ban Hrvatske, Slavonije i Dalmacije, a zatim u dva navrata predsednik ugarskog Ministarskog veća (27. juna 1903.- 3. novembra 1903. i 17. januara 1910.-22. aprila 1912.). Iako je u velikoj meri obeležio istorijska zbivanja na prelazu iz 19. u 20. vek, ipak je u jugoslovenskoj istoriografiji i narodnoj svesti ostao zapisan u izrazito negativnom svetlu. Interesantno je da je sa jedne strane opštepoznat, a sa druge strane se o njegovom radu zna veoma malo, kao i da o njemu do sada nije napisana nijedna monografija, a prilično je malen i broj naučnih radova o njegovom političkom putu.

U ovome radu dajemo prikaz lika i dela Karla Khuen-Héderváryja kao hrvatskog bana i ugarskog premijera te njegov odnos prema nacionalnom pitanju, sa posebnim naglaskom na saradnju sa Srbima u Ugarskoj i Hrvatskoj. Naime, upravo su Srbi omogućili njegovu dvadesetogodišnju vlast u Hrvatskoj, a ban im je zauzvrat dao vrlo široka prava. To je izazvalo nezadovoljstvo Hrvata koji su ga zbog odnosa prema Srbima prozvali „srpski ban”.