An Ogled o političkoj polarizaciji

  • Tijana D. Perić Diligenski Institut za političke studije, Beograd
Ključne reči: socijalni rascepi, polarizacija, identitet, demokratija, politika

Sažetak


Autor u radu nastoji da odgovori na pitanje koja su izvorišta polarizacije u savremenim autoritarnim državama (koje su proceduralno demokratske) i koje su ključne razlike (tačke sukoba) između polarizovanih strana? Istraživačka pažnja je usmerena i na analizu političkih i širih društvenih efekata polarizacije i na dilemu da li je uopšte moguće umanjiti negativne efekte delovanja vrednosno suprotstavljenih aktera? Autor uočava univerzalnu sociološku zakonomernost po kojoj koreni polarizacije gotovo nepogrešivo izviru iz pluralizma društvenih identiteta koji su izgrađeni na ideologiji, religiji, etničkoj pripadnosti i kojima tendenciozno manipulišu političke elite. Primarno, veštački kreirana politička polarizacija je strategija za mobilisanje biračke baze, a sekundarno ona predstavlja i sredstvo za legitimisanje i konsolidovanje populističkih i autoritarnih režima. Kad društvo jednom počne da se polarizuje, unutar konkurentskih političkih i inih grupacija osnažuje unutargrupna lojalnost i stvara se grupni identitet koji je osetljiv na bilo kakvu drugost, što se ogleda u konfliktima sa interesno i vrednosno suprotstavljenim društvenim grupama i pokretima. 

Biografija autora

Tijana D. Perić Diligenski, Institut za političke studije, Beograd
naučni saradnik

Reference

 


Bramson et al. , ”Understanding Polarization: Meanings, Measures, and Model Evaluation”, Philosophy of Science, 1/2017, 115-159.


Chin-Huat Wong, James Chin, Norani Othman, “Malaysia: Towards a topology of an electoral one party state”, Democratization, 5/2010, 920-949.


Dan Slater, “Democratic careening”, World Politics, 4/2013, 729-763.


Dan Slater, Aries Arugay, “Polarizing figures: Executive power and institutional conflict in Asian democracies”, American Behavioral Scientist, 1/2018, 92-106.


David Karol, “Party Activists, Interest Groups, and Polarization in American Politics”, American Gridlock: The Sources, Character, and Impact of Political Polarization (eds. James Thurber, Antoine Yoshinaka), Cambridge University Press 2015, 68-85.


Garrett et al. , “From partisan media to misperception: Affective polarization as mediator”, Journal of Communication, 5/2019, 490-517.


J. Glaset et al, “Political conservatism as motivated social cognition“, Psychological Bulletin, 3/2003, 339-375.


Jelena Kleut, Dušan Spasojević, “Socijalni rascepi kao interpretativni okvir javnog diskursa u Srbiji”, Susret kultura Zbornik radova knjiga I (ur. Ivana Živančević Sekeruš), Filozofski fakultet 2012, 9-18.


John Ora Reuter, The Origins of Dominant Parties Building Authoritarian Institutions in Post-Soviet Russia, Cambridge University Press 2017.


K. Hanspeter et al, “Globalization and the transformation of the national political space: six European countries compared”, European Journal of Political Research, 6/2006, 921-965.


Kopecky et al. ,  “(Extreme) political polarization and party patronage”, Irish Political Studies, 2/2022, 218-243.


McCoy et al. , Reducing Pernicious Polarization: A Comparative Historical Analysis of Depolarization. Working paper 2022, Washington, Carnegie Endowment for International Peace, 1-45.


Murat Somer, Jennifer McCoy, “Déjà Vu? Polarization and Endangered Democracies in the 21st Century”, American Behavioral Scientist, 1/2018, 3-15.


Noam Lupu, “Party Polarization and Mass Partisanship: A Comparative Perspective”, Political Behavior, 2/2015, 331-356.


Paul DiMaggio, John Evans, Bethany Bryson, ”Have Americans’ Social Attitudes Become More Polarized?”,American Journal of Sociology 3/1996, 690-755.


R. Rekker, “The nature and origins of political polarization over science”, Public Understanding of Science, 4/2021, 3562-368.


Robert Ford, Will Jennings, ”The Changing Cleavage Politics of Western Europe”, Annual Review of Political Science, 23/2020, 295-314.


Roderik Rekker, “The nature and origins of political polarization over science”, Public Understanding of Science, 4/2021, 353.


Ronald Inglehart, “Changing values among Western publics from 1970-2006”, West European Politics, 31/2008, 130-146.


Ronald Inglehart, Modernization and Postmodernization: Cultural, Economic, and Political Change in 43 Societies, New Jersey 1997.


Seymour Martin Lipset, Stein Rokkan, ”Cleavage structures, party systems, and voter alignments. An introduction”, Party Systems and Voter Alignments: Cross-National Perspectives (eds. Stein Rokkan, Seymour Martin Lipset), Free Press 1967, 1-64.


Slaviša Orlović, „Društveni rascepi i njihov uticaj na partijski sistem Srbije“, Srpska politička misao specijalno izdanje, 2/2015, 103-124.


Thomas Carothers, Andrew O’ Donohue, Democracies Divided The Global Challenge of Political Polarization, Brookings Institution Press 2019.


Tijana Perić Diligenski, „Antimigrantska diskurzivna matrica kao politički narativ“, Zbornik radova Pravnog fakulteta u Novom Sadu, 4/2019, 1319-1330.


Victor Ginsburgh, Sergio Perelman, Pierre Pestieau, “Populism and Social Polarization in European Democracies”, CESifo Economic Studies 4/2021, 371-404.


 


Internet izvori


https://www.ipsos.com/en-uk/bbc-global-survey-world-divided


https://talas.rs/2021/06/11/dubine-podela-erdoganova-turska-u-vrtlogu-modernizacije/


https://talas.rs/2020/07/18/zablude-strahovi-i-podele-sudbina-demokratije-u-poljskoj/

Objavljeno
2024/01/03
Rubrika
Originalni naučni rad