Stambena arhitektura Đorđa Pavlovića Kovaljevskog u Beogradu
Sažetak
Arhitekata i urbanista Đorđe Pavlovič Kovaljevski spada u red najznačajnijih autor koji su stvarali u Beogradu u periodu između dva svetska rata. Uprkos tome, njegova profesionalna delatnost i život nisu često bili predmet naučnih tekstova, dok je proučavanje njegovih stambenih projekata gotovo u potpunosti izostalo. U ovom rad su prikazani stambeni projekti Kovaljevskog koje je izradio u Beogradu uglavnom u saradnji sa arhitektom Vladimirom Bilinskim. Analiza je zasnovana na originalnim arhivskim planovima, spisima i fotodokumentaciji. Stambeni objekti koje su ova dvojica ruskih arhitekti projektovali tokom 1921–1923. godine činio je dijapazon od malih prizemnih kuća, preko ugrađenih višespratnica u uličnom nizu, do prostranih vila. Mada projekti koje su izradili Kovaljevski i Bilinski ne spadaju u najznačajnija ostvarenja međuratne beogradske stambene arhitekture, njihovo proučavanje je važno jer doprinosi boljem razumevanju i vrednovanju kakao rada samih autora, tako i ukupnog arhitektonskog stvaralaštva tog perioda. U širem smislu, ovaj tekst se nadovezuje na naučno-istraživačke tendencije revalorizacije kulturnih, društvenih i istorijskih vrednosti stambene arhitekture Beograda, nastale krajem 19. i u prvoj polovini 20. veka, kao značajnog segmenta materijalnog i nematerijalnog kulturnog nasleđa i identiteta grada i time doprinose njenom adekvatnijem tumačenju i očuvanju.
Reference
*** (1928): Ko je ko u Jugoslaviji, Beograd i Zagreb, Jugoslovenski Godišnjak i Nova Evropa.
Blagojević, Lj. (2000): Moderna kuća u Beogradu (1920-1941), Beograd, Zadužbina Andrejević.
Bogunović, S. (2005): Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, Beograd, Beogradska knjiga
Borić, T. (2004): Terazije: urbanistički i arhitektonski razvoj, Beograd, Zlatousti.
Vuksanović-Macura, Z. (2012): Život na ivici stanovanje: stanovanje sirotinje u Beogradu 1919-1941, Beograd, Orion art.
Vuksanović-Macura, Z. (2014): Generalni plan Beograda 1923: komparacija planiranog i ostvarenog, Doktorska disertacija, Beograd, Univerzitet u Beogradu Arhitektonski fakultet.
Đurić-Zamolo, D. (2009): Graditelji Beograda: 1815–1914, Beograd, Muzej grada Beograda, drugo izmenjeno izdanje.
Đurđević, M. (2002-2003): Urbanističko-arhitektonska delatnost Đorđa Pavloviča Kovaljevskog u Srbiji, Godišnjak grada Beograda XLIX-L, str. 169-181.
Kadijević, A. (2002-2003.), Uloga ruskih emigranata u beogradskoj arhitekturi između dva svetska rata, Godišnjak grada Beograda XLIX-L, str. 131-142.
Latinčić, O. (2011.): Valerij Vladimirovič Staševski (1882–?) u Beogradu: podaci iz arhivske građe Istorijskog arhiva Beograda, Nasleđe XII, str. 169-196.
Macura, V. (1996): Beogradske partaje i mogućnosti njihove obnove, Izgradnja 7, str. 434-442.
Miletić-Abramović, Lj. (2002): Arhitektura rezidencija i vila Beograda: 1830-2000, Beograd, Karić fondacija.
Nestorović, B. (1955): Evolucija beogradskog stana, Godišnjak grada Beograda II, str. 247−270.
Roter-Blagojević, M. (2006): Stambena arhitektura u 19. i početkom 20. veka, Beograd, Arhitektonski fakultet i Orion art.