Akvatektura parka: prikaz metodološkog ogleda u procesu projektovanja Linijskog parka u Beogradu
Sažetak
Rad se bavi tumačenjem pojma akvatekture u procesu projektovanja prostorno-programske celine Zone 8 Linijskog parka u Beogradu, koja se posmatra kao studija slučaja za razumevanje iznetog pojma i metode u operativnoj arhitektonsko-urbanističkoj praksi. U tekstu je opisan primenjeni metodološki postupak strukturacije prostora vodom, koji za cilj ima projektovanje ambijenata inspirisanih prirodom. Sprovedeni metodološki ogled se ilustruje grafičkim prikazima samog procesa u kome se analiziraju boje i oblici vode kroz posmatranje kapi vode pod mikroskopom. Hipoteza je da se u kapi vode može očitati niz informacija bitnih za arhitektonsko delovanje, a sprovedeno istraživanje nudi set postupaka i metoda koje se mogu aplicirati i kontrolisati kroz kreativni čin obojavanja, odnosno stvaranja onoga što će u radu biti označeno kao prostorne slike. Dobijeni podaci se primenjuju u strukturiranju akvatekture parka i parkovskih paviljona. Detaljnije se pojašnjavaju prostorne strukture, poput parterne fontane na trgu i centralnog objekta parkovskog paviljona, koji se tumači kao svojevrsna kuća vode. Ovako protumačena metodološka studija slučaja Zone 8 Linijskog parka u Beogradu nudi nova viđenja i razumevanja akvatekture u Beogradu, odnosno pruža još jedan od mogućih načina primene i razumevanja koncepata Plavo-zelenog sna (BGD − Blue Green Dream) i Prirodom inspirisanih rešenja (NBS – Nature Based Solutions) u oblikovanju javnih prostora grada.
Reference
Barker, R., R. Coutts (2016) Aquatecture: Buildings and cities designed to live and work with water, London, RIBA Publishing
Bašlar, G. (2006a) Zemlja i sanjarije o počinku: ogled o slikama intimnosti, Sremski Karlovci, Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića
Bašlar, G. (2006b) Vazduh i snovi: ogled o imaginaciji kretanja, Sremski Karlovci, Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića
Bašlar, G. (2004) Zemlja i sanjarije volje: ogled o imaginaciji materije, Sremski Karlovci, Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića
Bašlar, G. (1998) Voda i snovi: ogled o imaginaciji materije, Sremski Karlovci, Novi Sad, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića
Bašlar, G. (1969) Poetika prostora, Beograd, Kultura
Beogradska živa urbana laboratorija (BELLAB) (2020) Linijski park, dostupno na: https://bellab.rs/linijskipark/, (pristupljeno 09.12.2020)
Blagojević, Lj., D. Ćorović (2011) Klimatske promene i estetika savremene arhitekture, u: Đokić, V. i Lazović, Z. (ur.) Uticaj klimatskih promena na planiranje i projektovanje, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet, str. 19−3.
Blue Green Dream (2015) Blue Green Solutions: The Guide, dostupno na: http://bgd.org.uk/about/blue-green-solutions-the-guide/; (pristupljeno 21.11.2019)
Božović, R., Č. Maksimović, A. Mijić, K.M. Smith, I. Suter, M. Van Reeuwijk (2017) Blue Green Solutions. A Systems Approach to Sustainable, Resilient and Cost-Efficient Urban Development, dostupno na: http://hdl.handle.net/10044/1/50548, (pristupljeno 21.11.2019)
Centar za eksperimente i urbane studije (CEUS) (2019) CLEVER Cities if the first Horizon 2020 project for the City of Belgrade and CEUS, dostupno na: http://ceus.rs/wordpress/clevercities/ (pristupljeno 10.12.2020)
CLEVER Cities (2018) Belgrade, dostupno na: https://clevercities.eu/belgrade/ (pristupljeno 09.12.2020)
Cook, P. (1969) Architecture: action and plan, London/New York, Studio Vista / Reinhold Art
Ćerimović, V. (2017) Pejzažna arhitektura 3D vizija, znanje i učenje, Beograd, Akademska misao
Diller Scofidio + Renfro, The High Line, New York [online], dostupno na: https://dsrny.com/project/the-high-line, (pristupljeno 12.12.2019)
Društvo arhitekata Beograda (DAB) / Grad Beograd, Služba glavnog urbaniste grada Beograda (2020) Izveštaj stručnog tima: Proglašenje pobednikčih timova za izradu idejnog rešenja Linjskog parka, dstupno na: http://www.dab.rs/downloads/IZVEŠTAJ STRUČNOG TIMA.pdf (pristupljeno 31.10.2020)
Društvo arhitekata Beograda (DAB) / Grad Beograd, Služba glavnog urbaniste grada Beograda (2019) Poziv mladim profesionalnim timovima za kvalifikaciju za izradu idejnog rešenja dela područja Linijskog parka u Beogradu.
E-kapija (2015) Projekat domaćih stručnjaka "Blue green dream" dobio prestižno priznanje u Londonu, dostupno na: https://www.ekapija.com/news/1313949/projekat-domacih-strucnjaka-blue-green-dream-dobio-prestizno-priznanje-u-londonu (pristupljeno 09.12.2020)
EuPOLIS (2019) City of Belgrade, Available at: https://eupolis-project.eu/project/city-of-belgrade (pristupljeno 21.10.2019)
Grad Beograd, Sekretarijat za informisanje (2021) Javni uvid u Nacrt plana detaljne regulacije za linijski park − Stari grad i Palilula, dostupno na: https://www.beograd.rs/lat/gradski-oglasi-konkursi-i-tenderi/1783021-javni-uvid-u-nacrt-plana-detaljne-regulacije-za-linijski-park---stari-grad-i-palilula_2/ (pristupljeno 31.10.2021)
Ivanović, M. (2020) Linijski park: od A do Š, Gradnja [online], dostupno nа: https://www.gradnja.rs/linijski-park-beograd/ (pristupljeno 10.01.2021)
IUCN, International Union for Conservation of Nature (2015) Nature-based Solutions (2019, October 21), dostupno na: https://www.iucn.org/commissions/commission-ecosystem-management/our-work/nature-based-solutions, pristupljeno 21.10.2019.
Korica, I., M. Nikolajević, M. Stojković Minić, P. Tošić, T. Mišljenović, U. Korica (2020) Idejno arhitektonsko-urbanističko rešenje Zone 8 Linisjki park, Beograd [Katalog konkursnog rešenja], Beograd, Služba glavnog urbaniste grada Beograda uz podršku Društva arhitekata Beograda, neobjavljena studija
Mako. V. (2009) Estetika − Arhitektura: Sedam tematskih rasprava, Beograd, Orion art
Milenković, V. (2015) Projektovanje nove pojavnosti vode u urbanom pejzažu Novog Beograda, u: Đokić, V. i Lazović, Z. (ur.) Uticaj klimatskih promena na planiranje i projektovanje: Srbija, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet, str. 47−55.
Mitrašinović, M. (2006) Total Landscape, Theme Parks, Public Space, London, Routledge
Mladenović, M. (2020) Linijski park: Šta da očekujemo i od čega da strepimo, Gradnja [online], dostupno nа: https://www.gradnja.rs/linijski-park-sta-da-ocekujemo-i-od-cega-da-strepimo/ (pristupljeno 10.10.2021)
Moore, C. W. (1994) Water and Architecture, New York, Harry N. Abrams Publishers Inc.
Moool (2021) Jiaozhou Sanli River (the Central Business District) by LDG, dostupno na: https://mooool.com/en/jiaozhou-sanli-river-the-central-business-district-by-ldg.html, (pristupljeno 10.11.2021)
Nikezić, A., N. Janković (2012) Stanice nove prirodnosti u savremenom gradu, u: Đokić, V. i Lazović, Z. (ur.) Uticaj klimatskih promena na planiranje i projektovanje: razvijanje optimalnih modela, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet, str. 110−127.
Nikolić, M., B. Drobnjak, I. Kuletin Ćulafić (2020) The Possibilities of Preservation, Regeneration and Presentation of Industrial Heritage: The Case of Old Mint “A.D.” on Belgrade Riverfront, Sustainability 2020, 12, 5264, Available online: https://www.mdpi.com/2071-1050/12/13/5264/html (accessed on 09 January 2021)
Pallasmaa, J. (2017) Opipljivost i vreme − beleške o krhkoj arhitekturi, u: Selenić, A. i Đokić, V. (ur.) Prostor vremena: izabrani eseji, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet, str. 51−63.
Stojković Minić, M. (2020) Voda kao inspiracija u procesu arhitektonskog delovanja: prostorne informacije vodene kapi − metodološki ogled, u: Zlatanović-Tomašević, V., Gajić, R. i Stevanović, N. (ur.) Upravljanje urbanim razvojem, prilagodiv grad i zaštita prostora i životne sredine, Beograd, Udruženje inženjera Beograda, str. 278−292.
Stojković Minić, M. (2019) WATER IN ARCHITECTURE: Imaginary Aquatecture space – Houses of Water, in: Possible Worlds of Contemporary Aesthetics: Aaesthetics Between History, Geography and Media – 21 International Congress of Aaesthetics ICA 2019, 22−26 july, 2019 (1924−1935), Belgrade, Serbia, University of Belgrade, Faculty of Architecture
Stojković Minić, M. (2018) Voda: inspiracija u arhitektonskom oblikovanju prostora − ekperimentalno metodološki ogledi: poetizovane informacije vodene kapi, Branko Pavić (mentor), izborni predmet: Arhitektura i vizuelni jezik, Beograd, Univerzitet u Beogradu Arhitektonki fakultet, neobjavljena studija
Urbanistički zavod Beograda (2019) Plan generalne regulacije sistema zelenih površina Beograda, Službeni list grada Beograda, 110/2019.
Vasiljević Tomić, D. (2007) Kultura boje u gradu: identitet i transformacija, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet
Wylson, A. (1986) Aquatecture: architecture and water, London, The Architectural Press
Sva prava zadržana (c) 2021 Arhitektura i urbanizam
Ovaj rad je pod Creative Commons Autorstvo-Deli pod istim uslovima 4.0 međunarodnom licencom.