Projekti Ranka Radovića za porodične kuće

Ključne reči: Ranko Radović, jednoporodično stanovanje, porodične kuće, stambena arhitektura

Sažetak


Ranko Radović (1935-2005) bio je jedan od najistaknutijih arhitekata, urbanista i profesora u Jugoslaviji, značajnog uticaja na stručne i naučne rasprave o planiranju i projektovanju javnih prostora i zgrada, o čemu svedoče ne samo njegovi projekti, već brojne publikacije i javne prezentacije. Pored njegovih poznatih izvedenih javnih objekata poput Spomen kuće na Tjentištu u Bosni i Hercegovini, Zanatsko-uslužnog centra u Beogradu, Gradske kuće u Aranđelovcu, Pošte, Hotela „Partizanka” i Banke u Vrnjačkoj Banji, projektovao je i pet porodičnih kuća. Od pet projektovanih, četiri su izgrađene, međutim, do sada nisu bile u fokusu istraživača ni publikovane u naučnoj ili stručnoj periodici. Ovim prilogom proučavanju stvaralaštva Ranka Radovića se analizirju njegovi projekti porodičnih kuća izgrađenih u periodu od 1975. do 1985. godine u Aranđelovcu, Bačkoj Palanci i Somboru. Značaj Radovićevih projekata porodičnih kuća istražuje se u kontekstu vremena predominantne „kataloške“ jednoporodične stambene gradnje u Srbiji. Ovim radom se istražuje Radovićev projektantski rad u kontekstu njegovih teorijskih pristupa o odnosu tradicije i savremene arhitekture, čime se rasvetlјava njegov doprinos idejama razvoja savremene stanogradnje osme i devete decenije prošlog veka u Srbiji

Reference

Antešević, N. 2013. The influence of Balkan tradition at the Yugoslav architecture of the twentieth century – theoretical and historical treatise through review of selected chronological-spatial examples. In: Bogdanović, R. On Architecture – International Conference nd Exhibition. Conference Proceedings, 462-483.

Antić, I., Folić, R., Mladenović, D., Pavlović, Z., Vuković, S. 1997. Referat za izbor saradnika Univerziteta u Novom Sadu. Novi Sad: Univerzitet u Novоm Sadu.

Babić, G., Antešević, N. 2019. Omaž arhitekti Ranku Radoviću i vrednostima akademskog bivstvovanja. Glasnik društva konzervatora Srbije, 43, 61-64.

Blagojević, Lj. 2000. Moderna kuća u Beogradu (1920–1941). Beograd: Zadužbina Andrejević.

Blagojević, Lj. 2011. Ranko Radović profesor, urbanist, arhitekt i teoretičar arhitekture. Matica: časopis za društvena pitanja, nauku i kulturu, 48, Cetinje i Podgorica, 379-390.

Blagojević, Lj. 2012. Raskršća savremene arhitekture: Ranko Radović i diskurs postmodernizma. Kultura, 134, 182-199.

Bogdanović, B., Stojaković, A., Nešković, J. 1985. Referat. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Vukajlov, Lj. 2017. Peta decenija gradića Pejton. DaNS, 81, 68-70.
Gubić, I., & Leontiadis, S. 2018. Predlozi Ranka Radovića za uređenje centralnih javnih prostora gradova Vojvodine. Građa za proučavanje spomenika kulture Vojvodine, XXXI, 167-177.

Gubić, I., Antešević, N. 2022. Renewal and rethinking: the past two decades of contemporary housing architecture in Serbia [exhibition catalogue] Gallery SABE, Kigali, Rwanda. Novi Sad: Center for Sustainable Urban Development and Culture “Structure”; Kigali: School of Architecture and Built Environment, University of Rwanda.

DaNS. 2001. Ranko Radović Novi Sad 2001 Tabakovićeva nagrada za arhitekturu. Novi Sad: DaNS Društvo arhitekata Novog Sada.

Dinulović, R. 2005. O kontinuitetu ideja i oblika u arhitekturi Ranka Radovića. Arhitektura i urbanizam, 16-17, 14-19.

Krstić, D. 2003. Dogradnja potkrovlja na zgradi FTN-a u Novom Sadu. DaNS, 42, 36.

Janakova Grujić, M. 2010. Milorad Macura (1914-1989). Beograd: VAM, IAUS.

Jevtović, A. 2018. Arhitekta Aleksandar Đokić. doktorska disertacija. Beograd: Univerzitet u Beogradu – Filozofski fakultet.

Jencks, C. 1991. The Language of Post-Modern Architecture. Michigan: Random House Incorporated.

Jencks, C. 2002. The New Paradigm in Architecture: The Language of Postmodernism. London: Yale University Press.

Jovanović, Z. M. 1991. Aleksandar Deroko. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, Društvo konzervatora Srbije.

Kadijević, A. 1990. Život i delo arhitekte Dragiše Brašovana, Godišnjak grada Beograda, XXXVII, 141-173.

Kadijević, A. 1999. Mihajlo Mitrović: projekti, graditeljski život, ideje. Beograd: Nezavisna izdanja Slobodana Mašića, Muzej nauke i tehnike, Muzej arhitekture.

Kadijević, A. 2007. O socrealizmu u beogradskoj arhitekturi i njegovim oprečnim tumačenjima. Nasleđe, IX, 76-88.

Kadijević, A. 2021. Beogradski arhitekti i stanovanje (1945-1990). U: 2021.16. Beogradska internacionalna nedelja arhitekture. Beograd: Društvo arhitekata Beograda, Kulturni centar Beograda.

Krunić, S. 2017. Spasoje Krunić: prostorne metafore. Beograd: Arhitektonski fakultet, Orion Art.

Leontiadis, S., & Gubić, I. 2020. Ranko Radović’s approach to the planning and design of public spaces through projects for cities in Finland and Serbia. Spatium, 44, 29-36.

Milašinović Marić, D. 2010. Arhitektonski biroi, U: 2010. Srpska enciklopedija, Novi Sad-Beograd: Zavod za udžbenike, 350-351.

Milašinović Marić, D. 2011. Razvojni tokovi u Srpskoj arhitekturi od 1945. do 1961. godine. Arhitektura i urbanizam, 33, 3-15.

Milić Akeksić, M. & Radulj, M. 2021. Savremena interpretacija tradicije u arhitekturi Ranka Radovića i Zlatka Ugljena u okviru nacionalnog parka „Sutjeska”. U: Mrlješ, R. ur. 2021. Zbornik radova XI naučno istraživačka konferencija: Graditeljsko nasleđe i urbanizam. Beograd, 334 – 343.

Mitrović, V. 2005. Arhitekta Đorđe Tabaković (1897-1971). Petrovaradin: Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture.

Mitrović, V. 2010. Arhitektura XX veka u Vojvodini. Novi Sad: Muzej savremene umetnosti Vojvodine i Akademska knjiga.

Minić, O., Bogdanović, B., Bjelkov, V. 1972. Referat o izboru jednog docenta za predmet urbanističko projektovanje na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Nenadović, S., Martinović, U., Bogdanović, B. 1977. Referat. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Nenadović, S., Martinović, U., Bogdanović, B. 1980. Referat. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Petrović Njegoš, N. et. al. 2016. Naseljeni crtež – knjiga eseja o likovnom radu Ranka Radovića. Beograd: Orion Art.

Putnik, V. 2010. Folklorizam u arhitekturi Beograda (1918-1950). Godišnjak grada Beograda LVII (2010), 175-210.

Putnik Prica, V. 2021a. Povratak prošlosti: stambeno pitanje i kriza kulture stanovanja u novoj srpskoj arhitekturi. u: A. Kadijević (ur.), Kulturna baština i kriza: heritološki i arhitektonski aspekt, Beograd: Filozofski fakultet, 2021, 81-96.

Putnik Prica, V. 2021b. Stambena arhitektura Beograda 1918-1941. Beograd: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, Univerzitet u Beogradu – Filozofski fakultet.

Radović, R. Modernost i tradicija. Politika. 2. novembar 1974.

Radović, R. 1990. Podsticajno, zagonetno i varljivo mesto tradicije u arhitekturi. De re Aedificatoria, 1, 7-24.

Radović, R. 2005. Novi vrt i stari kavez. Novi Sad: Stylos, 305-306.

Radović, R. 2005a. Moderna arhitektura i tradicija. U: Radović, R. 2005. Novi vrt i stari kavez. Novi Sad: Stylos, 47-52.

Radović, R. 2005b. „Osmehnuti” šarm narodnih kuća, i (zlo)upotreba tih osmeha. U: Radović, R. 2005. Novi vrt i stari kavez. Novi Sad: Stylos, 59-61.

Radovanović, M., Maksimović, B., Minić, O. 1966. Referat o izboru asistenta za predmet Urbanizam na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Radovanović, M., Minić, O., Novaković, B. 1969. Referat o kandidatu Ranku Radoviću za izbor na mesto asistenta. Beograd: Arhitektonski fakultet.

Radulj, M., Milić Aleksić, M., Šukalo, O. 2021. Critical resistance of a hut – in six points (cultivation of critical practice through the memorial house design by the architect Ranko Radović). AGG+ Journal for Architecture, Civil Engineering, Geodesy and related scientific fields, 09 (1), 34-047.

Toševa, S. 1998. Branislav Kojić. Beograd: Građevinska knjiga.

Objavljeno
2022/12/28
Rubrika
Naučni radovi