PRAKSE ONLAJN I DIGITALNE KOMUNIKACIJE TOKOM PANDEMIJE VIRUSA KORONA: SLUČAJ IZDAVAČKIH KUĆA U MAKEDONIJI
Sažetak
Sažetak: Predmet našeg istraživanja su prakse onlajn i digitalne komunikacije tokom pandemije virusa korona sa strane izdavačkih kuća u Makedoniji. Određeni aspekti predmeta istraživanja obuhvataju i promene u komunikaciji i interakciji između izdavačkih kuća i čitalačke publike, kao i korišćenje društvenih mreža. Istraživanje je krenulo od glavnog istraživačkog pitanja: „Kakve su bile onlajn i digitalne komunikacione prakse izdavačkih kuća u Makedoniji tokom pandemije virusa korona?“ Glavna cilj istraživanja je: identifikovanje onlajn i digitalnih komunikacionih praksi izdavačkih kuća. Pritom su korišćene kvalitativne metodske tehnike polustrukturirani intervju i kvalitativna analiza sadržaja.
Istraživanje se bazira na tome da u vremenima globalne krize, komunikacione tehnologije i kultura bi se mogli transformisati u instrumente društvenih promena, u korist pojedinca i čovečanstva i kao „pomoćno oruđe“ za suočavanje sa određenim posledicama, stvaranje novih, poboljšanih uslova života, delovanja i stvaranje novih oblika komunikacije i interakcije i razmene i kreacije kulturnih sadržaja.
Iz obavljenih intervjua i analize sadržaja, možemo zaključiti da je tokom pandemije, posebno u periodu karantina i policijskih časova 2020. godine, najveći deo komunikacije između izdavačkih kuća i čitalačke publike prenet onlajn. Ono što je ključno za promenu komunikacije i interakcije među njima jeste da su aktivnosti i događaji koji se obično realizuju uz fizičko prisustvo, „uživo“, u periodu pandemije realizovani onlajn, tako da se promenio ceo način organizacije tih aktivnosti i događaja, a time su se promenile i navike i korišćenje određenih internet i digitalnih tehnologija i oruđa.
Reference
Boyd, D., & Ellison, N. (2008). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, Volume 13, Issue 1, pp. 210-230. Posećeno 9.1.2022. URL: https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x.
Vilijams, R. (1996). Kulturata. Skopje: Kultura.
Girc, K. (2007). Tolkuvanje na kulturite. Skopje: Magor.
Đorđević, J. (prir.). (2012). Studije kulture (drugo izdanje). Beograd: Službeni glasnik.
Escarpit, R. (1966). The Book Revolution. London: George G. Harrap & Co. Ltd; Paris: UNESCO. Posećeno 15.12.2021. URL: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000003119.
Kelner, D. (2004). Medijska kultura. Beograd: Clio.
Korona virus/COVID-19. (n.d.). Posećeno 11.1.2022. URL: https://covid19.rs/o-covid-19-virusu/.
Milivojević, S. (2001). Javnost i ideološki efekti medija. Reč, 64.10/2001, 151-213. Posećeno 12.1.2022. URL: https://www.fabrikaknjiga.co.rs/rec/64/151.pdf.
Radojković, M., i Miletić, M. (2005). Komuniciranje, mediji i društvo. Novi Sad: Stylos.
Ryder, B., Zhang, T., & Hua, N. (2021). The Social Media “Magic”: Virtually Engaging Visitors during COVID-19 Temporary Closures. Administrative Sciences, 11(2):53. Posećeno 16.1.2022. URL: https://doi.org/10.3390/admsci11020053.
Scarlat, C., & Stănciulescu, G. D. (2021). Covid-19 Pandemic: Threat or Accelerator? The case of Romanian Book Publishing Industry. In M. Al Haziazi, A. Al Hajri, K. P. Subramanian & S. Muthuraman (Eds.), Co-Creating the Post COVID-19 World: Exploring Sustainable Paths, pp. 83-99. Azaiba: Arab Open University. Posećeno 16.1.2022. URL: https://www.researchgate.net/profile/Amr-Elsayed-Ibrahim/publication/351371762_New_learning_paths_Technology_Transformations_Challenges_and_Sustainable_Educational_Practices/links/6094f247a6fdccaebd124752/New-learning-paths-Technology-Transformations-Challenges-and-Sustainable-Educational-Practices.pdf#page=115.
Todorović, D., Petrović, D., i Prlja, D. (prir.). (2014). Internet i društvo (Internet and Society). Beograd i Niš: Srpsko sociološko društvo, Univerzitet u Nišu – Filozofski fakultet, Institut za uporedno pravo, Beograd. Posećeno 9.1.2022. URL: https://www.fpn.bg.ac.rs/wp-content/uploads/2016/07/internet_i_drustvo.pdf.
Tomašević, N., & Ljevak Lebeda, I. (2014). Role of publishing in the cultural and creative industry. Knygotyra 62, 47-59. Posećeno 22.12.2021. URL: https://www.journals.vu.lt/knygotyra/article/view/3610/2622.
Cabrera, I. (2020, 6. novembar). World Reading Habits in 2020 [Infographic]. Global English Editing. Posećeno 23.12.2021. URL: https://geediting.com/world-reading-habits-2020.
Carey, J. (2009). Communication as Culture: Essays on Media and Society. New York: Routledge. Posećeno 12.1.2022. URL: https://www.academia.edu/7446970/James_W_Carey_Communication_as_Culture_Essays.
Communication Theory, Media Dependency Theory. (n.d.). Posećeno 12.1.2022. URL: https://www.communicationtheory.org/media-dependency-theory/.
Švob-Đokić, N., Primorac, J., i Jurlin, K. (2008). Kultura zaborava – Industrijalizacija kulturnih djelatnosti. Zagreb: Naklada Jesenski i Turk, Hrvatsko sociološko društvo.
Autori zadržavaju autorska prava nad objavljenim člancima, a izdavaču daju neekskluzivno pravo da članak objavi, da u slučaju daljeg korišćenja članka bude naveden kao njegov prvi izdavač, kao i da distribuira članak u svim oblicima i medijima.
Licenciranje
Objavljeni članci distribuiraju se u skladu sa licencom Creative Commons Autorstvo - Deliti pod istim uslovima 4.0 International (CC BY-SA). Dopušteno je da se delo kopira i distribuira u svim medijima i formatima, da se prerađuje, menja i nadograđuje u bilo koje svrhe, uključujući i komercijalne, pod uslovom da se na pravilan način citiraju njegovi prvobitni autori, postavi link ka originalnoj licenci, naznači da li je delo izmenjeno i da se novo delo objavi pod istom licencom kao i originalno.
Korisnici su pri tome dužni da navedu pun bibliografski opis članka objavljenog u ovom časopisu (autori, naslov rada, naslov časopisa, volumen, sveska, paginacija), kao i njegovu DOI oznaku. U slučaju objavljivanja u elektronskoj formi takođe su dužni da postave HTML link, kako sa originalnim člankom objavljenim u časopisu CM: Communication and Media, tako i sa korišćenom licencom.
Autori mogu da stupaju u zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad prvobitno objavljen u ovom časopisu.
Politika samoarhiviranja
Autorima je dozvoljeno da objavljenu verziju rada deponuju u institucionalni ili tematski repozitorijum ili da je objave na ličnim veb stranicama (uključujući i profile na društvenim mrežama, kao što su ResearchGate, Academia.edu, itd.), na sajtu institucije u kojoj su zaposleni u bilo koje vreme nakon objavljivanja u časopisu.
Autori su obavezni da pritom navedu pun bibliografski opis članka objavljenog u ovom časopisu (autori, naslov rada, naslov časopisa, volumen, sveska, paginacija) i postave link, kako na DOI oznaku tog članka, tako i na korišćenu licencu.Autorima je dozvoljeno da objavljenu verziju rada deponuju u institucionalni ili tematski repozitorijum ili da je objave na ličnim veb stranicama (uključujući i profile na društvenim mrežama, kao što su ResearchGate, Academia.edu, itd.), na sajtu institucije u kojoj su zaposleni u bilo koje vreme nakon objavljivanja u časopisu.
Odricanje od odgovornosti
Stavovi izneti u objavljenim radovima ne izražavaju stavove urednika i članova redakcije časopisa. Autori preuzimaju pravnu i moralnu odgovornost za ideje iznete u svojim radovima. Izdavač neće snositi nikakvu odgovornost u slučaju ispostavljanja bilo kakvih zahteva za naknadu štete.