Статус витамина Д међу трудницама Северне Македоније: процена стопе недостатка и придруженог фактора ризика

Концентрација витамина Д међу трудницама Северне Македоније

  • Aleksandra Atanasova Boshku 1University Clinic of Obstetrics and Gynecology, Medical Faculty, Ss Cyril and Methodius University of Skopje, Skopje, Republic of Macedonia
Ključne reči: 25(ОХ) витамин Д, жена, трудноћа, недостатак, суплементација

Sažetak


Циљ. Витамин Д је есенцијални витамин који игра кључну улогу у одржавању укупног здравља. Током трудноће, потражња за витамином Д се повећава како би се подржале растуће потребе фетуса. Недостатак витамина Д је веома распрострањен код трудница широм света. Циљ нашег истраживања био је да се процени стопа недостатка витамина Д код трудница у Републици Северној Македонији, заједно са факторима утицаја. Материјали и методе: Спровели смо проспективну студију на случајно одабраним трудницама са различитим индексом телесне масе иу две различите сезоне међу корисницима и не-корисницама витаминских суплемената. Резултати: Укупно 309 трудница старијих од 18 година регрутовано је од августа 2022. до јануара 2023. године, са просечном концентрацијом витамина Д од 38,9 (36,6-40,2) нмол/л. У зимском периоду 80,8% трудница имало је недостатак витамина Д. Закључак: Упркос чињеници да више од 77,3% трудница конзумира мултивитамине који садрже витамин Д, недостатак витамина Д је веома распрострањен међу трудницама, посебно међу трудницама и током зимских месеци.

Reference

1. Maternal and child nutrition.pdf [Internet]. [cited 2024 Oct 4]. Available from: https://www.nice.org.uk/guidance/ph11/resources/maternal-and-child-nutrition-pdf-1996171502533
2. Karras SN, Wagner CL, Castracane VD. Understanding vitamin D metabolism in pregnancy: From physiology to pathophysiology and clinical outcomes. Metabolism. 2018 Sep;86:112–23.
3. Agarwal S, Kovilam O, Agrawal DK. Vitamin D and its impact on maternal-fetal outcomes in pregnancy: A critical review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2018 Mar 24;58(5):755–69.
4. Bärebring L, Bullarbo M, Glantz A, Hulthén L, Ellis J, Jagner Å, et al. Trajectory of vitamin D status during pregnancy in relation to neonatal birth size and fetal survival: a prospective co-hort study. BMC Pregnancy Childbirth. 2018 Feb 13;18(1):51.
5. Aghajafari F, Field CJ, Kaplan BJ, Rabi DM, Maggiore JA, O’Beirne M, et al. The Current Recommended Vitamin D Intake Guideline for Diet and Supplements During Pregnancy Is Not Adequate to Achieve Vitamin D Sufficiency for Most Pregnant Women. PLoS ONE. 2016 Jul 1;11(7):e0157262.
6. Pérez-López FR, Pasupuleti V, Mezones-Holguin E, Benites-Zapata VA, Thota P, Deshpande A, et al. Effect of vitamin D supplementation during pregnancy on maternal and neonatal out-comes: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Fertil Steril. 2015 May;103(5):1278-1288.e4.
7. Karras SN, Fakhoury H, Muscogiuri G, Grant WB, van den Ouweland JM, Colao AM, et al. Maternal vitamin D levels during pregnancy and neonatal health: evidence to date and clinical implications. Ther Adv Musculoskelet Dis. 2016 Aug 1;8(4):124–35.
8. Institute of Medicine (US) Committee to Review Dietary Reference Intakes for Vitamin D and Calcium. Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D [Internet]. Ross AC, Taylor CL, Yaktine AL, Del Valle HB, editors. Washington (DC): National Acad-emies Press (US); 2011 [cited 2024 Oct 4]. (The National Academies Collection: Reports funded by National Institutes of Health). Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK56070/
9. World Health Organization. Guideline: vitamin D supplementation in pregnant women [Inter-net]. Geneva: World Health Organization; 2012 [cited 2024 Oct 4]. Available from: https://iris.who.int/handle/10665/85313
10. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). Dietary reference values for vitamin D. EFSA J. 2016;14(10):e04547.
11. nhs.uk [Internet]. 2020 [cited 2024 Oct 4]. Vitamins, minerals and supplements in pregnancy. Available from: https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/vitamins-supplements-and-nutrition/
12. Dovnik A, Mujezinović F, Treiber M, Pečovnik Balon B, Gorenjak M, Maver U, et al. Deter-minants of maternal vitamin D concentrations in Slovenia: A prospective observational study. Wien Klin Wochenschr. 2017 Jan;129(1–2):21–8.
13. Djekic-Ivankovic M, Weiler H, Jones G, Kaufmann M, Kaludjerovic J, Aleksic-Velickovic V, et al. Vitamin D status in mothers with pre-eclampsia and their infants: a case–control study from Serbia, a country without a vitamin D fortification policy. Public Health Nutr. 2016 Apr 18;1:1–11.
14. Borissovа AM, Trifonova B, Dakovska L, Mihailova E, Vukov M. Vitamin D Supplementa-tion for Pregnant Women in Bulgaria. Eur J Prev Med. 2020 Aug 18;8:56.
15. Xyda SE, Kotsa K, Doumas A, Papanastasiou E, Garyfallos AA, Samoutis G. Could the Ma-jority of the Greek and Cypriot Population Be Vitamin D Deficient? Nutrients. 2022 Sep 13;14(18):3778.
16. Sideri V, Antonakos G, Fretzayas A, Attilakos A, Chrelias C, Papaevangelou V, et al. Hypo-vitaminosis D in Healthy Pregnant Women and their Newborns in Greece. Endocr Metab Im-mune Disord Drug Targets. 2019;19(2):159–65.
17. Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO consultation. World Health Organ Tech Rep Ser. 2000;894:i–xii, 1–253.
18. Kimball SM, Holick MF. Official recommendations for vitamin D through the life stages in developed countries. Eur J Clin Nutr. 2020 Nov;74(11):1514–8.
19. Amrein K, Scherkl M, Hoffmann M, Neuwersch-Sommeregger S, Köstenberger M, Tmava Berisha A, et al. Vitamin D deficiency 2.0: an update on the current status worldwide. Eur J Clin Nutr. 2020;74(11):1498–513.
20. Xyda SE, Kotsa K, Doumas A, Papanastasiou E, Garyfallos AA, Samoutis G. Could the Ma-jority of the Greek and Cypriot Population Be Vitamin D Deficient? Nutrients. 2022 Sep 13;14(18):3778.
21. Czech-Kowalska J, Gruszfeld D, Jaworski M, Bulsiewicz D, Latka-Grot J, Pleskaczynska A, et al. Determinants of Postpartum Vitamin D Status in the Caucasian Mother-Offspring Pairs at a Latitude of 52°N: A Cross-Sectional Study. Ann Nutr Metab. 2015;67(1):33–41.
22. Camacho PM, Petak SM, Binkley N, Diab DL, Eldeiry LS, Farooki A, et al. AMERICAN ASSOCIATION OF CLINICAL ENDOCRINOLOGISTS/AMERICAN COLLEGE OF ENDOCRINOLOGY CLINICAL PRACTICE GUIDELINES FOR THE DIAGNOSIS AND TREATMENT OF POSTMENOPAUSAL OSTEOPOROSIS-2020 UPDATE. Endocr Pract Off J Am Coll Endocrinol Am Assoc Clin Endocrinol. 2020 May;26(Suppl 1):1–46.
23. Meija L, Piskurjova A, Nikolajeva K, Aizbalte O, Rezgale R, Lejnieks A, et al. Vitamin D Intake and Serum Levels in Pregnant and Postpartum Women. Nutrients. 2023 Jan;15(15):3493.
24. Hitrova-Nikolova S, Koleva L, Georgieva S, Vakrilova L, Petkova V, Dimitrov M, et al. Vit-amin D Status in Term Newborns and Their Mothers. Proc Bulg Acad Sci. 2023 Apr 30;76(4):622–8.
25. Hauta-alus HH, Holmlund-Suila EM, Rita HJ, Enlund-Cerullo M, Rosendahl J, Valkama SM, et al. Season, dietary factors, and physical activity modify 25-hydroxyvitamin D concentration during pregnancy. Eur J Nutr. 2018 Jun;57(4):1369–79.
26. Holick MF. The vitamin D deficiency pandemic: Approaches for diagnosis, treatment and prevention. Rev Endocr Metab Disord. 2017 Jun;18(2):153–65.
27. Lips P, de Jongh RT, van Schoor NM. Trends in Vitamin D Status Around the World. JBMR Plus. 2021 Nov 30;5(12):e10585.
28. Rupprecht M, Wagenpfeil S, Schöpe J, Vieth R, Vogt T, Reichrath J. Meta-Analysis of Euro-pean Clinical Trials Characterizing the Healthy-Adult Serum 25-hydroxyvitamin D Response to Vitamin D Supplementation. Nutrients. 2023 Sep 14;15(18):3986.
29. Holick MF. A Call to Action: Pregnant Women In-Deed Require Vitamin D Supplementation for Better Health Outcomes. J Clin Endocrinol Metab [Internet]. 2018 Sep 18 [cited 2024 Dec 1]; Available from: https://academic.oup.com/jcem/advance-article/doi/10.1210/jc.2018-01108/5098355
30. Polanek E, Sisák A, Molnár R, Máté Z, Horváth E, Németh G, et al. A Study of Vitamin D Status and Its Influencing Factors among Pregnant Women in Szeged, Hungary: A Secondary Outcome of a Case-Control Study. Nutrients. 2024 May 9;16(10):1431.
31. Tsenkova-Toncheva L, Hristova-Atanasova E, Iskrov G, Stefanov R. Prenatal Vitamin D De-ficiency and Maternal and Fetal Health Outcomes. Cureus. 16(9):e69508.
32. Abdelmageed RM, Hussein SMM, Anamangadan SM, Abdullah RWM, Rauf L, AlFehaidi AS, et al. Prospective cohort study of vitamin D deficiency in pregnancy: Prevalence and lim-ited effectiveness of 1000 IU vitamin D supplementation. Womens Health. 2024 Jan 1;20:17455057231222404.
Objavljeno
2025/04/16
Rubrika
Original paper