OBRASCI NEUROPSIHIJATRIJSKIH SIMPTOMA U PRIMARNIM I SEKUNDARNIM TAUOPATIJAMA: IZ UGLA NEGOVATELJA I PACIJENTA:

Milica Jecmenica Lukic; Gorana Mandić; Tanja Stojković; Aleksandra  Tomić; Nikola Kresojević; Vladana Marković; Iva Stanković; Igor Petrović; Aleksandra Kačar; Vladimir Kostić; Marina Svetel

doi:10.5937/medi57-50986

Milica Jecmenica Lukic Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija http://orcid.org/0000-0003-4255-7192
Gorana Mandić Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, SRbija
Tanja Stojković Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Aleksandra Tomić Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Nikola Kresojević Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Vladana Marković Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Iva Stanković Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Igor Petrović Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Aleksandra Kačar Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Vladimir Kostić Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Marina Svetel Klinika za neurologiju, Univerzitetski Klinički Centar Srbije, Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/medi57-50986

Ključne reči: tauopatije, Alchajmerova bolest, frontotemporalna demencija, progresivna supranuklearna paraliza, neuropsihijatrijski simptomi

Sažetak

Uvod/ciljevi: Poznavanje razlika u profilima neuropsihijatrijskih simptoma (NPS) u primarnim i sekundarnim tauopatijama, naročito u ranim fazama bolesti, može biti od značaja u njihovoj diferencijalnoj dijagnozi. Ciljevi rada: a) ispitivanje obrazaca NPS kod primarnih (frontotemporalna demencija-FTD i progresivna supranuklearna paraliza-PSP) i sekundarnih tauopatija (Alchajmerova bolest-AD); b) ispitivanja razlika u NPS prijavljenih od samih pacijenata i njihovih negovatelja.

Metode: Ispitivanje je obuhvatilo 312 bolesnika, njih 176 sa trajanjem bolesti ≤3 godine. Prisustvo NPS bazirano na proceni negovatelja procenjeno je neuropsihijatrijskim upitnikom (NPI). Procena NPS od strane pacijenata ispitivana je Hamiltonovim skalama depresije i anksioznosti i skalom apatije.

Rezultati: Najizraženiji i najčešći NPS u AD su poremećaji raspoloženja/apatija, dok se u FTD i PSP beleži i značajna učestalost simptoma iz podsindroma agitacije. Profil NPS u FTD i PSP je sličan, ali su iritabilnost i poremećaj motornog ponašanja izraženiji u FTD, dok su poremećaj spavanja dominantna karakteristika PSP. Prevalencija anksioznosti, depresije i apatije prijavljena na NPI upitniku od strane negovatelja, bila je veća od one prijavljene od strane samih pacijenata.

Zaključak: FTD i PSP karakterišu različiti psihijatrijski obrasci u odnosu na AD, sa težim i češćim NPS. Procena negovatelja o promenama u ponašanju pacijenata, mogla bi biti od ključnog značaja za diferencijalnu dijagnozu ovih tauopatija u ranom toku bolesti, posebno u odsustvu jasnih motornih i kognitivnih simptoma. S druge strane, procene simptoma depresije i anksioznosti, a posebno apatije, od strane samih pacijenata i njihovih negovatelja se značajno razlikuju, te se podaci iz ova dva izvora ne mogu smatrati zamenljivim i uporedivim.

OBRASCI NEUROPSIHIJATRIJSKIH SIMPTOMA U PRIMARNIM I SEKUNDARNIM TAUOPATIJAMA: IZ UGLA NEGOVATELJA I PACIJENTA

Profili neuropsihijatrijskih simptoma u tauopatijama

Sažetak