DEJSTVA ANTAGONISTA NMDA RECEPTORA NA AKUTNI POSTOPERATIVNI BOL

Maja Z Stojanovic; Predrag Stevanovic; Sonja Vuckovic; Katarina Savic Vujovic

doi:10.5937/medi0-58810

Maja Z Stojanovic Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Hirurgija sa anesteziologijom, KBC "Zvezdara", Služba za anesteziologiju sa reanimatologijom i intenzivnim lečenjem
Predrag Stevanovic Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija; Univerzitetsko bolnički centar Dr Dragiša Mišović, Beograd, Srbija
Sonja Vuckovic Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd, Srbija; Katedra za farmakologiju, kliničku farmakologiju i toksikologiju, Beograd, Srbija
Katarina Savic Vujovic Medicinski fakultet, Univerzitet u Beogradu, Beograd, Srbija; Katedra za farmakologiju, kliničku farmakologiju i toksikologiju, Beograd, Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/medi0-58810

Ključne reči: NMDA-antagonisti, ketamin, magnezijum-sulfat, akutni bol

Sažetak

Uvod/Cilj istraživanja: Bol predstavlja multifaktorijalni proces sa štetnim efektima na ceo organizam. Randomizovana, otvorena pilot studija istražuje efekat preventivne kombinovane primene ketamina i magnezijum-sulfata na intenzitet postoperativnog bola nakon laparoskopske resekcije tumora debelog creva.

Metod rada: Šezdeset pacijenata je randomizirano u ketamin-magnezijumsku (KM) i kontrolnu (C) grupu. Nakon uvoda u anesteziju, pacijentima KM grupe primenjena je i.v. bolus doza od 0,5 mg/kg ketamina, nakon čega sledi kontinuirana infuzija od 0,6 mg/kg/h koja traje do kraja operacije. Nakon bolus doze ketamina, takođe su dobijali magnezijum-sulfat 20 mg/kg u intravenskoj infuziji (5-10 minuta). Grupa C primila je samo infuziju 0,9% NaCl. Nakon buđenja (0h), intenzitet bola je poređen (0- 46h) između dve grupe.

Rezultati: Mann-Whitney test je pokazao značajno (p<0,05) niže rezultate vizuelno analogne skale (VAS) u KM grupi 0, 1, 2, 10, 22 i 30 sati nakon operacije, i bez statističke značajnosti (p>0,05) za VAS rezultate nakon 6, 14, 18, 38 i 46 sati, u odnosu na C grupu. Ketamin i magnezijum-sulfat su značajno (p<0,05) smanjili postoperativnu potrošnju analgetika, povećali nivo sedacije u 0h postoperativno i povećali ukupno zadovoljstvo pacijenata tretmanom.

Zaključak: Preventivna primena kombinacije ketamina i magnezijum-sulfata ima povoljno dejstvo na postoperativni bol posle laparoskopske resekcije tumora debelog creva.

Biografija autora

Maja Z Stojanovic, Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Hirurgija sa anesteziologijom, KBC "Zvezdara", Služba za anesteziologiju sa reanimatologijom i intenzivnim lečenjem

klinički asistent, specijalista anesteziologije i reanimatologije, Služba za anesteziju, reanimaciju i intenzivno lečenje, KBC "Zvezdara", Beograd