English
Sažetak
This paper examines the issue of training and education of detectives as one of the prerequisites for high-quality and efficient performance of detective work. It is considered that the training should be, to the greatest extent possible, adapted to specific jobs and areas of detective work. Also, training should be part of the overall process of integrating detectives into the security system, that is, the private security sector. The concepts of detective training differ from country to country in terms of the content and structure of the program, duration, organization of implementation or non-implementation, which all together makes it very difficult to compare the results. There is no absolute standardization in this area, as well as relevant research on this topic and related areas. In this regard, the authors emphasize that detective training is an insufficiently researched issue that should be given much more attention. For the purposes of this paper, a comparative legal analysis of the legal regulations and by-laws that treat the models of detective training in Bosnia and Herzegovina and the surrounding countries - the Republic of Serbia, Montenegro and the Republic of Croatia - was performed. Based on the analysis, it can be concluded that different systems of training and education of candidates are in force, from the classic model where the curriculum is implemented according to the subject-modular concept, to mentoring work and internship practice. The aim of this work is to encourage a more comprehensive study of the training and education of detectives and to propose more adequate models suitable for the current time and the detective field of work.
Reference
Đukić, S. (2021). Normativni okvir detektivske djelatnosti u Republici Srpskoj, Bezbjednost – Policija – Građani, Banja Luka.
Đukić, S. (2021). Detektivska djelatnost – normativni okvir i praktični pristup, Fakultet za bezbjednost i zaštitu, Banja Luka.
Đukić, S, Trivunović, J. (2021). Detektivska djelatnost u Republici Sloveniji, Zbornik radova Sigurnost i društvo, Evropski defendologija centar, Banja Luka.
Nikač, Ž, Leštanin, B. (2023). Privatna bezbednost, pravo, teorija i praksa, Kriminalističko-policijski univerzitet, Beograd.
Nikač, Ž, Leštanin, B. (2022). Pravni aspekti uspostavljanja privatne bezbednosti u Republici Srbiji, Zbornik radova, Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Pravni fakultet.
Nikač, Ž., Radovanović R., Zorić V. (2018). Privatna bezbednost u Srbiji – pravni osnovi i edukacija pripadnika, Teme br.01/18, Niš.
Pravilnik o uslovima i načinu obavljanja detektivskih poslova, Službeni glasnik Brčko Distrikta BiH, br. 05-1862/04.
Pravilnik o programu obuke i osposobljavanju lica za vršenje detektivskih poslova, načinu sprovođenja obuke i osposobljavanja i polaganju stručnog ispita za detektive, Službeni glasnik RS, 74/15.
Pravilnik o obuci, osposobljavanju i stručnom ispitu za vršenje detektivskih poslova - Program obuke za osposobljavanje fizičkih lica za vršenje detektivskih poslova, Službeni glasnik RS, broj 27/19
Pravilnik o obuci i načinu polaganja stručnog ispita za pripadnike fizičkog i tehničkog obezbjeđenja i privatnog detektiva, Službeni glasnik Republike Srpske, br. 85/12, 27/19.
Pravilnik o programu i načinu polaganja stručnog ispita za vršenje detektivskih poslova, Službeni list CG, broj 040/21-13994/3.
Pravilniko o načinu osposobljavanja pripravnika, programu i načinu polaganja stručnog ispita za detektiva, Službeni list CG, broj 14/06.
Pravilnik o uslovima, načinu i programu obavljanja pripravničkog staža te polaganju stručnog ispita za privatnog detektiva, Narodne novine RH, broj 511-01-152-9521/2010.
Pravilnik o programu in postopku preizkusa znanja kandidatov za pridobitev licence za opravljanje detektivske dejavnosti, Uradni list RS, št. 79/99, 17/11 – ZDD-1 in 85/11.
Spalević, Z.Ž., Spalević Đ, Konotar LJ. (2018), Obrazovanje službenika obezbjeđenja i detektiva, Economics & Management: Conference Proceedings, Ljubljana,
Štangl Sušnjar G., Zimanji V. (2006), Menadžment ljudskih resursa, II izdanje, Univerzitet u Novom Sadu, Ekonomski fakultet, Subotica.
Šikman, M. (2022). Trideset godina policijskog obrazovanja i obuke u Republici Srpskoj, Bezbjednost, policija, građani, Banja Luka.
Vejnović, D. (2022). Privatna bezbjednost i detektivska djelatnost - sociološki osvrt, Evropski defendologija centar, Banja Luka.
Zakon o detektivskoj delatnosti, Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2013 i 87/2018.
Zakon o agencijama za obezbjeđenja lica i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti, Službeni glasnik Republike Srpske, broj 50/02, 92/05, 91/06, 4/12.
Zakon o agencijama za zaštitu ljudi i imovine, Službeni glasnik FBiH, br. 50/2002.
Zakon o agencijama za osiguranje lica i imovine i privatnoj detektivskoj djelatnosti, Službeni glasnik Brčko Distrikta BiH, br. 27/2004, 15/2005 i 37/2005.
Zakon o detektivskoj djelatnosti, Službeni list CG, br. 25/19.
Zakon o detektivskoj djelatnosti, Službeni list CG, br. 29/2005, 61/2011 i 73/2010-11.
Zakon o privatnim detektivima, Narodne novine RH, broj 114/22.
Zakonom o privatnim detektivima, Narodne novine RH, broj 24/09.
Zakon o detektivski dejavnosti, Uradni list RS, št. 17/11.
Zakono o detektivskoj djelatnosti, Uradni list RS, št. 32/94, 96/02, 90/05, 60/07 in 29/10,
Act security services and the activities of private investigators, CXXXIII - 2005 .
EU General Data Protection Regulation – GDPR, 2016/679.
https://www.z-a-d.de/,14.02.2024.
https://www.z-a-d.de/ueberuns/bildungsplan, 14.02.2024.
https://www.z-a-d.de/bildungsangebote/berufsbildung, 14.02.2024.
https://www.flickr.com/people/okde, 16.02.2024.
https://www.federpol.it/, 16.02.2024.
https://www.federpol.it/category/corsi-di-formazione/, 16.02.2024.
https://www.federpol.it/statuto, 18.02.2024.
https://www.z-a-d.de/, https://www.federpol.it, 18.02.2024.
https://www.udruzenjedetektiva.rs/, 20.02.2024.
https://updh.hr/, 20.02.2024.