Mogućnost primene insekticida i mineralnih ulja u sprečavanju transmisije važnijih virusa krompira koji se prenose biljnim vašima
Ključne reči:
Control methods||, ||Mere suzbijanja, Vectors||, ||vektori, Viruses||, ||virusi, Insecticides||, ||insekticidi, Potatoes||, ||krompir,
Sažetak
Virusi u Srbiji i državama regiona predstavljaju veliki problem i ograničavajući činilac u proizvodnji semenskog krompira. Na nižim nadmorskim visinama, u ravničarskim i brdskim područjima, gde je raširena proizvodnja konzumnog krompira, Y virusom se zarazi u toku
jedne vegetacije više od 50% zdravih biljaka. U takvim uslovima nije moguća proizvodnja semenskog krompira zbog visokog infekcijskog pritiska Y virusom krompira koji se znatno brže širi u odnosu na virus uvijenosti lišća, S virus krompira i druge viruse čiji je ova biljka domaćin.
U ovom radu smo pokušali razjasniti dilemu, koja se često nameće, da li ima efekta primena insekticida u cilju sprečavanja zaraze zdravih biljaka Y i virusom uvijenosti lišća krompira s obzirom na usmene i pisane preporuke, proizvođača pesticida, agronoma i naučnih radnika iz oblasti zaštite bilja, koje nastaju kao posledica logičkog zaključivanja da suzbijanjem vektora, biljnih vaši, suzbijamo i prenošenje virusa.
Rezultati naših istraživanja, što je u saglasnosti i sa rezultatima istraživača iz drugih zemalja, pokazuju da primena insekticida nema efekta na sprečavanje prenošenja Y virusa, koji se vašima prenosi na neperzistentan način, sa spoljnog izvora zaraze. Međutim, primena insekticida može imati efekta u sprečavanju prenošenja Y-VKr sa zaraženih na zdrave biljake unutar useva krompira, a to može imati ukupan pozitivni efekat samo ako se semenski krompir uzgaja u područjima bez spoljnog izvora zaraze. Naši, i rezultati drugih istraživača pokazuju da primena insekticida radi sprečavanja zaraze
zdravih biljaka virusom uvijenosti lišća koji se prenosi na perzistentan način ima efekta.
U zaštiti biljaka krompira od infekcije Y-VKr su efikasna mineralna ulja koja sprečavaju infekciju biljaka ovim virusom i koja se mogu koristiti sa drugim merama u sistemu zaštite semenskog useva krompira od ovog virusa. S obzirom na činjenicu da je, u našim uslovima, početna jednogodišnja zaraza zdravih biljaka krompira Y virusom u odnosu na virus uvijenosti lišća približno 10-20:1, a primena insekticida ne osigurava zaštitu od Y-VKr, onda ova mera ne može imati nikakvog pozitivnog efekta u suzbijanju virusa u uslovima visokog infekcijskog pritiska.
Objavljeno
2012/06/21
Kako citirati
Milošević, D. M. (2012). Mogućnost primene insekticida i mineralnih ulja u sprečavanju transmisije važnijih virusa krompira koji se prenose biljnim vašima. Pesticides and Phytomedicine / Pesticidi I Fitomedicina, 27(2). https://doi.org/10.2298/pif.v27i2.1466
Broj časopisa
Rubrika
Pregledni članak
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).