Udruženost sistemskih oboljenja sa hroničnim pruritusom

HRONIČNI PRURITUS

  • Sanja Jovičić MD
  • Jagoda Balaban
  • Vesna Gajanin

Sažetak


Uvod. Pruritus je neprijatna senzacija koja izaziva želju za češanjem. Jedan je od najčešćih razloga zbog kojih se pacijenti javljaju dermatologu.

Cilj. Utvrditi povezanost hroničnog pruritusa sa kožnim i sistemskim oboljenjima, kao i starosnu i polnu distribuciju u ispitivanoj populaciji.

Metode. Studijom presjeka obuhvaćeno je 120 pacijenata oba pola koji su u periodu od januara 2017. do  januara 2021. godine, ambulantno i bolnički, liječeni na Klinici za kožne i polne bolesti Univerzitetsko Kliničkog centra Republike Srpske (UKC RS) pod dijagnozom pruritusa. Kroz Klinički informacioni sistem (KIS) dobili smo uvid u medicinsku istoriju i ostalu dokumentaciju ispitanika iz koje smo uzimali podatke o dobi i polu ispitanika, početku, toku i trajanju pruritusa, dnevnih ili sezonskih varijacija intenziteta, kao i prisustvo pridruženih kožnih i sistemskih oboljenja.

Rezultati. Od ukupno 120 ispitanika, veći broj (53.3%) ispitanika sa hroničnim je bio muškog pola, a 46,7% ženskog pola, razlika  je statistički značajna (p‹0.05). Analizom distribucije ispitanika prema dobi utvrđeno je da je navjeći broj ispitanika (62.6%) bio stariji od 65 godina, dok je 38,4% ispitanika bilo mlađe od 65 godina. Razlika u dobnoj strukturi je statistički značajna (p‹0.05). Kod ispitanika starijih od 65 godina, pruritus je najčešće (47.3%)  bio udružen sa dijabetesom, a kod ispitanika mlađih od 65 godina sa kožnim oboljenja i stanjima. Razlika je statistički značajna (p‹0.05). 

Zaključak. Kod osoba iznad 65 godina pruritus je najčešće udružen sa sistemskim bolestima (Diabetes mellitus), a kod osoba ispod 65 godina sa dermatološkim oboljenjima (Dermatitis atopica)

Reference

Weisshaar E, Szepietowski JC, Dalgard FJ, Garcovich S, Gieler U, Giménez-Arnau AM, et al. European S2k guideline on chronic pruritus. Acta Derm Venereol 2019;99(5):469-506.

2. Whang KA, Khanna R, Thomas J, Aguh C, Kwatra SG. Racial and gender differences in the presentation of pruritus. Medicines (Basel) 2019 Sep 27;6(4):98. doi: 10.3390/medicines6040098.

3. Fett N, Haynes K, Propert KJ, Margolis DJ. Predictors of malignancy development in patients with chronic pruritus. J Dermatol Sci 2016 May;82(2):123-8.

4. Pereira MP, Ständer S. Chronic pruritus: current and emerging treatment options. Drugs 2017 Jun;77(9):999-1007.

5. Moniaga CS, Tominaga M, Takamori K. Mechanisms and management of itch in dry skin. Acta Derm Venereol 2020 Jan 15;100(2):adv00024. doi: 10.2340/00015555-3344.

6. Reich A, Ständer S, Szepietowski JC. Pruritus in the elderly. Clin Dermatol 2011 Jan-Feb;29(1):15-23.

7. Welz-Kubiak K, Reszke R, Szepietowski JC. Pruritus as a sign of systemic disease. Clin Dermatol 2019 Nov-Dec;37(6):644-56.

8. Cao T, Tey HL, Yosipovitch G. Chronic pruritus in the geriatric population. Dermatol Clin 2018 Jul;36(3):199-211.

9. Sutaria N, Adawi W, Goldberg R, Roh YS, Choi J, Kwatra SG. Itch: pathogenesis and treatment. J Am Acad Dermatol 2022 Jan;86(1):17-34.

10. Mollanazar NK, Smith PK, Yosipovitch G. Mediators of chronic pruritus in atopic dermatitis: getting the itch out? Clin Rev Allergy Immunol 2016 Dec;51(3):263-92.

11. Pavlović M, Stojanović O. [Neurophysiology of pruritus]. In: Karadaglić Đ: [Dermatology]. 2nd edition. Belgrade: Birograf Comp, 2016; pp. 303-321. Serbian.

12. Dalgard F, Svensson A, Holm JØ, Sundby J. Self-reported skin morbidity in Oslo. Associations with sociodemographic factors among adults in a cross-sectional study. Br J Dermatol 2004 Aug;151(2):452-7.

13. Umičević-Šipka S, Balaban J, Bijelić R. Association between skin manifestations and glycemic control in patients with diabetes mellitus type II. Vojnosanit pregl 2021;78(3):323-30.

14.  Sani H, Abubakar AB, Bakari AG. Prevalence and pattern of skin diseases in patients with diabetes mellitus at a tertiary hospital in Northern Nigeria. Niger J Clin Pract 2020 Jul;23(7):970-4.

15.  Quondamatteo F. Skin and diabetes mellitus: what do we know? Cell Tissue Res 2014 Jan;355(1):1-21.

16.  Zhou P, Yang C, Zhang S, Ke ZX, Chen DX, Li YQ, et al. The imbalance of MMP-2/TIMP-2 and MMP-9/TIMP-1 contributes to collagen deposition disorder in diabetic non-injured skin. Front Endocrinol (Lausanne) 2021 Oct 27;12:734485. doi: 10.3389/fendo.2021.734485.

17.  Tse R, Kesha K, Morrow P, Glenn C, Stables S. Commentary on: Kenneally M, Byard RW. Increasing methamphetamine detection in cases of early childhood fatalities. J Forensic Sci doi: 10.1111/1556-4029.14321. J Forensic Sci 2020 Jul;65(4):1384. doi: 10.1111/1556-4029.14459.

18.  Agarwal P, Garg V, Karagaiah P, Szepietowski JC, Grabbe S, Goldust M. Chronic kidney disease-associated pruritus. Toxins (Basel) 2021 Jul 28;13(8):527. doi: 10.3390/toxins13080527.

19.  Combs SA, Teixeira JP, Germain MJ. Pruritus in Kidney Disease. Semin Nephrol 2015 Jul; 35(4): 383-91.

20.  Dawn A, Papoiu AD, Chan YH, Rapp SR, Rassette N, Yosipovitch G. Itch characteristics in atopic dermatitis: results of a web-based questionnaire. Br J Dermatol 2009 Mar;160(3):642-4.

21. Mollanazar NK, Sethi M, Rodriguez RV, Nattkemper LA, Ramsey FV, Zhao H, et al. Retrospective analysis of data from an itch center: Integrating validated tools in the electronic health record. J Am Acad Dermatol 2016 Oct;75(4):842-44.

22. Fourzali KM, Yosipovitch G. Management of itch in the elderly: a review. Dermatol Ther (Heidelb) 2019 Dec;9(4):639-53.

23. Lee HG, Stull C, Yosipovitch G. Psychiatric disorders and pruritus. Clin Dermatol 2017 May-Jun;35(3):273-80.

24. Ferm I, Sterner M, Wallengren J. Somatic and psychiatric comorbidity in patients with chronic pruritus. Acta Derm Venereol 2010 Jul; 90(4):395-400.

Objavljeno
2023/06/24
Rubrika
Originalni naučni članak