Odnos filozofije i sociologije u svetlu fenomenološke filozofije Morisa Merlo-Pontija

Sažetak

U ovom radu autor se, u kontekstu fenomenološke filozofije Morisa Merlo-Pontija, bavi sledećim pitanjima: zašto su dve, po problemima srodne discipline, filozofija i sociologija, postale, u velikoj meri, udaljene i čak suprotstavljene? Da li je između sociologije, koja je u Merlo-Pontijevo vreme dominantno pozitivistička, i fenomenološke i egzistencijalističke filozofije, moguće uspostaviti plodan dijalog? Da li promena načina na koji se postavljaju problemi o društvu može pomoći da se premosti ponor koji postoji između „apsolutno samodovoljne“ filozofije i sociologije, koja, bez svesti o svojim teorijskim pretpostavkama, „samo sakuplja činjenice“? Mogu li se fundamentalni sociološki pojmovi – društvena činjenica, uloga, kultura, institucije... – redefinisati tako da postanu predmet filozofskih analiza, a u isto vreme da revitalizuju filozofske slojeve same sociologije?
Jedno od mogućih rešenja za prevazilaženje neprirodne razdvojenosti ove dve discipline, jeste da osvestimo i osvetlimo zajedničke temelje, jer filozof misli i o naučnim činjenicama, kao što sociolog svaki put kada preispituje pojmovnu mrežu kojom pokušava da obuhvati društvene činjenice, kada se vraća živim izvorima svog znanja – filozofira. Pored analize odnosa sociologije i filozofije, istaknut je i način na koji pozitivistička i fenomenološka metoda vide i razumevaju njihov međusobni odnos.