KREATIVNE INDUSTRIJE I JAVNE KULTURNE POLITIKE – GENEZA ODNOSA I AKTUELNE DEBATE

  • Goran Tomka
DOI: https://doi.org/10.5937/timsact8-5066
Ključne reči: Surprise||, ||iznena]enje, Popularity||, ||popularnost, Popular Culture||, ||popularna kultura, POLICY||, ||politika, industry||, ||industrija, frankfurters||, ||frankfurtska, economy||, ||ekonomija, culture industry||, ||kulturna industrija, Culture||, ||kultura, creativity||, ||kreativnost, creative industries||, ||kreativne industrije,

Sažetak


U poslednjoj deceniji, kreativne industrije postale su veoma popularan koncept unutar javnih politika širom sveta. U mnogim sredinama doživljavan je kao sasvim nov pogled na odnos kulture i ekonomije. Međutim, profit i kulturno stvaralaštvo, u početku teško spojive kategorije, približavali su se tokom čitavog dvadesetog veka, te mesta za iznenađenje gotovo da nema. Cilj ovog rada je da postavi koncept kreativnih industrija u širi istorijski i teorijski okvir, te da posmatra odnos javnih politika prema ovom konceptu. U radu se nudi pregled različitih teorija, od kritičke teorije Frankfurtske škole, preko ranih diskusija o kulturnim politikama u okviru Uneska, do najnovijih debata o kreativnoj ekonomiji i kreativnim industrijama.

Ključne reči: Kulturne industrije, Kreativne industrije, Kulturna politika, Frankfurtska škola

Reference

Adorno, T. (1991). The Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture. London and New York: Routledge.

Benjamin, W. (1974). Eseji. Beograd: Nolit.

Bishop, C. (2012). Participation and Spectacle: Where are we now. U N. Thompson (Ur.), Living as Form: Socially Engaged Art from 1991 to 2011. (str. 34-45). New York: Creative times.

-DCMS. (1998). Creative industries mapping document. London: Department for Culture, Media and Sport.

-DCMS. (2009). Creative Industries Economic Estimates Statistical Bulletin. London, UK: Department of Culture, Media and Sport.

Debord, G. (1967). La société du spectacle. Paris: Buchet/Chastel.

Dragićević Šešić, M. (2012). Za kulturu, protiv kreativnih industrija. Beograd: Academica. Preuzeto sa http://www.madmarx.rs/DragicevicSesicMilena_Za-kulturu-protiv-kreativnih-industrija_2012.pdf

Dragićević Šešić, M., Stojković. B. (2007). Kultura - menadžment, animacija, marketing. Beograd: Clio.

Đorđević, J. (2009). Postkultura - uvod u studije kulture. Beograd: Clio.

Đukić, V. (2009). Država i kultura studije savremene kulturne politike. Beograd: Fakultet dramskih umetnosti.

-EC. (2010). GREEN PAPER: Unlocking the potential of cultural and creative industries. Brussels: European Commission.

-EC. (2010). Europe 2020: A strategy for smart, sustainable and inclusive growth. Brussels: European Commission.

-EC. (2012). European Audiences: 2020 and beyond. Luxembourg: Publications office of the European Union.

Fisk, D. (2001). Popularna kultura. Beograd: Clio.

Florida, R. (2004). The Rise of the Creative Class. New York: Basic Books.

Garnham, N. (2005). From Cultural to Creative Industries: An analysis of the implications of the "creative industries" approach to arts and media policy making in the United Kingdom. International Journal of Cultural Policy, 11(1), 15-29.

Hartley, J., & Cunningham, S. (2001). Creative industries: from Blue Poles to Fat Pipes. U M. Gillies (Ur.), The National Humanities and Social Sciences Summit: Position Papers. Canberra: Department of Education Science and Training.

Hartli, D. (2007). Kreativne industrije. Beograd: Clio.

Hesmondhalgh, D. (2008). Cultural and Creative industries. U T. Bennett (Ur.), The Sage Handbook of Cultural Analysis. (str. 552-569). SAGE Publishing.

Hesmondhalgh, D., & Pratt, A. (2005). Cultural industries and cultural policy. International Journal of Cultural Policy, 11(1), 1-14.

Hoggart, R. (1990). The uses of literacy. Harmonsworth: Penguin.

Horkhajmer, M., & Adorno, T.V. (1989). Dijalektika prosvjetiteljstva (Filozofijski fragmenti). Sarajevo: Svjetlost.

Janković, A.S. (2009). Dug i krivudav put – Bitlsi kao kulturni artefakt. Beograd: Red Box.

Koković, D. (2006). Kulturni kapital i nadoknađujuće obrazovanje. U M. Nikolić & I. Spasić (Ur.), Nasleđe Pjera Burdijea – pouke i nadahnuća. (str. 39-48). Beograd: Institut za filozofiju i društvenu teoriju i Zavod za proučavanje kulturnog razvitka. Preuzeto sa http://instifdt.bg.ac.rs/tekstovi/knjige/Burdije.pdf

Landry, C., Bianchini, F. (1995). Creative city. London: Demos.

Lessig, L. (2008). Remix: Making Art and Commerce Thrive in the Hybrid Economy. London: Bloomsbury Academic.

Marcuse, H. (1991). One-dimensional man: Studies in the ideology of advanced industrial society, (2nd ed.). London and New York: Routledge.

Marks, K. (1964). Kapital - kritika političke ekonomije. Beograd: Kultura.

Mato, D. (2009). All Industries are cultural - A critique of the idea of ‘cultural industries' and new possibilities for research. Cultural Studies, 23(1), 70-87.

McGuigan, J. (1992). Cultural populism. London and, New York: Routledge.

McGuigan, J. (1996). Culture and the public sphere. London and New York: Routledge.

McGuigan, J. (2009). Cool capitalism. NewYork: Pluto press.

Miller, T. (2009). From creative to cultural industries. Not all industries are cultural, and no industries are creative. Cultural Studies, 23(1), 88-99.

Nye, J. (2004). Soft Power: The means to success in world politics. New York: Public Affairs.

O'Connor, J. (2010). The cultural and creative industries: A literature review, (2nd ed.). Newcastle upon Tyne: Creativity, Culture and Education.

Tomka, G. (2010). Dve strane globalizacije: istost vs. raznovrsnost. TIMS Acta, 4, 26-32.

Tomka, G. (2012). Kultura i lokalni razvoj. U D. Tomka i V. Jegdić (Ur.), Turizam i lokalni razvoj. Novi Sad: Fakultet za sport i turizam.

Tomka, G. (2013). Obrazovanje za kreativne industrije. U A. Đerić, M., Milojević, Kulturne industrije i kulturna raznolikost, Bela knjiga, (str. 115-129), Beograd: Academica.

-UNESCO. (1982). Cultural industries: A challenge for the future of culture. Paris: UNESCO.

Storey, J. (2009). Cultural Theory and Popular Culture: An introduction, (5th ed.). Harlow, England: Pearson Longman.

Velimirović, T. (2008). Kultura i/ili obmana (dijalektika prosvetiteljstva). Filozofija i društvo, 19(1), 305-322. doi:10.2298/FID0801305V

Williams, R. (2009). The Analysis of culture. U J. Storey (Ur.), Cultural theory and popular culture. Harlow: Pearson Education.

Witkin, R.W. (2003). Adorno on popular culture. London and New York: Routledge.

Objavljeno
2014/03/31
Broj časopisa
Vol. 8 Br. 1 (2014): TIMS Acta
Rubrika
Pregledni članak
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).