FAKTORI RIZIKA ZA KATETER-VEZANE INFEKCIJE KOD BOLESNIKA NA HEMODIJALIZI

  • Violeta Knezevic Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju
  • Tatjana Djurdjevic Mirkovic Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju
  • Dusan Bozic Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju
  • Gordana Strazmester Majstorovic Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju
  • Igor Mitic Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju
  • Ljiljana Gvozdenovic KLinika za anesteziju i reanimatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi sad
Ključne reči: bubreg, dijaliza;, kateter, povezane infekcije;, faktori rizika.

Sažetak


Uvod/Cilj. Infekcije povezane sa kateterom i dalje predstavljaju značajan uzrok morbiditeta i mortaliteta kod bolesnika na hemodijalizi. Cilj ovog ispitivanja je bio da se utvrdi incidencija, analiziraju faktori rizika i identifikuju etiološki uzročnici kateter infekcija kod ovih bolesnika. Metode. Ispitivanje je sprovedeno na Klinici za nefrologiju i kliničku imunologiju Kliničkog centra Vojvodine u periodu od avgusta 2012. do maja 2015. godine. Ispitivanjem je bilo obuhvaćeno 113 bolesnika lečenih hroničnim hemodijalizama. Upoređivani su faktori rizika od infekcija povezanih sa kateterom kod bolesnika sa dokazanom infekcijom u odnosu na kontrolnu grupu. Analizirani su demografski i laboratorijski parametri, komorbiditeti i upotreba imunosupresivne terapije, dužina dijaliziranja, urgentno plasiranje, pozicija i otežano plasiranje katetera, broj mesta insercije i manipulacija kateterom, postojanje trajnog vaskularnog pristupa u maturaciji ili bez vaskularnog pristupa tokom plasiranja katetera, dužina trajanja katetera, hiruške intervencije (≤ 30 dana od plasiranog katetera), dužina hospitalizacije i izolovani uzročnici infekcija. Rezultati. Kod 113 bolesnika plasirano je 197 katetera, od kojih su 182 bila privremena. Ukupni broj dana katetera iznosio je 17,842, a incidencija infekcija je bila 3.53 slučajeva na 1,000 kateter dana. Tokom perioda praćenja potvrđene su 63 kateter-povezane infekcije, 54 (85.7%) privremenih i 9 (14.3%) trajnih katetera. Multivarijantnom logistističkom regresionom analizom (granične vrednosti određene receiver operating curve – ROC analizom), kao nezavisni prediktori kateter-povezanih infekcija dobijeni su: vrednost hemoglobina < 95 g/l (p < 0.001) i albumina < 33g/l (p = 0.041), trajanje katetera > 90 dana (p = 0.004), > 2/dan manipulacije kateterom (p = 0.011) i trajanje hospitalizacije > 15 dana (p = 0.003). Najčešći uzročnik je bio Staphylococcus spp. koagulaza negativan. Zaključak. Intenziviranje mera prevencije i kontrole infekcija bi znatno smanjilo učestalost kateter-povezanih infekcija i broj hospitalizacija. Pravovremeno kreiranje nativne arteriovenske fistule smanjilo bi upotrebu dijaliznih katetera.

Biografije autora

Violeta Knezevic, Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju

specijalista interne medicine i nefrologije, Docent Medicinskog fakulteta u Novom Sadu

Tatjana Djurdjevic Mirkovic, Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju

specijalista interne medicine i nefrologije, Redovni profesor Medicinskog fakulteta u Novom Sadu

Dusan Bozic, Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju

specijalista interne medicine i nefrologije, Docent Medicinskog fakulteta u Novom Sadu

Gordana Strazmester Majstorovic, Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju

specijalista interne medicine i nefrologije, Asistent Medicinskog fakulteta u Novom Sadu

Igor Mitic, Klinički Centar Vojvodine, Klinika za nefrologiju i kliničku imunologiju

specijalista interne medicine i nefrologije, Redovni profesor  Medicinskog fakulteta u Novom Sadu

Ljiljana Gvozdenovic, KLinika za anesteziju i reanimatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi sad

anesteziolog, redovni profesor Medicinskog fakulteta u Novom Sadu, član Akademije medicinskih nauka

Reference

REFERENCES:

Pantelias K, Grapsa E. Vascular access today. World J Nephrol 2012; 1(3): 69−78.

Serbian Nephrologist Association. Annual report on dialysis and kidney transplant treatments in Yugoslavia, 2010. Belgrade: Serbian Nephrologist Association; 2013.

Xue H, Ix JH, Wang W, Brunelli SM, Lazarus M, Hakim R, et al. Hemodialysis access usage patterns in the incident dialysis year and associated catheter-related complications. Am J Kidney Dis 2013; 61(1): 123−30.

Wadelek J. Haemodialysis catheters. Anestezjol Intens Ter 2010; 42(4): 213−7.

Taylor G, Gravel D, Johnston L, Embil J, Holton D, Paton S. Canadian Hospital Epidemiology Committee. Canadian Nosocomial Infection Surveillance Program. Prospective surveillance for primary bloodstream infections occurring in Canadian hemodialysis units. Infect Control Hosp Epidemiol 2002; 23(12): 716−20.

Katneni R, Hedayati S. Central venous catheter-related bacteriemia in chronic hemodialysis patients: Epidemiology and evidence-based management. Nat Clin Pract Nephrol 2007; 3(5): 256−66.

Fysaraki M, Samonis G, Valachis A, Daphnis E, Karageorgopoulos DE, Falagas ME, et al. Incidence, clinical, microbiological fea-tures and outcome of bloodstream infections in patients un-dergoing hemodialysis. Int J Med Sci 2013; 10(12): 1632−8.

Saran AK, Sabry A, Alghareeb A, Molhem A. Central Venous Catheter-Related Bacteremia in Chronic Hemodialysis Patients: Saudi Single Center Experience. Eur J Gen Med 2013; 10(4):208-213.

Jaber BL. Bacterial infections in hemodialysis patients: Patho-genesis and prevention. Kidney Int 2005; 67(6): 2508−19.

Astor BC, Eustace JA, Powe NR, Klag MJ, Fink NE, Coresh J. CHOICE Study. Type of vascular access and survival among incident hemodialysis patients: the Choices for Healthy Out-comes in Caring for ESRD (CHOICE) Study. J Am Soc Nephrol 2005; 16(5): 1449−55.

Allon M. Dialysis catheter-related bacteremia: treatment and prophylaxis. Am J Kidney Dis 2004; 44(5): 779−91.

Vanholder R, Canaud B, Fluck R, Jadoul M, Labriola L, Marti-Monros A, et al. Diagnosis, prevention and treatment of hae-modialysis catheter-related bloodstream infections (CRBSI): A position statement of European Renal Best Practice (ERBP). NDT Plus 2010; 3(3): 234−46.

Colville LA, Lee AH. Retrospective analysis of catheter-related infections in a hemodialysis unit. Infect Control Hosp Epidemiol 2006; 27(9): 969−73.

Gauna TT, Oshiro E, Luzio YC, Paniago AM, Pontes ER, Chang MR. Bloodstream infection in patients with end-stage renal disease in a teaching hospital in central-western Brazil. Rev Soc Bras Med Trop 2013; 46(4): 426−32.

Aydin Z, Gursu M, Uzun S, Karadag S, Tatli E, Sumnu A, et al. Placement of hemodialysis catheters with a technical, func-tional, and anatomical viewpoint. Int J Nephrol 2012; 2012: 302826.

Mermel LA, Allon M, Bouza E, Craven DE, Flynn P, O’ Grady NP, et al. Clinical practice guidelines for the diagnosis and management of intravascular catheter-related infection: 2009 Update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis 2009; 49(1): 1−45.

Saad TF. Bacteremia associated with tunneled, cuffed hemo-dialysis catheters. Am J Kidney Dis 1999; 34(6): 1114−24.

Nguyen DB, Lessa FC, Belflower R, Mu Y, Wise M, Nadle J, et al. Invasive methicillin-resistant Staphylococcus aureus infections among patients on chronic dialysis in the United States, 2005-2011. Clin Infect Dis 2013; 57(10): 1393−400.

Fram D, Okuno PF, Taminato M, Ponzio V, Manfredi SR, Grothe C, et al. Risk factors for bloodstream infection in patients at a Brazilian hemodialysis center: A case-control study. BMC In-fect Dis 2015; 15: 158.

Caylan R, Yilmaz G, Sozen EE, Aydin K, Koksal I. Incidence and risk factors for bloodstream infections stemming from temporary hemodialysis catheters. Turk J Med Sci 2010; 40(6): 835−41.

Resić H, Ajanović S, Kukavica N, Ćorić A, Mašnić F, Bećiragić A. Infections of tunnelized catheters in patients on hemodialysis: one clinic experience. Acta Med Croatica 2012; 66(Suppl 2): 17−21. (Croatian)

Murea M, James KM, Russell GB, Byrum GV, Yates JE, Tuttle NS, et al. Risk of Catheter-Related Bloodstream Infection in Elderly Patients on Hemodialysis. Clin J Am Soc Nephrol 2014; 9(4): 764−70.

Taylor G, Gravel D, Johnston L, Embil J, Holton D, Paton S. Canadian Nosocomial Infection Surveillance Program. Canadian Hospital Epidemiology Committee: Incidence of bloodstream infection in multicenter inception cohorts of hemodialysis patients. Am J Infect Control 2004; 32(3): 155−60.

Sedlacek M, Gemery JM, Cheung AL, Bayer AS, Remillard BD. Aspirin treatment is associated with a significantly decreased risk of Staphylococcus aureus bacteremia in hemodialysis pa-tients with tunneled catheters. Am J Kidney Dis 2007; 49(3): 401−8.

DOPPS 2010. Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study Program. Annual Report; 2010. Available from: www.dopps.org/ProgramHome/NewsPress.aspx

Barros MB, Francisco PM, Zanchetta LM, César CL. Trends in social and demographic inequalities in the prevalence of chronic diseases in Brazil. PNAD: 2003-2008. Cien Saude Co-let 2011; 16(9): 3755−68. (Portuguese)

Grothe C, da Belasco SA, de Bittencourt CA, Vianna LA, de Sesso CC, Barbosa DA. Incidence of bloodstream infection among patients on hemodialysis by central venous catheter. Rev Lat Am Enfermagem 2010; 18(1): 73−80.

Yilmaz G, Koksal I, Aydin K, Caylan R, Sucu N, Aksoy F. Risk factors of catheter-related bloodstream infections in pa-renteral nutrition catheterization. JPEN J Parenter Enteral Nutr 2007; 31(4): 284−7.

Boelaert JR, Daneels RF, Schurgers ML, Matthys EG, Gordts BZ, Van Landuyt HW. Iron overload in haemodialysis patients in-creases the risk of bacteraemia: a prospective study. Nephrol Dial Transplant 1990; 5(2): 130−4.

Cianciaruso B, Brunori G, Traverso G, Panarello G, Enia G, Strip-poli P, et al. Nutritional status in the elderly patient with urae-mia. Nephrol Dial Transplant. 1995; 10 (Suppl 6): 65−8.

Lukowsky LR, Kheifets L, Arah OA, Nissenson AR, Kalantar-Zadeh K. Patterns and predictors of early mortality in incident hemodialysis patients: New insights. Am J Nephrol 2012; 35(6): 548−58.

Souza RA, Oliveira EA, Silva JM, Lima EM. Avaliação do aces-so vascular para hemodiálise em crianças e adolescentes: um estudo de coorte retrospectivo de 10 anos. J Bras Nefrol 2011; 33: 422−30.

Ethier J, Mendelssohn DC, Elder SJ, Hasegawa T, Akizawa T, Akiba T, et al. Vascular access use and outcomes: An international perspective from the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study. Nephrol Dial Transplant 2008; 23(10): 3219−26.

Jones SM, Ravani P, Hemmelgarn BR, Muruve D, Macrae JM. Morphometric and biological characterization of biofilm in tunneled hemodialysis catheters. Am J Kidney Dis 2011; 57(3): 449−55.

Vascular Access Society. 2013. Home Page, Guidelines, 10. Central venous access. Guidelines10.3. [cited 2013 Sep 10]. Available from: http://www.vascularaccesssociety.com

Weijmer MC, Vervloet MG, Wee PM. Prospective follow-up of a novel design haemodialysis catheter; lower infection rates and improved survival. Nephrol Dial Transplant 2008; 23(3): 977−83.

Premužić V, Tomašević B, Eržen G, Makar K, Brunetta-Gavranić B, Francetić I, et al. Temporary and permanent central venous catheters for hemodialysis. Acta Med Croatica 2014; 68(2): 167−74. (Croatian)

Marik PE, Flemmer M, Harrison W. The risk of catheter-related bloodstream infection with femoral venous catheters as compared to subclavian and internal jugular venous catheters: A systematic review of the literature and meta-analysis. Crit Care Med 2012; 40(8): 2479−85.

Xue H, Ix JH, Wang W, Brunelli SM, Lazarus M, Hakim R, et al. Hemodialysis access usage patterns in the incident dialysis year and associated catheter-related complications. Am J Kidney Dis 2013; 61(1): 123−30.

(FFCL) Dashboard (May 2015). Available from: http://esrdncc.org/wp-content/uploads/2015/08/FFCL-Dashboard-May2015.xlsx

Lee T, Barker J, Allon M. Tunneled cateters in hemodialysis pa-tients, reason and subsequent outcomes. Am J Kidney Dis 2005; 46(3): 501−8.

Samani S, Saffari M, Charkhchian M, Khaki A. Incidence and risk factors of bloodstream catheter-related infections in hemodialysis patients. Comp Clin Pathol 2015; 24(2): 275−9.

Napalkov P, Felici DM, Chu LK, Jacobs JR, Begelman SM. Inci-dence of catheter-related complications in patients with central venous or hemodialysis catheters: A health care claims database analysis. BMC Cardiovasc Disord 2013; 13: 86.

III. NKF-K/DOQI Clinical Practice Guidelines for Vascular Access: update 2000. Am J Kidney Dis 2001; 37(1 Suppl 1): S137−81.

Gonçalves EA, Andreoli MC, Watanabe R, Freitas MC, Pedrosa AC, Manfred SR, et al. Effect of temporary catheter and later referral on hospitalization and mortality during the first year of hemodialysis treatment. Artf Organs 2004; 28(11): 1043−9.

Engemann JJ, Friedman JY, Reed SD, Griffiths RI, Szczech LA, Kaye KS, et al. Clinical outcomes and costs due to Staphylococcus Aureus bacteremia among patients receiving long-term hemodialysis. Infect control hosp. Epidemiol 2005; 26(6): 534−9..

Mesiano ER, Merchan-Hamann E. Bloodstream infections among patients using central venous catheters in intensive care units. Rev Lat Am Enfermagem 2007; 15(3): 453−9.

Mermel LA. Prevention of intravascular catheter-related infections. Ann Intern Med 2000; 132(5): 391−402.

Danese MD, Griffiths RI, Dylan M, Yu HT, Dubois R, Nissenson AR. Mortality differences among organisms causing septicemia in hemodialysis patients. Hemodial Int 2006; 10(1): 56−62.

Nissenson AR, Dylan ML, Griffiths RI, Yu HT, Dean BB, Danese MD, et al. Clinical and economic outcomes of Staphylococcus aureus septicemia in ESRD patients receiving hemodialysis. Am J Kidney Dis 2005; 46(2): 301−8.

Mokrzycki MH, Zhang M, Cohen H, Golestaneh L, Laut JM, Rosenberg SO. Tunnelled haemodialysis catheter bacteraemia: Risk factors for bacteraemia recurrence, infectious complications and mortality. Nephrol Dial Transplant 2006; 21(4): 1024−31.

Al Mohajer M, Darouiche RO. Sepsis syndrome, bloodstream in-fections and device-related infections. Med Clin N Am 2012; 96: 1203−23.

Objavljeno
2020/10/22
Broj časopisa
Rubrika
Originalni članak