Faktori koji utiču na stepen mučnine kod pacijenata na terapiji oralnim preparatima gvožđa
Sažetak
Apstrakt
Uvod/Cilj. Mučnina posle oralne primene preparata gvožđa je česta pojava (11% bolesnika). Veruje se da je posledica akumulacije slobodnih radikala u sluzokoži gastrointestinalnog trakta. Cilj istraživanja bio je da se ustanovi stepen mučnine kod ambulantnih bolesnika koji su bili na terapiji oralnim preparatima gvožđa i da se istraže mogući faktori koji mogu uticati na njega. Metode. Studija preseka sprovedena je na uzorku ambulantnih bolesnika koji su bili na terapiji oralnim preparatima gvožđa. Uzorak je bio slučajan, uključujući sve bolesnike koji su dolazili u apotekarsku ustanovu radi nabavke oralnih preparata gvožđa tokom perioda istraživanja. Učestalost i stepen izraženosti mučnine su mereni pomoću skale (5 parametara) za mučninu izazvanu lekovima (DINS). Rezultati. Ustanovljena je srednja vrednost i standardna devijacija (8,56 ± 5,07) u rasponu od 5 do 25 prema DINS. Svaka dodatna šoljica kafe nedeljeno je povećavala DINS rezultat za 0,143 poena, dok je istorija gastrointestinalne (GIT) bolesti imala zaštitni efekat i ispoljila se kroz smanjenje DINS za 5,923 poena. Zaključak. Učestalost i stepen izraženosti mučnine izazvane oralnom primenom preparata gvožđa ne zavise od primenjene doze, već od unošenja kafe i prethodnog iskustva bolesnika sa simptomima GIT. Modifikacija ishrane i edukacije o vrstama i ozbiljnosti simptoma gastrointestinalnih oboljenja mogla bi biti korisna preventivna mjera za izbjegavanje ili barem ublažavanje mučnine i/ili povraćanja izazvanih oralnom primenom preparata gvožđa.
Reference
REFERENCES
Tolkien Z, Stecher L, Mander AP, Pereira DIA, Powell JJ. Ferrous sulfate supplementation causes significant gastrointestinal side-effects in adults: A systematic review and meta-analysis. PLoS ONE 2015; 10(2): e0117383.
Geisser P, Burckhardt S. The pharmacokinetics and pharmaco-dy¬namics of iron preparations. Pharmaceutics 2011; 3(1): 12‒33.
Casparis D, Del Carlo P, Branconi F, Grossi A, Merante D, Gafforio L. Effectiveness and tolerability of oral liquid ferrous glucon¬ate in iron-deficiency anemia in pregnancy and in the immedi¬ate post-partum period: Comparison with other liquid or solid formulations containing bivalent or trivalent iron. Minerva Gi¬necol 1996; 48(11): 511‒8. (Italian)
Gurusamy KS, Nagendran M, Broadhurst JF, Anker SD, Richards T. Iron therapy in anaemic adults without chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev 2014; (12): CD010640.
Likert R. A Technique for the Measurement of Attitudes. Arch Psychol 1932; 140: 55.
Hendren G, Aponte-Feliciano A, Kovac A. Safety and efficacy of commonly used antiemetics. Expert Opin Drug Metab Toxicol 2015; 11(11): 1753‒67.
Turini M, Piovesana V, Ruffo P, Ripellino C, Cataldo N. An as-sess¬ment of chemotherapy-induced nausea and vomiting direct costs in three EU countries. Drugs Context 2015; 4: 212285.
Leppert W. Emerging therapies for patients with symptoms of opioid-induced bowel dysfunction. Drug Des Devel Ther 2015; 9: 2215-2231.
Boakes RA, Tarrier N, Barnes BW, Tattersall MH. Prevalence of anticipatory nausea and other side-effects in cancer patients receiving chemotherapy. Eur J Cancer 1993; 29A(6): 866‒70.
Budoff PW. The use of prostaglandin inhibitors for the premen-strual syndrome. J Reprod Med 1983; 28(7): 469‒78.
Flaxman SM, Sherman PW. Morning sickness: A mechanism for protecting mother and embryo. Q Rev Biol 2000; 75(2): 113‒48.
Pohanka M, Dobes P. Caffeine inhibits acetylcholinesterase, but not butyrylcholinesterase. Int J Mol Sci 2013; 14(5): 9873‒82.
Cowings PS, Toscano WB. Autogenic-feedback training exercise is superior to promethazine for control of motion sickness symptoms. J Clin Pharmacol 2000; 40(10): 1154‒65.
Fernández-Gaxiola AC, de-Regil LM. Intermittent iron supple-mentation for reducing anaemia and its associated impairments in menstruating women. Cochrane Database Syst Rev 2011; (12): CD009218.
Stevens DA, Smith RF, Lawless HT. Multidimensional scaling of ferrous sulfate and basic tastes. Physiol Behav 2006; 87(2): 272‒9.
Low MS, Speedy J, Styles CE, De‐Regil LM, Pasricha SR. Daily iron supplementation for improving anaemia, iron status and health in menstruating women. Cochrane Database Syst Rev 2016; 4: CD009747.