Zbrinjavanje povreda šake u urgentnom centru – da li napredujemo?
Sažetak
Uvod/Cilj. Povrede šake spadaju među najčešće povrede koje se sreću u urgentnim centrima širom sveta. Neadekvatno lečenje može dovesti do produženog zarastanja, komplikacija, značajnog morbiditeta i invaliditeta. Cilj rada bio je da se sagledaju epidemiologija, faktori rizika i tretman povreda šake u jednom tercijarnom kliničkom centru. Metode. Studija je dizajnirana kao deskriptivna retorspektivna epidemiološka studija koja je obuhvatila sve pacijente sa povredama šake lečene u Univerzitetskom kliničkom centru Vojvodine u Novom Sadu, Srbija u sedmogodišnjem periodu. Analizirani su opšti sociodemografski i klinički podaci: starost, pol, mehanizam povrede, tip povrede, dužina hospitalizacije, način rekonstrukcije defekta, vreme povrede, dužina čekanja na operativno zbrinjavanje i razlozi za odlaganje operativne intervencije. Za svaku povredu lečenu u hospitalnim uslovima izračunat je modifikovan skor za procenu težine povrede šake (MHISS). U obradi podataka korišćen je softverski paket SPSS IBM 21.0. Rezultati. U analiziranom periodu (2012.–2018. godine) tretirano je 34 796 pacijenata sa povredama šake, od kojih je hospitalizovano 554 (1,6%) pacijenata. Prosečna starost hospitalizovanih povređenih pacijenata bila je 43,2 godine; 87,55% pacijenta činili su muškarci, a povrede su većinom (47,2%) nastale u kućnim uslovima. Najčešći uzrok povreda bilo je rukovanje oštricom noža. Prosečna dužina hospitalizacije iznosila je 4 dana. Vrednost MHISS kod većine je iznosila preko 50, što se klasifikuje kao teška povreda. Uočen je trend smanjenja dužine čekanja na operativno lečenje tokom posmatranih godina. Zaključak. Povrede šake predstavljaju kompleksan problem koji pacijenti nekada potcenjuju. Potreba za hirurzima visoko specijalizovanim za šaku i, ponekad, specifičnom opremom (npr. mikroskop), višestruke operativne intervencije, dugotrajna rehabilitacija, potencijalni invaliditet i visoki troškovi lečenja ukazuju na potrebu da se ovaj problem pažljivo proceni i kreira adekvatna strategija kako bi se smanjili ukupni troškovi i pružio bolji tretman osobama izloženim većem riziku od povrede.
Reference
Murphy GR, Gardiner MD, Glass GE, Kreis IA, Jain A, Het-tiaratchy S. Meta-analysis of antibiotics for simple hand injuries requiring surgery. Br J Surg 2016; 103(5): 487–92.
U.S. Department of Labor, Bureau of Labor Statistics. Survey of Occupational Injuries and Illnesses. 2018. Available from: https://www.bls.gov/iif/oshwc/osh/case/cd_r6_2018.htm [accessed on 2020 March 7].
The Republic of Serbia, Ministry of Labour, Employment, veteran and social affairs, The Administration for the Safety and Health at Work report for 2017. Available from: https://
www.minrzs.gov.rs/sites/default/files/2018-11/izvestaj_o_ra
du_uprave_za_2017.pdf [accessed on 2020 March 7]. (Serbi-an)
Ootes D, Lambers KT, Ring DC. The Epidemiology of Upper Extremity Injuries Presenting to the Emergency Department in the United States. Hand (N Y) 2012; 7(1): 18‒22.
Larsen CF, Mulder S, Johansen AM, Stam C. The epidemiology of hand injuries in The Netherlands and Denmark. Eur J Epi-demiol 2004; 19(4): 323‒7.
Sorock GS, Lombardi DA, Courtney TK, Cotnam JP, Mittleman MA. Epidemiology of occupational acute traumatic hand inju-ries: a literature review. Saf Sci 2001; 38(3): 241–56.
Wu Z, Guo Y, Gao J, Zhou J, Li S, Wang Z, et al. The epidemi-ology of acute occupational hand injuries treated in emergency departments in Foshan City, South China. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2018; 24(4): 303‒10.
Nikolić J, Janjić Z. Burn injuries in agriculture. Trakt i pog maš 2009; 14(4): 122‒8.
Nikolić J, Janjić Z. Specifities of hand trauma in agriculture. Vojnosanit Pregl 2009; 66(10): 802‒6. (Serbian)
Ashour OM, Okudan Kremer GE. Dynamic patient grouping and prioritization: a new approach to emergency department flow improvement. Health Care Manag Sci 2016; 19(2): 192‒205.
Ortíz-Barrios MA, Alfaro-Saíz JJ. Methodological Approaches to Support Process Improvement in Emergency Departments: A Systematic Review. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(8): 2664.
Kaushal A, Zhao Y, Peng Q, Strome T, Weldon E, Zhang M, et al. Evaluation of fast track strategies using agent-based simula-tion modeling to reduce waiting time in a hospital emergency department. Soc Econ Plann Sci 2015; 50: 18–31
Abdulwahid MA, Booth A, Kuczawski M, Mason SM. The impact of senior doctor assessment at triage on emergency department performance measures: systematic review and meta-analysis of comparative studies. Emerg Med J 2016; 33(7): 504‒13.
Ajami S, Ketabi S, Yarmohammadian MH, Bagherian H. Wait Time in Emergency Department (ED) Process. Med Arh 2012; 66(1): 53‒7.
Horwitz LI, Green J, Bradley EH. US emergency department performance on wait time and length of visit. Ann Emerg Med 2010; 55(2): 133‒41.
de Putter CE, Selles RW, Polinder S, Panneman MJ, Hovius SE, van Beeck EF. Economic impact of hand and wrist injuries: health-care costs and productivity costs in a population-based study. J Bone Joint Surg Am 2012; 94(9): e56.