Odnos između indeksa apneja-hipopneja, indeksa desaturacije kiseonikom, prosečne saturacije kiseonikom i indeksa telesne mase kod bolesnika sa opstruktivnom apnejom tokom spavanja
Sažetak
Uvod/Cilj. Opstruktivni poremećaj disanja tokom spavanja (obstructive sleep apnea – OSA) uključuje niz stanja koja se manifestuju raznim oblicima poremećaja disanja sa povremenim potpunim prekidima disanja, uzrokovanim opstrukcijom u gornjim disajnim putevima. Poremećaj je češći kod odraslih muškaraca, a gojaznost je značajan predisponirajući faktor. Indeks apneja-hipopneja (apnea-hypopnea index – AHI) glavni je dijagnostički kriterijum, koji govori o učestalosti i trajanju apneičnih faza. Osim AHI, i drugi parametri, kao što su indeks desaturacije kiseonikom (oxygen desaturation index – ODI), prosečno zasićenje (saturacija) kiseonikom (SK) i indeks telesne mase (ITM), mogu imati dijagnostičku vrednost. Cilj rada bio je da se ispita korelacija između AHI i ODI, AHI i prosečne SK kao i AHI i ITM. Metode. Retrospektivnom studijom obuhvaćeno je 200 bolesnika, 166 muškaraca i 34 žena, starosti između 18 i 65 godina, kod kojih je respiratornom poligrafijom dokazano postojanje OSA. U zavisnosti od vrednosti AHI, bolesnici su podeljeni u tri grupe: Grupa I (AHI 5–15 prekida disanja na sat), Grupa II (AHI 15–30 prekida disanja na sat) i Grupa III (AHI > 30 prekida disanja na sat). Rezultati. Utvrđena je značajna korelacija između AHI i ODI u svim grupama, a najizrazitija korelacija ispoljena je u Grupi III, gde je ODI imao i prediktivnu vrednost za teške oblike apneje. Prosečna SK i ITM bili su u značajnoj korelaciji sa AHI samo u Grupama II i III. Zaključak. Pored AHI, koji je poznat kao glavni dijagnostički parametar za OSA, značajnu ulogu u proceni apneje imaju ODI, prosečna SK i ITM. Snažnom korelacijom sa AHI, kao i prediktivnom vrednošću za teže oblike apneje, ODI ima jednak značaj kao AHI u dijagnostikovanju i proceni težine tog poremaćaja.
Reference
Kong D, Hu C, Zhu H. Oxygen desaturation index, lowest arte-rial oxygen saturation and time spent below 90% oxygen satu-ration as diagnostic markers for obstructive sleep apnea. Am J Transl Res 2023; 15(5): 3597–606.
Wang Y, Fietze I, Salanitro M, Penzel T. Comparison of the val-ue of the STOP-BANG questionnaire with oxygen desatura-tion index in screening obstructive sleep apnea in Germany. Sleep Breath 2023; 27(4): 1315–23.
Varghese L, Rebekah G, N P, Oliver A, Kurien R. Oxygen de-saturation index as alternative parameter in screening patients with severe obstructive sleep apnea. Sleep Sci 2022; 15(Spec 1): 224–8.
Franklin KA, Lindberg E. Obstructive sleep apnea is a common disorder in the population - a review on the epidemiology of sleep apnea. J Thorac Dis 2015; 7(8): 1311–22.
Olson EJ, Moore WR, Morgenthaler TI, Gay PC, Staats BA. Ob-structive sleep apnea-hypopnea syndrome. Mayo Clin Proc 2003; 78(12): 1545–52.
Young T, Palta M, Dempsey J, Peppard PE, Nieto FJ, Hla KM. Burden of sleep apnea: rationale, design, and major findings of the Wisconsin Sleep Cohort study. WMJ 2009; 108(5): 246–9.
Novković D, Cvetković G, Aćimović S, Milić R, Šarac S, Urošević R. Using respiratory polygraphy in diagnosing obstructive sleep apnea – our experiences. Vojnosanit Pregl 2019; 76(11): 1190–3.
Chung F, Liao P, Elsaid H, Islam S, Shapiro CM, Sun Y. Oxygen desaturation index from nocturnal oximetry: a sensitive and specific tool to detect sleep-disordered breathing in surgical patients. Anesth Analg 2012; 114(5): 993–1000.
Christou EE, Kostikas K, Asproudis C, Zafeiropoulos P, Stefaniotou M, Asproudis I. Retinal microcirculation characteristics in ob-structive sleep apnea/hypopnea syndrome evaluated by OCT-angiography: a literature review. Int Ophthalmol 2022; 42(12): 3977–91.
Bommineni VL, Erus G, Doshi J, Singh A, Keenan BT, Schwab RJ, et al. Automatic segmentation and quantification of upper airway anatomic risk factors for obstructive sleep apnea on unprocessed magnetic resonance images. Acad Radiol 2023; 30(3): 421–30.
Rashid NH, Zaghi S, Scapuccin M, Camacho M, Certal V, Capasso R. The value of oxygen desaturation index for diagnosing ob-structive sleep apnea: a systematic review. Laryngoscope 2021; 131(2): 440–7.
Schweitzer PK, Maynard JP, Wylie PE, Emsellem HA, Sands SA. Efficacy of atomoxetine plus oxybutynin in the treatment of obstructive sleep apnea with moderate pharyngeal collapsibil-ity. Sleep Breath 2023; 27(2): 495–503.
Dette FG, Graf J, Cassel W, Lloyd-Jones C, Boehm S, Zoremba M, et al. Combination of STOP-Bang score with Mallampati score fails to improve specificity in the prediction of sleep-disordered breathing. Minerva Anestesiol 2016; 82(6): 625–34.
Reuter H, Herkenrath S, Treml M, Halbach M, Steven D, Frank K, et al. Sleep-disordered breathing in patients with cardiovascu-lar diseases cannot be detected by ESS, STOP-Bang, and Ber-lin questionnaires. Clin Res Cardiol 2018; 107(11): 1071–8.
Temirbekov D, Güneş S, Yazıcı ZM, Sayın I. The ignored param-eter in the diagnosis of obstructive sleep apnea syndrome: the oxygen desaturation index. Turk Arch Otorhinolaryngol 2018; 56(1): 1–6.
Hang LW, Wang HL, Chen JH, Hsu JC, Lin HH, Chung WS, et al. Validation of overnight oximetry to diagnose patients with moderate to severe obstructive sleep apnea. BMC Pulm Med 2015; 15: 24.
Davanian A, Williamson L, Taylor C, Harrover A, Bollinger K, Chaudhary B, et al. Optical coherence tomography angiography and Humphrey visual field in patients with obstructive sleep apnea. J Clin Sleep Med 2022; 18(9): 2133–42.