Nivoi interleukina-6 u suzama pre i posle tretmana excimer laserom
Sažetak
Uvod/Cilj. Imunski odgovor i posledični inflamacijski proces koji nastaju na okularnoj površini nakon dejstva traume, pod uticajem su citokina. Fotoablacija strome rožnjače dejstvom excimer lasera dovodi do hirurški nastale traume. Interleukin-6 (IL-6) poznat je kao proinflamacijski citokin, ali on ispoljava i regenerativna i antiinflamacijska dejstva. Pretpostavlja se da bi ovaj citokin mogao imati značajnu ulogu u procesu zarastanja rane rožnjače nakon izvršene fotoablacije strome LASIK (laser in situ keratomilensis) i PRK (fotorefraktivna keratektomija) metodom. Cilj ovog rada bio je određivanje i upoređivanje nivoa IL-6 u suzama pre i posle lečenja LASIK i PRK metodama. Metode. U studiju je bilo uključeno 68 kratkovidih očiju do -3,0 dioptrija sfere, tj. 198 uzoraka suza (iz svakog oka po 3 uzorka suza), podeljenih u 2 grupe, zavisno od vrste izvedene excimer laser intervencije: grupa 1 – oči lečene LASIK metodom (n = 31) i grupa 2 – oči lečene PRK metodom (n = 37). Uzorci suza su uzeti iz svakog oka i to: pre izvođenja lečenja excimer laserom (0 h, kontrolna grupa), 1 h posle i 24 h posle lečenja excimer laserom. Pacijenti nisu koristili antiinflamacijsku terapiju 24 h nakon intervencije. Uzorci suza su prikupljani mikrohirurškim sunđerom. Nivo IL-6 u suznoj tečnosti određivan je metodom protočne citometrije, primenom komercijalnog kompleta za testiranje koji omogućuje detekciju citokina iz malog volumena. Rezultati. Vrednosti IL-6 bilo je moguće otkriti u 16% uzoraka pre LASIK i u 30% uzoraka pre PRK lečenja. Jedan sat nakon lečenja IL-6 je bilo moguće otkriti u 29% uzoraka LASIK grupe i 43% uzoraka PRK grupe, dok je 24 h nakon lečenja bilo moguće otkriti u 19% uzoraka LASIK grupe i 57% uzoraka PRK grupe. Kada je analizirana dinamika promene vrednosti koncentracije IL-6 u pojedinim grupama, zapaženo je da je i u LASIK grupi i u PRK grupi broj uzoraka u kojima je došlo do porasta vrednosti IL-6 posle 1 h, odnosno posle 24 h, bio značajno veći nego broj uzoraka u kojima su vrednosti IL-6 bile snižene. Analizirajući dinamiku promene koncentracije IL-6 u uzorcima 1 h prema 24 h, u LASIK grupi došlo je do statistički značajnog porasta broja uzoraka u kojima je registrovan pad koncentracije IL-6, dok u PRK grupi nije bilo značajnih promena. Poređenjem srednjih vrednosti IL-6, u svim uzorcima suza u okviru termina 0 h, 1 h, i 24 h, između LASIK i PRK grupe nađen je značajno viši nivo ovog citokina samo 24 h posle tretmana u PRK grupi (p = 0,0031). Zaključak. Nivo IL-6 u suzama raste 1 h i 24 h nakon LASIK i PRK tretmana. Ovaj porast je značajno veći 24 h nakon PRK tretmana u poređenju sa LASIK tretmanom. Promene u nivoima produkcije IL-6 u suzama nakon excimer laser lečenja ukazuju na učešće ovog citokina u procesu oporavka rožnjače nakon fotoablacije strome.
Reference
Schallhorn S. Refractive Surgery: Past, Present, and Future. In: Krachmer JH, Mannis MJ, Holland EJ, editors. Cornea. Philadel-phia: Elsevier-Mosby; 2005. p. 1873−96.
Lahners WJ, Hardten DR. Excimer laser photorefractive kera-tectomy (PRK). In: Yanoff M, Duker JS, editors. Ophthalmolo-gy. St. Louis: Mosby; 2004. p. 148−63.
Netto MV, Mohan RR, Ambrósio R, Hutcheon AE, Zieske JD, Wil-son SE. Wound healing in the cornea: a review of refractive surgery complications and new prospects for therapy. Cornea 2005; 24(5): 509−22.
Wilson SE, Netto M, Ambrósio R. Corneal cells: chatty in devel-opment, homeostasis, wound healing, and disease. Am J Ophthalmol 2003; 136(3): 530−6.
Cameron JD. Corneal reaction to injury. In: Krachmer JH, Mannis MJ, Holland EJ , editors. Cornea. Philadelphia: Elsevier-Mosby; 2005. p. 115−32.
Torres PF, Kijlstra A. The role of cytokines in corneal immuno-pathology. Ocular Immunol Inflamm 2001; 9: 9−24.
Scheller J, Chalaris A, Schmidt-Arras D, Rose-John S. The pro- and anti-inflammatory properties of the cytokine interleukin-6. Bi-ochim Biophys Acta 2011; 1813(5): 878−88.
Acera A, Rocha G, Vecino E, Lema I, Durán JA. Inflammatory markers in the tears of patients with ocular surface disease. Ophthalmic Res 2008; 40(6): 315−21.
Vukosavljević M, Milivojević M, Resan M, Cerović V. Laser in situ keratomyleusis (LASIK) for correction of myopia and hyper-metropia-our one year experience. Vojnosanit Pregl 2009; 66(12): 979−84. (Serbian)
Resan M, Vukosavljević M, Milivojević M. Photorefractive kera-tectomy for correction of myopia-our one-year experience. Vojnosanit Pregl 2012; 69(10): 852−7. (Serbian)
Leonardi A, Tavolato M, Curnow S, Fregona IA, Violato D, Alió JL. Cytokine and chemokine levels in tears and in corneal fibrob-last cultures before and after excimer laser treatment. J Cataract Refract Surg 2009; 35(2): 240−7.
Alio JL, Javaloy J. Corneal inflammation following corneal pho-toablative refractive surgery with excimer laser. Surv Oph-thalmol 2013; 58(1): 11−25.
Malecaze F, Simorre V, Chollet P, Tack JL, Muraine M, Le Guellec D, et al. Interleukin-6 in tear fluid after photorefractive kera-tectomy and its effects on keratocytes in culture. Cornea 1997; 16(5): 580−7.
Prada J, Schruender S, Ngo-Tu T, Baatz H, Hartmann C, Pleyer U. Expression of tumor necrosis factor-α and interleukin-6 in corneal cells after excimer laser ablation in Wistar rats. Eye 2011; 25(4): 534−6.