Petogodišnja retrospektivna studija nekrotizujućeg fasciitisa – iskustvo jednog centra

  • Aleksandar I Kiralj Clinic for Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Zlata Janjić Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Jelena Nikolić Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Borislav Markov Clinic for Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Marija Marinković Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
DOI: https://doi.org/10.2298/5210
Ključne reči: fasciitis, necrotizing||, ||fasciitis, nekrotizujući, risk factors||, ||faktori rizika, surgical procedures, operative||, ||hirurgija, operativne procedure, serbia||, ||srbija,

Sažetak


Uvod/Cilj. Nekrotizujući fasciitis (NF) obično je akutna infekcija površne fascije sa rapidnom progresijom u okolno tkivo, koja često dovodi do sepse i multiorganskog oštećenja sa fatalnim završetkom ukoliko se ne prepozna brzo i ne leči agresivno. Rana dijagnoza i što brže hirurško lečenje presudni su za izlečenje ovih bolesnika. Cilj ovog rada bio je da proceni kliničku sliku svih bolesnika sa  akutnim NF koji su dijagnostikovani i lečeni na hirurškim klinikama Kliničkog centra Vojvodine u Novom Sadu.  Metode. Retrospektivno je ocenjena medicinska dokumentacija bolesnika lečenih od akutnog NF, lokalizovanog na različitim delovima tela, u periodu od januara 2008. do decembra 2012. godine u Kliničkom centru Vojvodine u Novom Sadu. Ova studija je obuhvatila sve bolesnike koji su primljeni preko Urgentnog centra Vojvodine, kojima je postavljena početna dijagnoza akutnog NF i bolesnike kod kojih je dijagnoza postavljena nakon hirurške intervencije. Dokumentovane su razlike u godinama i polu, komorbiditetu ili predispoziciji, lokalizaciji infekcije, biogramima rane i krvi, tipu i broju hirurških intervencija, te stopi mortaliteta. Rezultati. Tokom 5-godišnjeg perioda imali smo 216 bolesnika sa završnom dijagnozom akutnog NF. Većina naših bolesnika (140 – 64.81%) primljena je sa dijagnozom celulitisa, abscesa, flegmone ili sepse. Nažalost, klinički simptomi akutnog NF bili su atipični u vreme inicijalnog ispitivanja. Bol i otok zahvaćene lokalizacije bili su najčešći bias simptoma (183 –84.72%). Većina naših bolesnika bili su muškog pola (164 –75.92%). Među našim bolesnicima najčešća predispozicija bila je uživanje droge (39 – 18.05%), zatim gojaznost (38 –17.59%) i šećerna bolest (31 – 14.35%). Trauma je bila najćešći etiološki faktor (22 – 10.80%) inficiranih rana, slede ih abdominalne (15 – 6.94% i ortopedske (11 – 5.09%) intervencije. U ovoj studiji idiopatski oblik akutnog NF bio je dijagnostikovan kod 20 (9.25%) bolesnika. Većina njih imala je akutni NF tipa I (172 – 79.62%) sa Streptococcus species kao najčešćim mikroorganizmom (125 – 71.02%). Najčešća lokalizacija oboljenja bili su ekstremiteti (151 –69.90%). Najmanji broj bolesnika imao je infekciju lokalizovanu na glavi i vratu (7 – 3.24%). Hirurško lečenje primenjeno je kod svih bolesnika i većina njih (183 – 84.72%) imali su prvu operaciju tokom 24 h. Ostali bolesnici (23 – 10.64%) imali su operaciju nakon stabilizacije opšteg stanja i nakon postavljanja dijagnoze akutnog NF (nejasna dijagnoza pri prijemu). Ekscizioni debridman svih zahvaćenih tkiva, uvek sa fasciektomiom urađen je kod svih bolesnika. Većina naših pacijenata je dva puta operisana (74 – 34.25%). Kod 15 bolesnika (6.94%) urađena je amputacija. U toku hospitalizacije najčešća komplikacija bila je sepsa (156 – 72.22%). Stopa mortaliteta iznosila je 14.34%. Zaključak. Akutni NF retko je, ali veoma teško i, ponekad po život opasno oboljenje supeficijalne fascije i okolnog tkiva. Ukoliko postoji sumnja na akutni NF imperativ lečenja je rana radikalna ekscizija zahvaćenog tkiva sa eksploracijom i ekscizijom superficijalne fascije, te patohistološkim i mikrobiloškim ispitivanjem. Istovremeno sa hirurškim lečenjem preporučuju se odgovarajući antibiotici, te intenzivna terapija koja će regulisati rad organa oštećenih ovom bolešću.

 

Biografije autora

Aleksandar I Kiralj, Clinic for Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
vanredni profesor na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Novom Sadu
upravnik Klinike za maksilofacijalnu hirurgiju Kliničkog centra Vojvodine Novi Sad
Zlata Janjić, Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia

profesor na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Novom Sadu

specijalista plastične i rekonstruktivne hirurgije

upravnica Klinike za plastičnu i rekonstruktivnu hirurgiju Kliničkog centra Vojvodine Novi Sad

Jelena Nikolić, Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia

asistent na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Novom Sadu

specijalista plastične i rekonstruktivne hirurgije

Borislav Markov, Clinic for Maxillofacial Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
specijalista maksilofacijalne hirurgije
Marija Marinković, Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
specijalista plastične i rekonstruktivne hirurgije

Reference

Hutchison R, Bharania P, Lam F. Necrotizing soft tissue infection for the orthopaedic surgeon. Infection 2010; 24(5): 355−62.

Das DK, Baker MG, Venugopal K. Increasing incidence of ne-crotizing fasciitis in New Zealand: a nationwide study over the period 1990 to 2006. J Infect 2011; 63(6): 429−33.

Kao LS, Lew DF, Arab SN, Todd S, Awad SS, Carrick MM, et al. Local variations in the epidemiology, microbiology, and out-come of necrotizing soft-tissue infections: a multicenter study. Am J Surg 2011; 202(2): 139−45.

Sahoo NK, Tomar K. Necrotizing fasciitis of the cervico-facial region due to odontogenic infection. J Oral Maxillofac Surg Med Pathol 2014; 26(1): 39−44.

Lombardi C, Silver LM, Lau KK, Silhanek AD, Connolly FG. Ne-crotizing fasciitis in the lower extremity: A review and case presentation. J Foot Ankle Surg 2000; 39(4): 244−8.

Bernal NP, Latenser BA, Born JM, Liao J. Trends in 393 necro-tizing acute soft tissue infection patients 2000-2008. Burns 2012; 38(2): 252−60.

Sarani B, Strong M, Pascual J, Schwab WC. Necrotizing fasciitis: current concepts and review of the literature. J Am Coll Surg 2009; 208(2): 279−88.

Sarna T, Sengupta T, Miloro M, Kolokythas A. Cervical necrotizing fasciitis with descending mediastinitis: literature review and case report. J Oral Maxillofac Surg 2012; 70(6): 1342−50.

Rangaswamy M. Necrotizing fasciitis: a 10-year retrospective study of cases in a single university hospital in Oman. Acta Trop 2001; 80(2): 169−75.

Wong C, Yam AK, Tan AB, Song C. Approach to debridement in necrotizing fasciitis. Am J Surg 2008;196:19-24.

Chao WN, Tsai CF, Chang HR, Chan KS, Su CH, Lee YT, et al. Impact of timing of surgery on outcome of Vibrio vulnificus-related necrotizing fasciitis. Am J Surg 2013; 206(1): 32−9.

Hsiao C, Weng H, Yuan Y, Chen C, Chen I. Predictors of mortali-ty in patients with necrotizing fasciitis. Am J Emerg Med 2008; 26(2): 170−5.

Kavarodi AM. Necrotizing fasciitis in association with Ludwig΄s angina-a case report. Saudi Dent J 2011; 23(3): 157−60.

Edlich RF, Cross CL, Dahlstrom JJ, Long WB 3rd. Modern con-cepts of the diagnosis and treatment of necrotizing fasciitis. J Emerg Med 2010; 39(2): 261−5.

Afifi RY, El-Hindawi AA. Acute necrotizing fasciitis in Egyptian patients: a case series. Int J Surg 2002; 6(1): 7−14.

Malghem J, Lecouvet FE, Omoumi P, Maldague BE, Vande BB. Ne-crotizing fasciitis: contribution and limitations of diagnostic imaging. Joint Bone Spine 2013; 80(2): 146−54.

Lin JN, Chang LL, Lai CH, Lin HH, Chen YH. Group A strep-tococcal necrotizing fasciitis in the emergency department. J Emerg Med 2013; 45(5): 781−8.

Turecki MB, Taljanovic MS, Stubbs AY, Graham AR, Holden DA, Hunter TB, et al. Imaging of musculoskeletal soft tissue infec-tions. Skeletal Radiol 2010; 39(10): 957−71.

Yu JS, Habib P. MR imaging of urgent inflammatory and infectious conditions affecting the soft tissues of the musculoskeletal system. Emerg Radiol 2009; 16(4): 267−76.

Stamenkovic I, Lew PD. Early recognition of potentially fatal ne-crotizing fasciitis. The use of frozen-section biopsy. N Engl J Med 1984; 310(26): 1689−93.

Majeski J, Majeski E. Necrotizing fasciitis: improved survival with early recognition by tissue biopsy and aggressive surgical treatment. South Med J 1997; 90(11): 1065−8.

Wong C, Khin L, Heng K, Tan K, Low C. The LRINEC (Labora-tory Risk Indicator for Necrotizing Fasciitis) score: a tool for distinguishing necrotizing fasciitis from other soft tissue infec-tions. Crit Care Med 2004; 32(7): 1535−41.

Stegeman SA, Nijhuis I, van Leeuwen GA, Bonsing BA, Steenvoorde P. The value of frozen section biopsy in diagnosing necrotizing fasciitis: proposal of a new grading system. J Tissue Viability 2012; 21(1): 13−6.

Holland MJ. Application of the Laboratory Risk Indicator in Necrotising Fasciitis (LRINEC) score to patients in a tropical tertiary referral centre. Anaesth Intensive Care 2009; 37(4): 588−92.

Liao CH, Lee KY, Su Y, Chuang C, Wong C. Validation of the laboratory risk indicator for necrotizing fasciitis (LRINEC) score for early diagnosis of necrotizing fasciitis. Tzu Chi Med J 2012; 24(2): 73−6.

Janjic Z, Momcilovic D, Skrbic S, Kiralj A, Nikolic J, Necrotizing fasciitis/our experience. VI Croatian Congress of Plastic, Re-contructive and Aesthetic Surgery. Opatija; 2006 October 6−11; Opatija: Abstract book; 2006; 41: М64.

Wall DB, Klein SR, Black S, de Virgilio C. A simple model to help distinguish necrotizing fasciitis from nonnecrotizing soft tissue infection. J Am Coll Surg 2000; 191(3): 227−31.

Janjic Z, Nikolic J, Marinkovic M, Djermanov N. Necrotizing fas-ciitis acute disease of contemporary man. Wounds J 2012: 1(Suppl 1):12.

Liu G, Zhing X, Fu W, Zhao L, Zhang C. Early treatment of ne-crotizing fasciitis secondary to perineal abscess. Eur Surg 2012; 44(2): 120−3.

Wong CH, Chang HC, Pasupathy S, Khin LW, Tan JL, Low CO. Necrotizing fasciitis: clinical presentation, microbiology, and determinants to mortality. J Bone Joint Surg Am 2003; 85−A(8): 1454−60.

Giuliano A, Lewis F, Hadley K, Blaisdell FW. Bacteriology of ne-crotizing fasciitis. Am J Surg 1977; 134(1): 52−7.

Tsai YH, Huang KC, Shen SH, Hsu WH, Peng KT, Huang TJ. Mi-crobiology and surgical indicators of necrotizing fasciitis in a tertiary hospital of southwest Taiwan. Int J Infect Dis 2012; 16(3): e159−65.

Lee JH, Choi H, Kim CH, Sohn JH, Kim H. Fulminant Cerebral Infarction of anterior and posterior cerebral circulation after ascending type of facial necrotizing fasciitis. J Stroke Cerebro-vasc Dis 2014: 23(1): 173−5.

Bellapianta JM, Ljungquist K, Tobin E, Uhl R. Necrotizing fasciitis. J Am Acad Orthop Surg 2009; 17(3): 174−82.

Morgan MS. Diagnosis and management of necrotising fasciitis: a multiparametric approach. J Hosp Infect 2010; 75(4): 249−57.

Aragón-Sánchez J, Quintana-Marrero Y, Lázaro-Martínez JL, Hernández-Herrero MJ, García-Morales E, Beneit-Montesinos JV, et al. Necrotizing soft-tissue infections in the feet of patients with diabetes: outcome of surgical treatment and factors associated with limb loss and mortality. Int J Low Extrem Wounds 2009; 8(3): 141−6.

Objavljeno
2015/07/08
Broj časopisa
Vol. 72 Br. 3 (2015)
Rubrika
Originalni članak