Oksidativni stres izazvan hlorpromazinom kod bolesnika lečenih i akutno otrovanih ovim lekom

  • Bratislav Dejanovic Military Medical Center "Karaburma"; Severni bulevar 1; Belgrade, Serbia
  • Vesna Vuković-Dejanović Institute for Rehabilitation, Belgrade, Serbia
  • Ivana Stevanović Institute for Medical Research Military Medical Academy, Belgrade, Serbia,Faculty of Medicine of the Military Medical Academy, University of Defence, Belgrade, Serbia
  • Ivana Stojanović Institute for Biochemistry, Faculty of Medicine, University of Niš, Niš, Serbia
  • Gordana Mandić Gajić Faculty of Medicine of the Military Medical Academy, University of Defence, Belgrade, Serbia, Clinic of Psychiatry, Military Medical Academy, Belgrade, Serbia
  • Sanda Dilber Department of Organic Chemistry, Faculty of Pharmacy, University of Belgrade, Belgrade, Serbia
DOI: https://doi.org/10.2298/5968
Ključne reči: chlorpromazine||, ||hlorpromazin, poisoning||, ||trovanje, oxidative stress||, ||stres, oksidativni, malondialdehyde||, ||malondialdehid, superoxide dismutase||, ||peroksid dismutaza.,

Sažetak


Uvod/Cilj. Iako hlorpromazin (CPZ) pripada grupi antipsihotika i  široko se primenjuje u kliničkoj praksi već duže vreme, njegov mehanizam dejstva još uvek nije potpuno definisan. Izuzetno teško stanje bolesnika nakon akutnog trovanja CPZ dodatni je razlog za detaljno proučavanje mehanizama toksičnosti leka. U ovoj kliničkoj studiji, ispitivali smo da li je oksidativni stress (OS) uključen u toksične efekte kod bolesnika nakon akutnog trovanja CPZ. Metode. Bolesnici su bili podeljeni u tri grupe: T-grupa – hospitalizovani bolesnici koji su dobijali terapijsku dozu leka (75–150 mg CPZ dnevno); grupa akutno otrovanih osoba, podeljena u dve podgrupe: grupa M (blago trovanje: koncentracija CPZ u serumu: 0.21 ± 0.05 mg/L) i grupa S (teško trovanje: koncentracija CPZ u serumu: 2.66 ± 0.25 mg/L) i grupa C (kontrolna grupa zdravih dobrovoljaca). Parametri OS [ukupni antioksidativni status (TAS) i malondialdehid (MDA) u plazmi)] i aktivnost superoksid dizmutaze (SOD) u hemolizatu eritrocita određivani su spektrofotometrijski, dok je koncentracija CPZ u serumu praćena hromatografski. Svi parametri određivani su jednokratno u grupi C i T, dok su u grupi M i S merenja izvršena u dva termina, posle 24 h i 48 h nakon trovanja. Rezultati. Smanjenje TAS i povećanje aktivnosti SOD dobijeno je u obe grupe bolesnika nakon trovanja, u poređenju sa kontrolnom grupom i grupom bolesnika koja je bila na terapijskim dozama CPZ. Značajno povećanje MDA dobijeno je u grupi bolesnika sa teškim trovanjem, u poređenju sa svim drugim grupama. Zaključak. Promene parametara oksidativnog stresa kod bolesnika nakon trovanja hlorpromazinona pokazuju uključenost oksidativnog stresa u mehanizme toksičnosti ovog leka.

 

 

 


Reference

Suzuki H, Gen K, Inoue Y. Comparison of the anti-dopamine D(2) and anti-serotonin 5-HT(2A) activities of chlorproma-zine, bromperidol, haloperidol and second-generation antipsy-chotics parent compounds and metabolites thereof. J Psycho-pharmacol 2013; 27(4): 396−400.

Xu B, Xu Z, Deng Y, Yang J. Protective effects of Chlorproma-zine and Verapamil against cadmium-induced kidney damage in vivo. Exp Toxicol Pathol 2010; 62(1): 27−34.

Christensen MH, Lien EA, Hustad S, Almås B. Seasonal and age-related differences in serum 25-hydroxyvitamin D, 1,25-dihydroxyvitamin D and parathyroid hormone in patients from Western Norway. Scand J Clin Lab Invest 2010; 70(4): 281−6.

Parikh V, Khan MM, Mahadik SP. Differential effects of anti-psychotics on expression of antioxidant enzymes and mem-brane lipid peroxidation in rat brain. J Psychiatry Res 2003; 37(1): 43−51.

Gattaz WF, Schmitt A, Maras A. Increased platelet phospholi-pase A2 activity in schizophrenia. Schizophr Res 1995;16(1): 6.

Anthérieu S, Bachour-El AP, Dumont J, Abdel-Razzak Z, Guguen-Guillouzo C, Fromenty B, et al. Oxidative stress plays a major role in chlorpromazine-induced cholestasis in human HepaRG cells. Hepatology 2013; 57(4): 1518−29.

Pillai A, Parikh V, Terry AV, Mahadik SP. Long-term antipsy-chotic treatments and crossover studies in rats: differential ef-fects of typical and atypical agents on the expression of anti-oxidant enzymes and membrane lipid peroxidation in rat brain. J Psychiatr Res 2007; 41(5): 372−86.

Naidu PS, Singh A, Kulkarni SK. Carvedilol attenuates neurolep-tic-induced orofacial dyskinesia: possible antioxidant mechan-isms. Br J Pharmacol 2002; 136(2): 193−200.

Taylor A, Robson A, Houghton BC, Jepson CA, Ford WC, Frayne J. Epididymal specific, selenium-independent GPX5 protects cells from oxidative stress-induced lipid peroxidation and DNA mutation. Hum Reprod 2013; 28(9): 2332−42.

Bubber P, Tang J, Haroutunian V, Xu H, Davis KL, Blass JP, Gib-son GE. Mitochondrial enzymes in schizophrenia. J Mol Neu-rosci 2004; 24(2): 315−21.

Objavljeno
2017/02/01
Broj časopisa
Vol. 73 Br. 4 (2016)
Rubrika
Originalni članak