Tromboembolija pluća i iznenadna smrt psihijatrijskih bolesnika
Sažetak
Uvod. Plućna tromboembolija najčešće nastaje pokretanjem tromba iz dubokih vena nogu, ređe iz periprostatičnih ili periuterusnih vena. Virhovljevo trojstvo neophodnih uslova za nastanak tromboze podrazumeva poremećaj protoka krvi, poremećaj hemizma krvi i oštećenje zida krvnog suda. Venska tromboza se često dovodi u vezu sa primenom antipsihotične terapije. Prikaz bolesnika. Prikazali smo dve naprasne smrti psihijatrijskih bolesnika koji su bili fiksirani tokom hospitalizacije. Prvi bolesnik bila je žena, stara 26 godina, lečena godinu dana pod dijagnozom postpartalne psihotične reakcije. Hospitalizovana je zbog pogoršanja psihičkog stanja sa dominanatnim depresivnim raspoloženjem, vizuelnim i akustičnim halucinacijama. Određena joj je terapija: diazepam, klozapin, haloperidol i lamotrigin. Naprasno, umrla je petog dana hospitalizacije. Obdukcijom je ustanovljena masivna tromboembolija grana plućne arterije. Toksikološkom analizom ustanovljeno je prisustvo terapijskih doza antipsihotika. Drugi bolesnik bio je muškarac, star 45 godina, dugogodišnji alkoholičar. Na prijemu je bila postavljena dijagnoza delirium tremens i ordinirana terapija: diazepam i haloperidol. Petog dana hospitalizacije umro je naprasno. Obdukcijom je ustanovljena tromboembolija grana plućne arterije. Toksikološkom analizom ustanovljeno je prisustvo nordiazepama u urinu (0,06 mg/L). Zaključak. U prikazanim slučajevima oba psihijatrijska bolesnika bila su mlađa od 50 godina, nisu bili gojazni, nisu imali promene na venskim krvnim sudovima, a umrli su zbog tromboembolije pluća. U ovom trenutku, kada se pitanje lekarske odgovornosti često postavlja, može se očekivati da se postavi pitanje načina lečenja u ovakvim i sličnim slučajevima iznenadne smrti kod bolesnika lečenih u psihijatrijskim klinikama.
Reference
Kuman V, Abbas AB, Fausto N, Mitchel RN. Robbins Basic Pathology. Ivanović V, editor of the Serbian editions. Belgrade: Data Status; 2010.
Thomassen R, Vandenbroucke JP, Rosendaal FR. Antipsychotic medication and venous thrombosis. Br J Psychiatry 2001; 179: 63−6.
Lucena J, Rico A, Vasquaez R, Marin R, Martinez C, Salquero M, et al. Pulmonary embolism and sudden-unexpected death: Prospective study on 2477 forensic autopsies performed at the Institute of Legal Medicine in Seville. J Forensic Leg Med 2009; 14(4): 196−201.
Hägg S, Jönsson AK, Spigset O. Risk of venous thromboembolism due to antipsychotic drug therapy. Expert Opin Drug Saf 2009; 8(5): 537−47.
Masopust J, Malý R, Vališ M. Risk of venous thromboembolism during treatment with antipsychotis agents. Psychiatry Clin Neurosci 2012; 66: 541−52.
Skokou M, Gourzis P. Pulmonary embolism related to amisulpride treatment: a case report. Case Rep Psychiatry 2013; 2013: 718950.
Rang HP, Dale MM, Ritter JM, Moore PK. Pharmacology. Todorović Z, editor of the Serbian editions. Belgradr: Data Status; 2005.
Dickson BC, Pollanen MS. Fatal thromboembolic disease: A risk in physically restrained psychiatric patients. J Forensic Leg Med 2009; 16(5): 284−6.
Stefanović V, Kuzmanović A, Stefanović S. Fatal pulmonary thromboembolism after prolonged physical immobilization in hospitalized psychiatric patients. Vojnosanit Pregl 2013; 70(10): 903−7.
McLnerney SJ, McDonald C. Idiopathic pulmonary thromboembolism in the course of intensive psychiatric inpatient care: case report and treatment guidelines. BMJ Case Rep 2012; 2012: pii: bcr1220115285.
Dietrich-Muszalska A, Rabe-Jablonska J, Nowak P, Kontek B. The fisrt and second - generation antipsyhotic drugs affect ADP-induced platelet aggregation. World J Biol Psychiatry 2010; 11(2 Pt 2): 268−75.
Jonsson A, Horvath-Puho E, Hagg S, Pedersen L, Toft SH. Antipsychotics and risk of venous thromboembolism: A population-base case-control study. Clin Epidemiol 2009; 1: 19−26.
Jönsson AK, Brudin L, Ahlner J, Hedenmalm K, Eriksson A, Hägg S. Antipsychotics associated with pulmonary embolism in a Swedish medicolegal autopsy series. Int Clin Psychopharmacol 2008; 23(5): 263−8.
Vaya A, Mira Y, Ferrando F, Contreras M, Estelles A, Espana F, et al. Hyperlipidaemia and venous thromboembolism in patients lacking thrombophilic risk factors. Br J Haemathol 2002; 118(1): 255−9.
Nazer LH, Shankar G, Ali BA, Aj-Najjar T. Fatal agranulocytosis associated with psychotropic medication use. Am J Health Syst Pharm 2012; 69(10): 863−7.
Masopust J, Maly R, Andryis C, Vališ M, Bažant J, Hosak L. Markers of thrombogenesis are activated in unmedicated patients with acute psychosis: A matched case control study. BMC Psychiatry 2011; 11: 2.