Delotvornost leka dugotrajnog dejstva analognog somatostatina kod bolesnice sa ponovljenim varikoznim krvarenjem i trombozom prehepatične portne vene

  • Tamara Alempijević Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia; Clinic for Gastroenterology and Hepatology,Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
  • Ana Balović Clinic for Gastroenterology and Hepatology,Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
  • Aleksandra Pavlović Marković Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia; Clinic for Gastroenterology and Hepatology,Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
  • Dino Tarabar Clinic for Gastroenterology, Military Medical Academy, Belgrade, Serbia; Faculty of Medicine of the Military Medical Academy, University of Defence, Belgrade, Serbia
  • Miodrag Krstić Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia; Clinic for Gastroenterology and Hepatology,Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
  • Predrag Miljić Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia; Institute for Hematology, , Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
  • Miloš Bjelović Faculty of Medicine, University of Belgrade, Belgrade, Serbia; First Surgical University Hospital Clinic, Clinical Centre of Serbia, Belgrade, Serbia
DOI: https://doi.org/10.2298/4486
Ključne reči: esophageal and gastric varices||, ||jednjak i želudac, variksi, hemorrhage||, ||krvarenje, venous thrombosis||, ||tromboza, venska, diagnosis||, ||dijagnoza, octreotide||, ||oktreotid, digestive system surgical procedures||, ||hirurgija digestivnog sistema, procedure, treatment outcome||, ||lečenje, ishod,

Sažetak


Uvod. Krvarenje iz variksa jednjaka predstavlja ozbiljno medicinsko stanje s obzirom na veliki rizik i od recidiva i  smrtnog ishoda (17–54%). Variksi jednjaka i želuca razvijaju se kod 50% bolesnika sa cirozom jetre i portnom hipertenzijom, mada i druga pre- i posthepatična oboljenja mogu dovesti do njihovog stvaranja. Prikaz bolesnika. Prikazali smo bolesnicu staru 48 godina, sa portnom hipertenzijom prouzrokovanom mezenterijalnom venskom trombozom usled kongenitalne trombofilije. Bolesnica je više puta bila hospitalizivana zbog recidivantnog masivnog varikoznog krvarenja. Tromboza portne, lijenalne i mezenterijalne vene dijagnostikovan je uz pomoć multislajsne kompjuterizovane tomografije (MSCT) angiografije. Endoskopska terapija nije bila izvodljiva s obzirom na veličinu i lokalizaciju variksa. Krvarenje je svakog puta sanirano balon tamponadom i parenteralno sandostatinom. Beta blokatori bili su bez efekta. Hirurška terapija bila je veoma rizična zbog lošeg opšteg stanja i moguće postoperativne tromboze. Stoga je u terapiju uključen dugodelujući analog somatostatina – Sandostatin LAR u dozi od 30 mg im/mesečno. Bolesnica je adekvatno reagovala na ovu terapiju i bila bez epizoda krvarenja tri meseca. Nakon tri meseca ponovo su prokrvarili gastroezofagealni varikoziteti, ali s obzirom na značajno bolje opšte stanje odlučeno je da se bolesnica podvrgne hirurškom lečenju. Urađena je toatalna gastrektomija, nakon čega se bolesnica oporavila i godinu dana kasnije bila bez tegoba.

Zaključak. Lek dugotrajnog dejstva, analog somatostatina, prvi put smo primenili za lečenje krvarenja iz gastroezofagusnog variksa kod bolesnice sa prehepatičnom portalnom hipertenzijom. Pokazao se delotvornim kao privremena opcija lečenja koja je popravila opšte stanje bolesnice i omogućila adekvatno planiranje elektivne hiruške procedure. Neophodna su dalja saopštenja da bi se uporedila efikasnost lečenja bolesnika sa krvarenjem iz variksa, posebno tamo gde se ne očekuje povoljan ishod.

Reference

Chamouard P, Pencreach E, Maloisel F, Grunebaum L, Ardizzone JF, Meyer A, et al. Frequent factor II G20210A mutation in idi-opathic portal vein thrombosis. Gastroenterology 1999; 116(1): 144−8.

Jensen DM. Endoscopic screening for varices in cirrhosis: find-ings, implications, and outcomes. Gastroenterology 2002; 122(6): 1620−30.

de Franchis R. Revising consensus in portal hypertension: report of the Baveno V consensus workshop on methodology of diagnosis and therapy in portal hypertension. J Hepatol 2010; 53(4): 762−8.

Chatila R, Ferayorni L, Gupta T, Groszmann RJ. Local arterial vasoconstriction induced by octreotide in patients with cirrhosis. Hepatology 2000; 31(3): 572−6.

Wiest R, Tsai MH, Groszmann RJ. Octreotide potentiates PKC-dependent vasoconstrictors in portal-hypertensive and control rats. Gastroenterology 2001; 120(4): 975−83.

Huang H, Lee F, Chan C, Chang F, Wang S, Lin H, et al. Effects of somatostatin and octreotide on portal-systemic collaterals in portal hypertensive rats. J Hepatol 2002; 36(2): 163−8.

Wahren J, Efendić S, Luft R, Hagenfeldt L, Björkman O, Felig P. Influence of somatostatin on splanchnic glucose metabolism in postabsorptive and 60-hour fasted humans. J Clin Invest 1977; 59(2): 299−307.

Spahr L, Giostra E, Frossard J, Morard I, Mentha G, Hadengue A. A 3-month course of long-acting repeatable octreotide (sandostatin LAR) improves portal hypertension in patients with cirrhosis: a randomized controlled study. Am J Gastroenterol 2007; 102(7): 1397−405.

Objavljeno
2015/07/08
Broj časopisa
Vol. 72 Br. 3 (2015)
Rubrika
Prikaz bolesnika